วารสารดนตรีและการแสดง

การดำเนินทำนองซออู้เพลงเทพนิมิต สามชั้นออกกราวนอกภาษาในวงเครื่องสายปี่ชวาของครูจีรพล เพชรสม

2025-06-25T08:47:27+07:00

วิทยานิพนธ์เรื่องการดำเนินทำนองซออู้เพลงเทพนิมิต สามชั้น ออกกราวนอกภาษาในวงเครื่องสายปี่ชวาของครูจีรพล เพชรสม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามูลบทที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินทำนองของซออู้ในวงเครื่องสายปี่ชวาและศึกษาการดำเนินทำนองของซออู้เพลงเทพนิมิต สามชั้น ออกกราวนอกภาษาในวงเครื่องสายปี่ชวาของครูจีรพล เพชรสม โดยใช้ระเบียบวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการศึกษาพบว่าซออู้เป็นเครื่องดนตรีที่มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในวงเครื่องสายปี่ชวา การบรรเลงซออู้ของครูจีรพล เพชรสม ในวงเครื่องสายปี่ชวาต้องใช้ทักษะขั้นสูงในการปฏิบัติ มีความรู้แตกฉาน มีวุฒิภาวะทางดนตรี สามารถเลือกใช้สำนวนกลอนอย่างเหมาะสม สร้างสีสันให้แก่วง และสร้างปฏิสัมพันธ์ทางดนตรี ผู้บรรเลงต้องแม่นยำในทำนองหลักและมีปฏิภาณไหวพริบที่ต้องตัดสินใจและปฏิบัติรวดเร็ว เนื่องจากวงเครื่องสายปี่ชวาเป็นวงที่มีแนวในการบรรเลงเร็วผู้บรรเลงต้องมีวิธีในการผูกทำนองเพื่อให้การดำเนินทำนองของซออู้มีคุณภาพโดดเด่น และเกิดความสมดุลในการบรรเลงรวมวง เพลงเทพนิมิต สามชั้น ออกกราวนอกภาษาของครูจีรพล เพชรสม ใช้กลวิธีในการดำเนินทำนองซออู้ ได้แก่ การล้วงจังหวะ การย้อยจังหวะ การกล้ำเสียง การย้ำเสียง การรูดนิ้ว การสะบัดคันชัก การสะบัดนิ้ว การพรมนิ้ว ลักษณะดังกล่าวเป็นการดำเนินทำนองเฉพาะของครูจีรพล เพชรสม ในการสร้างเสียงซออู้ที่เป็นเป็นเครื่องดนตรีเสียงทุ้มต่ำให้ปรากฏเสียงดัง ฟังชัด ไพเราะ และอรรถรสในการดำเนินทำนองของซออู้ใน
วงเครื่องสายปี่ชวา

กลวิธีในการบรรเลงซออู้ในการแสดงหุ่นกระบอก เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนนางวันทองห้ามทัพของคณะหุ่นกระบอกเพาะช่าง

2025-06-25T09:10:38+07:00

วิทยานิพนธ์เรื่องกลวิธีในการบรรเลงซออู้ในการแสดงหุ่นกระบอก เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนนางวันทองห้ามทัพ ของคณะหุ่นกระบอกเพาะช่าง โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาและมูลบทที่เกี่ยวข้องกับคณะหุ่นกระบอกเพาะช่างและเพื่อศึกษาหลักการบรรเลงกลวิธีการบรรเลงและทำนองซออู้ที่ใช้กับการแสดงหุ่นกระบอก ผลการศึกษาพบว่า การแสดงหุ่นกระบอกเกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 โดยได้รับความนิยมเรื่อยมาจนกระทั่งปี พ.ศ. 2541 เกิดคณะหุ่นกระบอกเพาะช่างขึ้น ริเริ่มโดย ครูสุขสันต์ พ่วงกลัด ซึ่งครูชื้น สกุลแก้ว เป็นผู้ถ่ายทอดองค์ความรู้ก่อให้เกิดอัตลักษณ์ที่ชัดเจนทั้งเรื่องของดนตรีประกอบการแสดงที่มีซออู้บรรเลงร่วมกับวงปี่พาทย์จึงเกิดหลักการบรรเลง คือ 1) เทียบเสียงซออู้ ให้เสียงสูงกว่าปี่พาทย์ 1 เสียง เพื่อสะดวกต่อการสีทำนองหุ่นกระบอก 2) สีลดเสียง 1 เสียงในเพลงที่บรรเลงร่วมกับวงปี่พาทย์ พบกลวิธีบรรเลงซออู้ อนึ่ง เมื่อนำมาใช้ในการบรรเลงแล้ว ทำให้เกิดความปลั่งจำเพาะของซออู้อีกทั้งก่อให้เกิดสำเนียงเพลงที่ชัดเจนตามอัตลักษณ์ของเพลงนั้น ๆ โดยพบทั้งหมด 10 กลวิธี ได้แก่ พรมปิด พรมเปิด การเกลื่อน สะบัด สะบัดเสียงเดียว ครั่น กระทบเสียง สีเสียงชิด การประ และการสะบัดเน้นเสียงแรก ทำนองซออู้ที่ใช้กับการแสดงหุ่นจำแนกได้ 4 ประเภท ได้แก่ ทำนองหุ่นกระบอก ทำนองในเพลงหน้าพาทย์ ทำนองเพลงเกร็ด และทำนองเพลงร้องสองชั้น

