โทษประหารชีวิตตามแนวคิดของคานท์ เบนแธม และสำนักกฎหมายธรรมชาติ

ผู้แต่ง

  • กันต์ฤทัย ฤทธิเกษร คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • นิชาภา ศรีแสนปาง คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • เบญญารักษ์ บุญนิธี คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • ปภัสสรา หว่อง คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • ปิยะวรรธน์ สร้อยสมุทร คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

โทษประหารชีวิต, อิมมานูเอล คานท์, เจอรามี เบนแธม, ทฤษฎีจริยศาสตร์เชิงกรณียธรรม, ทฤษฎีอรรถประโยชน์นิยม, สำนักกฎหมายธรรมชาติ

บทคัดย่อ

วิวาทะที่ว่า ‘โทษประหารชีวิตควรมีการบังคับใช้ต่อไปหรือไม่’ ยังคงเป็นคำถามที่บุคคลในสังคมไทยรวมถึงสังคมโลกต่างโต้เถียงกัน บทความทางวิชาการนี้จึงจัดทำขึ้นเพื่อศึกษาในสองประเด็น ประเด็นที่หนึ่งโทษประหารชีวิตควรมีการบังคับใช้ต่อไปหรือไม่โดยจะวิเคราะห์กับแนวคิดของอิมมานูเอล คานท์ (Immanuel Kant) โดยพิจารณาจากทฤษฎีจริยศาสตร์เชิงกรณียธรรม (Deontological Ethics หรือ Deontology) และวิเคราะห์กับแนวคิดของเจอรามี เบนแธม (Jeremy Bentham) โดยพิจารณาจากทฤษฎีอรรถประโยชน์นิยม (Utilitarianism)

ในประเด็นที่สองหากควรมีการบังคับใช้ต่อไปต้องอยู่ภายใต้แนวทางการควบคุมอย่างไร โดยแบ่งการวิเคราะห์ออกเป็นสองแนวทาง ได้แก่ แนวทางที่หนึ่ง หลักความได้สัดส่วนตามแนวคิดของคานท์และเบนแธม และแนวทางที่สอง หลักสันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นผู้บริสุทธิ์ตามแนวคิดของสำนักกฎหมายธรรมชาติ

เอกสารอ้างอิง

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 19 วรรคหนึ่ง ผู้ใดต้องโทษประหารชีวิต ให้ดำเนินการด้วยวิธีฉีดยาหรือสารพิษให้ตาย

ปราโมทย์ เสริมศีลธรรม, หลักเกณฑ์ในการกำหนดโทษทางอาญา ภายใต้โครงการสนับสนุนสารสนเทศเพื่อการทำงานของสมาชิกรัฐสภา, (กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า, 2564), หน้า 14.

Herbert Morris, “The Right of Punishing and Pardoning” in Freedom and Responsibility, (California: Stanford University Press, 1961), p. 503.

Gertrude Ezorsky, “Jusctice and Punishment” in Philosophical Perspective on Punishment, (Albany: State University of New York Press, 1972), pp. 104-105.

สหธน รัตนไพจิตร, “ความประสงค์ของการลงโทษทางอาญา : ศึกษาเฉพาะประเทศไทยสมัยใช้กฎหมายลักษณะอาญาและประมวลกฎหมายอาญา” (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2527), หน้า 36-37.

ปราโมทย์ เสริมศีลธรรม, หลักเกณฑ์ในการกำหนดโทษทางอาญา ภายใต้โครงการสนับสนุนสารสนเทศเพื่อการทำงานของสมาชิกรัฐสภา, หน้า 16.

Immanuel Kant, The Metaphysical Elements of Justice, (Newyork: Macmillan, 1985), P. 99-107.

Immanuel Kant, “Division Of The Science Of Right” in Philosophy of Law (Edinburgh: T. & T. Clark, 1887), P. 54.

“Lex Talionis” มีหลักการอยู่ว่า ผู้กระทำความผิดทำให้ผู้เสียหายได้รับความเสียหายเช่นใด ผู้กระทำความผิดก็ต้องถูกลงโทษให้ได้รับความเสียหายเช่นนั้น หรือ “ตาต่อตาฟันต่อฟัน” ซึ่งเป็นลักษณะที่ปรากฏอยู่ในประมวลกฎหมายของพระเจ้าฮัมมูราบี (Hammurabi’s code)

Sherry F. Colb, Narrow Debate About The Death Penalty, Verdict Comments. Available at: https://verdict.justia.com/2020/07/27/narrow-debate-about-the-death-penalty (Accessed: December 21, 2022).

Reiss, H., Kant: Political Writings (Cambridge: Cambridge University Press ed., 1970), P. 43

วรเจตน์ ภาคีรัตน์, ประวัติศาสตร์ความคิดนิติปรัชญา, (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์อ่านกฎหมาย, 2564), หน้า 374.

Jeremy Bentham, The Theory of Legislation, ed. C. K. Ogden, (London: Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., 1931), P. 96

Hugo Adam Bedau, “Bentham's Utilitarian Critique of the Death Penalty,” Journal of Criminal Law and Criminology 74 (1983): 1055-1060,

พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 มาตรา 65 ผู้ใดผลิต นำเข้า หรือส่งออกซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 1 อันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 15 ต้องระวางโทษจำคุกตลอดชีวิตและปรับตั้งแต่หนึ่งล้านบาทถึงห้าล้านบาท ถ้าการกระทำความผิดตามวรรคหนึ่งเป็นการกระทำเพื่อจำหน่าย ต้องระวางโทษประหารชีวิต

ประมวลกฎหมายยาเสพติด มาตรา 145 ผู้ใดผลิต นำเข้า ส่งออก จำหน่าย หรือมีไว้ในครอบครองซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 1 อันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 90 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสิบห้าปี และปรับไม่เกินหนึ่งล้านห้าแสนบาท ถ้าการกระทำความผิดตามวรรคหนึ่งเป็นการกระทำดังต่อไปนี้ (1) การกระทำเพื่อการค้า ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สองปีถึงยี่สิบปี และปรับตั้งแต่สองแสนบาทถึงสองล้านบาท

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 201 ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงานในตำแหน่งตุลาการ พนักงานอัยการ ผู้ว่าคดี หรือพนักงานสอบสวน เรียก รับ หรือยอมจะรับทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดสำหรับตนเองหรือผู้อื่นโดยมิชอบเพื่อกระทำการหรือไม่กระทำการอย่างใดในตำแหน่ง ไม่ว่าการนั้นจะชอบหรือมิชอบด้วยหน้าที่ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ห้าปีถึงยี่สิบปี หรือจำคุกตลอดชีวิตและปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงสี่แสนบาท หรือประหารชีวิต

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 202 ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงานในตำแหน่งตุลาการ พนักงานอัยการ ผู้ว่าคดี หรือพนักงานสอบสวน กระทำการหรือไม่กระทำการอย่างใด ๆ ในตำแหน่ง โดยเห็นแก่