กลวิธีการบรรเลงซออู้เพลงกราวในสำหรับการเดี่ยวและการแสดงโขน ตอนขับพิเภก ของครูสุริยะ ชิตท้วม

2025-06-25T09:27:42+07:00

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามูลบทของการบรรเลงซออู้เพลงกราวในสำหรับการเดี่ยวและการแสดงโขนตอนขับพิเภก เพื่อศึกษากลวิธีการบรรเลงซออู้เพลงกราวในสำหรับการเดี่ยวและการแสดงโขน ตอนขับพิเภก ของครูสุริยะ ชิตท้วม โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการศึกษาพบว่า การบรรเลงเดี่ยวเพลงกราวในเกิดขึ้นในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ครูปี่พาทย์ประดิษฐ์ทางเดี่ยวเพลงกราวในขึ้น บรรเลงในอัตราจังหวะสามชั้น ภายหลังจึงเกิดเดี่ยวกราวในสำหรับเครื่องสายทางเดี่ยวซออู้เพลงกราวในของครูสุริยะ ชิตท้วม เป็นทางของหลวงไพเราะเสียงซอ (อุ่น ดูรยะชีวิน) ที่ได้ถ่ายทอดให้แก่ครูวรยศ ศุขสายชล และครูธีระ ภู่มณีตามลำดับ กลวิธีการบรรเลงซออู้เดี่ยวกราวใน พบว่า ใช้กลุ่มเสียงปัญจมูลทั้งหมด 4 กลุ่มเสียง ได้แก่ ดรมXซลX, ซลทXรมX, ฟซลXดรX และ รมฟXลทX มีการบรรเลงลูกโยนทั้งหมด 9 ลูกโยน ใช้ทั้งหมด 6 เสียง ในการประดิษฐ์ลูกโยน พบการใช้กลวิธีพิเศษจำนวน 14 กลวิธี เช่น พรมเปิด กระทบเสียง พรมจาก เป็นต้น ส่วนการบรรเลงเดี่ยวเพลงกราวในสำหรับการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์ ตอนขับพิเภก ของครูสุริยะ ชิตท้วม บรรเลงเพียงโยนเดียว เสียงโด โดยใช้วิธีการโอด การครวญ และบรรเลงโดยไม่มีเครื่องกำกับจังหวะ จนกระทั่งพิเภกได้พบกับทหารของพระราม จากนั้นจึงจะบรรเลงด้วยทางเก็บและสิ้นสุดการบรรเลงเพลงกราวในเมื่อตัวลิงรำป้องหน้า พบการใช้กลวิธีที่ใช้จำนวน 12 กลวิธี เช่น กระทบเสียง พรมเปิด คันชักสะอึก เป็นต้น

การศึกษาทำนองสวดพระมาลัยของการแสดงรำสวดในภาคตะวันออก

2025-06-25T09:36:47+07:00

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทำนองสวดพระมาลัยของการแสดงรำสวดในภาคตะวันออก โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพในการศึกษาตามประเด็น คือ ระเบียบการสวด การรวบรวมทำนอง และการวิเคราะห์ทำนอง จากคณะรำสวด 3 คณะ คือ คณะอรชุน ลูกสุนทรภู่ จังหวัดระยอง คณะวิชัย ราชันย์ จังหวัดจันทบุรี และคณะแม่บุญยิ่ง เจริญวงศ์ จังหวัดตราด ผลการวิจัยพบว่าระเบียบการสวดพระมาลัยจะสวดตามเนื้อหาบางส่วนของคัมภีร์สวดพระมาลัย ฉบับ ส.ธรรมภักดี มี 2 ช่วง คือ ช่วงแรกเป็นการสวดบทบาลีเริ่มเรื่องพระมาลัย บทประวัติพระมาลัย บทพระมาลัยท่องนรก และช่วงท้ายเป็นการสวดบทเปรตสั่งพระมาลัย การรวบรวมทำนองพบทำนองที่สืบทอดในปัจจุบันทั้งสิ้น 25 ทำนอง การวิเคราะห์ทำนองพบลักษณะเฉพาะ คือ โครงสร้างของทุกทำนองเป็นทำนองสั้น ๆ อาศัยการเปลี่ยนคำสวด ทำนองมีทั้งการเอื้อนสลับกับคำสวด ทำนองสร้อย คำสร้อย แทรกคำ และซ้ำคำสวด บันไดเสียงขึ้นอยู่กับต้นเสียง ทุกทำนองมีลูกตกและเสียงสำคัญไม่เกิน 5 เสียง มีช่วงเสียงไม่เกิน 1 ช่วงเสียงครึ่ง การเคลื่อนที่ของเสียงมีวิถีขึ้นลงแบบย้ำเสียง ยืนเสียง และเคลื่อนที่ไปตามเสียงวรรณยุกต์ของคำสวด กระสวนทำนองมีความยักเยื้อง จังหวะส่วนใหญ่เป็นจังหวะปกติ จังหวะอิสระ และจังหวะพิเศษพบได้บางทำนอง การสวดมักใช้จังหวะสามัญ พบการใช้เครื่องดนตรีประกอบจังหวะเฉพาะจังหวัดจันทบุรี

การศึกษากระบวนการการกํากับการแสดงละครเวทีแนวสุขนาฏกรรมแนวเสียดสี เรื่อง กาลครั้งหนึ่งพี่ฉันมีแฟน

2025-06-25T09:49:40+07:00

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาและสังเคราะห์กระบวนการการกำกับการแสดงละครเวทีแนวสุขนาฏกรรมแนวเสียดสีเรื่อง กาลครั้งหนึ่งพี่ฉันมีแฟน หรือ ยัวร์ซิสเตอร์ฮัสแบนด์ ของ อัลเฟียน ซาร์ท เพื่อสามารถสื่อสารประเด็นเกี่ยวกับการปฏิบัติต่อผู้อื่นอย่างไม่เท่าเทียม และเพื่อศึกษากลวิธีการกำกับการแสดงที่สามารถสื่อสารประเด็นหลักของเรื่อง ที่จากเดิมสะท้อนสังคมวัฒนธรรมมาเลย์สิงคโปร์ มาเป็นการสะท้อนผู้หญิงในสังคมไทยได้

ผู้วิจัยเริ่มจากศึกษาข้อมูล นำมาสร้างเป็นกรอบคิดเพื่อทำการทดลอง ผู้วิจัยพบว่า การทำให้ผู้ชมเข้าใจสารของเรื่องโดยใช้การนำเสนอแบบละครแนวสุขนาฏกรรมแนวเสียดสีนั้น จะต้องทำงานผ่าน 3 องค์ประกอบดังนี้ 1. การทำงานกับนักแสดง 2. การทำงานกับจังหวะบนเวที และ 3. การทำงานกับภาพบนเวที ผลการวิจัยพบว่าเมื่อทำงานผ่านองค์ประกอบทั้งสามอย่างทำให้ผู้วิจัยได้พบแนวทางการกำกับการแสดงละครเวทีเรื่อง กาลครั้งหนึ่งพี่ฉันมีแฟน หรือ Your Sister's Husband ของ อัลเฟียน ซาร์ท โดยใช้แนวการนำเสนอแบบละครสุขนาฏกรรมแนวเสียดสี ที่สามารถสื่อสารประเด็นเกี่ยวกับการปฏิบัติต่อ 'ผู้อื่น' อย่างไม่เท่าเทียมในความเป็นมนุษย์ และช่วยสื่อสารประเด็นที่จากเดิมสะท้อนสังคมวัฒนธรรมมาเลย์สิงคโปร์ มาเป็นการสะท้อนผู้หญิงในสังคมไทยได้

ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการสร้างสรรค์บทภาพยนตร์ไทย เพื่อการยกระดับสู่ตลาดสากล

2025-06-25T11:00:55+07:00

บทความวิชาการนี้มุ่งศึกษาผลกระทบต่อการสร้างสรรค์บทภาพยนตร์ไทย การแยกแยะปัญหา การสืบหาสาเหตุที่บทภาพยนตร์ไทยขาดความพร้อมด้านศักยภาพในระดับสากล เพื่อเป็นแนวทางในการแก้ไข และพัฒนาอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทยต่อไป โดยผู้เขียนรวบรวมข้อมูลจากเอกสารด้านภาพยนตร์ ได้แก่ นโยบาย สถิติ บทความ บทสัมภาษณ์ ข่าวสาร มีการสัมภาษณ์เชิงลึกบุคลากรด้านการเขียนบทภาพยนตร์และผู้ที่เกี่ยวข้อง รวม 7 คน และมีการเข้าร่วมกิจกรรมเสวนาด้านภาพยนตร์ 1 ครั้ง ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการสร้างสรรค์บทภาพยนตร์ไทย นำไปสู่การยกระดับภาพยนตร์สู่ตลาดสากล คือ 1. เนื้อหาภาพยนตร์ (Content) และประเภทของภาพยนตร์ (Genre) ที่ขาดความหลากหลาย แปลกใหม่ มีแนวคิดตั้งต้นที่ไม่สามารถดึงดูดความสนใจของผู้ชมได้ 2. ความนิยมในการรับชมภาพยนตร์เปลี่ยนแปลงทั่วโลกในช่วงโควิด-19 จากเดิมนิยมรับชมในโรงภาพยนตร์ เปลี่ยนแปลงสู่รูปแบบ Streaming ทำให้เกิดการแข่งขันในอุตสาหกรรมการผลิตเนื้อหามากยิ่งขึ้น 3. ข้อจำกัดในการทำงานของนักเขียนบทภาพยนตร์ด้านเวลา รายได้ และความก้าวหน้าในอาชีพ มีสาเหตุมาจากทัศนคติของผู้อำนวยการสร้างที่ไม่เข้าใจกระบวนการเขียนบทภาพยนตร์อย่างถ่องแท้ รวมไปถึงผู้จัดจำหน่ายภาพยนตร์ที่จำเป็นต้องพัฒนาตนเองให้มีความรอบรู้ในตลาดโลก และภาครัฐที่ต้องปรับบทบาทจากผู้ตรวจสอบ เป็นผู้สนับสนุนที่ดำเนินนโยบายต่าง ๆ โดยเข้าใจความเป็นภาพยนตร์อย่างแท้จริง

วิธีการสร้างทำนองซอสามสาย กรณีศึกษาเพลงครอบจักรวาล สองชั้น

2025-06-26T08:48:21+07:00

บทความเรื่องวิธีการสร้างทำนองซอสามสาย กรณีศึกษาเพลงครอบจักรวาล สองชั้น มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิธีการสร้างทำนองซอสามสาย และเพื่อศึกษากลวิธีการแปรทำนองซอสามสายจากทำนองทางฆ้องกรณีศึกษาเพลงครอบจักรวาล สองชั้น ผลการวิจัยพบว่า 1. วิธีการสร้างทำนองซอสามสายสามารถสร้างทำนองซอสามสายได้โดยวิธีการ 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นที่ 1 การแปลทำนองฆ้องเป็นทำนองซอสามสาย (Translation) โดยวิธีการถอดทำนองฆ้องเป็นทำนองสารัตถะ จากนั้นพิจารณาทิศทางการดำเนินของทำนองใน 3 รูปแบบคือ วิถีขึ้น (Way Up) วิถีลง (Way Down) และวิถียืนเสียง (Stand Still) การแปลทำนองแบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ การแปลอย่างจาว (Thin Texture) และการแปลอย่างเก็บ (Thick Texture) ขั้นที่ 2 การแปรทำนองซอสามสาย (Variation) ให้เกิดความหลากหลายของทำนองออกไปจากทำนองอย่างเดิม ขั้นที่ 3 การผูกสำนวนทำนอง (Combination) เรียงร้อยสำนวนทำนองระหว่างมือฆ้องเข้าไว้ด้วยกันโดยใช้ความรู้จากการแปลและการแปรทำนอง ขั้นที่ 4 การสร้างสรรค์ทำนองใช้ความรู้จากทั้ง 3 ขั้นตอนที่ได้กล่าวมารวมทั้งประสบการณ์ในการสร้างทำนองใหม่เพื่อให้เกิดทำนองซอสามสายที่ดีและไพเราะน่าฟัง 2. กลวิธีการแปรทำนองซอสามสาย เสนอไว้ 3 ประการ ประการแรก เสียงซ้ำให้หนี ประการที่สอง เพิ่มเสียงตามกลุ่มเสียงและสร้างความถี่ของโน้ต และประการสุดท้ายทำความผันแปรของทิศทางการดำเนินทำนอง

คำพรัดโนรา: เล่าเรื่องใหม่ด้วยละครแบบร่วมสร้าง

2025-06-26T08:56:20+07:00

งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายในการศึกษาเพื่อออกแบบและสร้างสรรค์ละครร่วมสมัยเพื่อสื่อสารหลักคำสอนที่แฝงฝังอยู่ในวิถีของโนราอันมีความโดดเด่นในเรื่องการให้คติสอนใจ คุณธรรมจริยธรรม หลักการใช้ชีวิตตามแบบฉบับของโนรา ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงสร้างสรรค์ทางศิลปะการแสดงที่เน้นการลงมือปฏิบัติ (Practice as Research) ด้วยกระบวนการละครแบบร่วมสร้างด้วยการสะท้อนทรรศนะจากผู้มีส่วนร่วมซึ่งเป็นนิสิตสาขาวิชาศิลปะการแสดง มหาวิทยาลัยทักษิณ มีกระบวนการสร้างงานแบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ การค้นหาและพัฒนาประเด็น พัฒนาเรื่อง/บท พัฒนาการแสดง และการนำเสนอผลงาน มีกลุ่มผู้ชมเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในจังหวัดสงขลาทำหน้าที่เป็นผู้ประเมินด้วยการสนทนากลุ่ม จากการศึกษาพบว่า การนำบทคำพรัดมาวิเคราะห์ สังเคราะห์ อีกครั้งเป็นกระบวนการหนึ่งที่จะยังทำให้บทคำพรัดยังมีการใช้-ดำรงอยู่ ทำซ้ำและขยายความเข้าใจในวงกว้าง ก่อให้เกิดการตีความเรียนรู้ความหมายที่แท้จริงที่ซ่อนอยู่อย่างเช่นละครร่วมสมัยเรื่องนี้มีแก่นสาระหลักของเรื่องคือ ความกตัญญู นำเสนอในรูปแบบละครลูกผสม (Hybrid Performance) ผสมผสานการรำ การร้อง แบบโนรา โดยใช้โครงสร้างการเล่นคำพรัดโนราแบบวิถีเดิมผสมผสานกับการเล่าเรื่องในวิถีใหม่ ทำให้ผู้ชมเกิดการเรียนรู้เรื่องราวของโนราที่มาจากบทคำพรัดได้ง่ายขึ้น ในขณะเดียวกันละครก็สามารถสื่อสารแก่นเรื่องความกตัญญูได้ แม้จะถูกนำเสนอผ่านการสร้างความหมายใหม่ก็ตาม

การวิเคราะห์และตีความบทเพลง Poem of Souls and The Cremation สำหรับวงดุริยางค์เครื่องลมและวงดนตรีไทย ของ ปิยวัฒน์ หลุยลาภประเสริฐ

2025-06-26T09:02:49+07:00

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ การวิเคราะห์และตีความบทเพลง Poem of Souls and The Cremation สำหรับวงดุริยางค์เครื่องลมและวงดนตรีไทย ของ ปิยวัฒน์ หลุยลาภประเสริฐ เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการเก็บข้อมูลแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ เก็บข้อมูลจากการศึกษาข้อมูลเอกสารวิชาการและการเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ผู้ประพันธ์เพลง มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และตีความบทเพลง โดยกำหนดขอบเขตในการวิจัย 2 หัวข้อ ได้แก่ 1) ภาพรวมของบทเพลง ประกอบด้วย สังคีตลักษณ์ โครงสร้างบทเพลง การเรียบเรียงเสียงวงดนตรี อัตราความเร็ว และอัตราจังหวะ 2) วิเคราะห์และตีความส่วนประกอบหลักของบทเพลง ประกอบด้วย ทำนอง เสียงประสาน และสีสันเสียง

บทเพลง Poem of Souls and the Cremation เป็นบทเพลงประเภทดนตรีพรรณนามีสังคีตลักษณ์แบบตอน การประพันธ์มีความซับซ้อน ลึกซึ้ง ผู้ประพันธ์ใช้แนวคิดขั้นคู่เสียงกระด้าง กลุ่มเสียงกัด เสียงรบกวน ประกอบกับสีสันเสียงของดนตรีไทย โดยการสร้างเป็นส่วนย่อยหลายส่วนมาปะต่อกัน มีเนื้อดนตรีที่ซับซ้อน เสียงรวมของบทเพลงให้อารมณ์และความรู้สึกถึงความน่ากลัว ความโศกเศร้า ความโหยหวน ความเงียบสงบ การเดินทาง และพิธีกรรม มีการวิเคราะห์และตีความบทเพลงจนทราบถึงองค์ประกอบทั้งหมด เพื่อให้เข้าใจถึงแนวปฏิบัติสังคีต (Performance Practice) ของบทเพลง และใกล้เคียงกับเจตนารมณ์ของผู้ประพันธ์ ส่งผลให้เกิดประโยชน์ที่จะนำไปใช้ประยุกต์ใช้เป็นแนวทางในการอำนวยเพลงสำหรับวงดุริยางค์เครื่องลมและวงดนตรีไทย

กรรมวิธีการสร้างปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา

2025-06-26T09:10:20+07:00

วิทยานิพนธ์เรื่องกรรมวิธีการสร้างปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามูลบทที่เกี่ยวข้องกับปิน ศึกษากรรมวิธีการสร้างปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา และประเมินคุณภาพเสียงปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา โดยใช้ระเบียบการวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่าพ่อครูอินส่วย มูลทา เป็นศิลปินและช่างสร้างเครื่องดนตรีในจังหวัดน่าน มีประสบการณ์สร้างปินผ่านการทดลองและสังเกตปินของศิลปินหลาย ๆ ท่าน จากการศึกษากรรมวิธีการสร้างปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา พบว่ากรรมวิธีการสร้างปินมี 20 ขั้นตอน ในทุกขั้นตอนล้วนมีความพิถีพิถันและมีความใส่ใจในการสร้างปินทุกขั้นตอน พบปัจจัยที่ส่งผลต่อลักษณะทางกายภาพของปิน 8 ขั้นตอน และพบปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพเสียงของปิน 6 ขั้นตอน พบลักษณะเฉพาะที่ปรากฏอยู่ในกรรมวิธีการสร้างปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา คือ 1. การนำลูกบิดกีตาร์มาใช้แทนลูกบิดแบบดั้งเดิมเป็นคนแรกของจังหวัดน่าน 2. การบากร่องส่วนหัวเพื่อใส่เรซิ่นสำหรับรองสายกันสึก 3.ลวดลายของรูลมทรงหยดน้ำคู่ การประเมินปินของพ่อครูอินส่วย มูลทา โดยผู้ทรงคุณวุฒิทั้ง 7 ท่าน พบว่าความเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิมีความพ้องกันว่าทั้งลักษณะทางกายภาพและคุณภาพเสียงปิน มีมาตรฐานที่ดี คือ ปินสวยงาม สัดส่วนถูกต้อง รูปทรงดีมาก เสียงของปินดังกังวาน เสียงใส ไม่มีเสียงแหบ ไม่มีเสียงเพี้ยน

กลวิธีการเป่าปี่ชวาในบทเพลงเพื่อการแสดงอาวุธ ของครูปี๊บ คงลายทอง (ศิลปินแห่งชาติ)

2025-06-26T09:18:18+07:00

วิทยานิพนธ์เรื่องกลวิธีการเป่าปี่ชวาในบทเพลงเพื่อการแสดงอาวุธของครูปี๊บ คงลายทอง (ศิลปินแห่งชาติ) เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทเพลงของวงปี่ชวากลองแขกสำหรับการแสดงอาวุธและกลวิธีการเป่าปี่ชวาในบทเพลงเพื่อการแสดงอาวุธ ผลการวิจัยพบว่าบทเพลงเพื่อการแสดงอาวุธมีจำนวน 6 เพลง ได้แก่ เพลงกระบี่ลีลา สองชั้น เพลงโยนดาบ สองชั้น เพลงมอญรำดาบ สองชั้น เพลงโลม สองชั้น และเพลงลงสรง สองชั้น ซึ่งใช้สำหรับไหว้ครูประจำอาวุธ และเพลงโยน-แปลง ใช้สำหรับการรำเดินแปลงและเข้าต่อสู้ของทุกการแสดง กลวิธีการเป่าปี่ชวา ในบทเพลงเพื่อการแสดงอาวุธ ปี่ชวาต้องปรับกลุ่มเสียงเพื่อให้ดำเนินทำนองได้สะดวกขึ้นทั้งการใช้นิ้วและการใช้ลม อีกทั้งให้ทำนองเอื้อต่ออารมณ์ให้มีความฮึกเหิม เช่น การเป่าเสียงซอล (เสียงฮ่อ) และใช้กลวิธีพิเศษเพื่อเพิ่มอรรถรสให้แก่ทำนอง ได้แก่ การตอดลิ้นโดยเป่าลมสั้น การตอดลิ้นตัดลม การตอดลิ้นติดกัน 2 ครั้ง การตอดลมโดยเป่าลมสั้น การปริบ การโปรยเสียง การตีนิ้ว การสะบัด การรวบทำนอง และการกระทบเสียง ซึ่งกลวิธีการเป่าปี่ชวาในแต่ละบทเพลงจะต้องศึกษาตัวต่อตัวเพื่อให้ได้รับองค์ความรู้ที่ถูกต้องตามแบบแผนเนื่องจากกลวิธีการเป่าปี่ชวามีรายละเอียดที่ซับซ้อน

การออกแบบกระบวนการฝึกทักษะด้านการเคลื่อนไหวร่างกายและการเต้น สำหรับนักแสดงกลุ่ม MUPA DANCE TROUPE

2025-06-26T09:30:36+07:00

งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบปฏิบัตินำ (Practice-Led Research) ในรูปแบบการวิจัยและพัฒนา โดยมีวัตถุประสงค์ในการวิจัย 1. เพื่อออกแบบกระบวนการฝึกทักษะด้านการเคลื่อนไหวร่างกายและการเต้นสำหรับนักแสดงกลุ่ม MUPA Dance Troupe 2. สร้างสรรค์ผลงานการแสดงต่อสาธารณชน โดยใช้กระบวนการทดลองต่อเนื่อง นำผลการฝึกฝนของนักแสดงรุ่นที่ 1 มาพัฒนาเป็นแนวทางฝึกฝนอย่างเป็นระบบ

การออกแบบกระบวนการฝึกเน้นการศึกษาลักษณะทางกายภาพและทักษะพื้นฐานด้านการเคลื่อนไหวร่างกายและการเต้น ควบคู่กับการทบทวนวรรณกรรมเพื่อค้นหาแนวคิดและทฤษฎีที่เหมาะสม โดยออกแบบกระบวนการฝึกฝนเป็น 3 ส่วน ได้แก่ 1. ความยืดหยุ่นและความแข็งแรง 2. การเคลื่อนไหวร่างกายและการเต้น และ 3. การใช้ร่างกายในการสื่อความหมาย

ผลการวิจัยได้นำไปสู่การพัฒนาแบบฝึกหัดเฉพาะ 4 รูปแบบ ได้แก่ 1. แบบฝึกหัดความยืดหยุ่นและความแข็งแรง 2. MUPA Dance Troupe Workout 3. เกรแฮมเทคนิค และ 4. บัลเลต์เวิร์คเอาท์ ซึ่งสามารถใช้เพื่อปรับพื้นฐานทักษะการเคลื่อนไหวร่างกายสำหรับผู้เรียนที่ไม่มีพื้นฐานด้านการเต้นให้สามารถเข้าใจวิธีการใช้ร่างกายในการเต้นรำได้ นอกจากนี้ ยังได้นำผลการฝึกปฏิบัติไปสร้างสรรค์การแสดงชุด Stop Station ซึ่งนักแสดงสามารถถ่ายทอดศักยภาพด้านการเคลื่อนไหวร่างกายและการเต้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การวิเคราะห์เพลงประจำวัดสำนักดนตรีไทยครูรวม พรหมบุรี

2025-06-25T09:05:03+07:00

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเพลงประจำวัดสำนักดนตรีครูรวม พรหมบุรี เป็นบทเพลงพื้นฐานสำคัญของนักดนตรีภายในสำนักต้องเรียนรู้ โดยมีครูรวม พรหมบุรีเป็นผู้ถ่ายทอดให้กับลูกศิษย์ภายในสำนัก ได้แก่ นายประมวล ครุฑสิงห์ นายสุรินทร์ เจือหอม นายพุ่ม เผยเผ่าเย็นและนายอุดมศักดิ์ พรหมบุรี ทางเพลงนี้ครูรวม พรหมบุรี ได้รับมาจากครูสุ่ม ดนตรีเจริญผู้มีเชื้อสายมอญ

จากการวิเคราะห์ทำนองเพลงประจำวัด พบว่า เป็นบทเพลงที่ใช้ 2 กลุ่มบันไดเสียง คือ กลุ่มเสียง ซลทxรมx และกลุ่มบันไดเสียง ดรมxซลx ในด้านการร้อยเรียงรูปแบบการใช้มือฆ้อง พบว่า มีการใช้รูปแบบมือฆ้องหลากหลายรูปแบบที่เป็นลักษณะเฉพาะของการบรรเลงฆ้องมอญ สำหรับเรื่องการร้อยเรียงบทเพลงยังพบว่า การบรรเลงเพลงประจำวัด สามารถบรรเลงได้หลายรูปแบบ เช่น รูปแบบที่ 1) บรรเลงแบบปกติ กลับต้นเหมือนบทเพลงทั่วไป 2) บรรเลงแบบออกเพลง คือในเที่ยวกลับต้นนิยมบรรเลงเพลงอื่นที่ไม่ใช่เพลงประจำวัด เช่น แขกมอญบางขุนพรหม มอญรำดาบ สาลิกาเขมร หรืออะแซหวุ่นกี้ เป็นต้น 3) บรรเลงในรูปแบบเพลงทางเปลี่ยนในเที่ยวกลับต้นและแทรกทำนองเพลงย่ำค่ำลงในทำนองเที่ยวเปลี่ยน และ 4) ในเที่ยวกลับต้นเพลงประจำวัดทางใหม่ แทนที่ทำนองเพลงประจำวัดแบบเดิม รูปแบบของโครงสร้างทำนองและรูปแบบของการบรรเลงบทเพลงชี้ให้เห็นว่าเพลงประจำวัดมีความหยืดหยุ่นสามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบการบรรเลงได้ตามความเหมาะสมของวัฒนธรรมดนตรีแต่ละสำนัก

ครูกัญญา โรหิตาจล: นักร้องเพลงไทยจากคลองบางใหญ่สู่กรมศิลปากร

2025-06-25T10:54:10+07:00

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอชีวประวัติและบทบาทของครูกัญญา โรหิตาจล ในฐานะนักร้องคนสำคัญของสำนักดนตรีไทยบ้านครูสกล แก้วเพ็ญกาศ แห่งคลองบางใหญ่ จังหวัดนนทบุรีและคีตศิลปินหญิงคนสำคัญของกลุ่มดุริยางค์ไทย สำนักการสังคีต กรมศิลปากร ทางขับร้องประเภทเพลงเถา และเพลงตับของครูกัญญา โรหิตาจลเป็นทางที่ได้รับการถ่ายทอดจากครูสกล แก้วเพ็ญกาศและครูองุ่น บัวเอี่ยมเป็นหลัก ในส่วนของทางขับร้องประเภทเพลงสำหรับการแสดงโขนและละคร โดยส่วนใหญ่เป็นทางที่ได้รับการถ่ายทอดจากครูสุดาเขียววิจิตร และครูแช่มช้อย ดุริยพันธุ์ ด้วยลักษณะน้ำเสียงอันโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ทำให้ครูกัญญา โรหิตาจลเป็นที่ยอมรับของคนในแวดวงคีตศิลป์ไทยและดนตรีไทยอย่างกว้างขวาง ครูกัญญา โรหิตาจลถือเป็นนักร้องเพลงไทยที่มีบทบาทในการสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ผู้ที่ขับร้องเพลงไทยและมีบทบาทในด้านการสืบทอดและพัฒนาองค์ความรู้ทางคีตศิลป์ไทยของกรมศิลปากร ด้วยคุณูปการที่มีต่อวิชาคีตศิลป์ไทย จึงควรค่าแก่การศึกษาและเผยแพร่เพื่อประโยชน์ต่อการศึกษาทางด้านคีตศิลป์ไทยในอนาคต

การถ่ายทอดบทเพลง AUN-AYCF Thailand สู่ประชาคมอาเซียน

2025-06-26T09:24:46+07:00

บทความวิชาการเรื่อง “การถ่ายทอดบทเพลง AUN-AYCF Thailand สู่ประชาคมอาเซียน” มีจุดมุ่งหมายในการศึกษาบทเพลงประจำกลุ่ม AUN-AYCF Thailand ในด้านแนวคิดในการประพันธ์ และปัจจัยที่มีผลต่อการปรับเปลี่ยนรูปแบบการนำเสนอ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า บทเพลงนี้ไม่เพียงเป็นผลงานที่สะท้อนความงามทางดนตรี แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของความร่วมมือในประชาคมอาเซียน ทั้งในมิติของศิลปวัฒนธรรม และความสัมพันธ์ระหว่างมหาวิทยาลัยเครือข่าย บทเพลงถูกออกแบบให้สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามบริบทของผู้ขับร้อง โดยยังคงรักษาแนวคิดเรื่องความหลากหลายที่รวมเป็นหนึ่งเดียวไว้ตลอด ทั้งกระบวนการประพันธ์และการเรียบเรียงเสียงประสานของบทเพลงมีความยืดหยุ่น ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการเป็นสื่อสร้างสรรค์ที่สามารถปรับเข้ากับ
ทุกบริบทของการแสดงได้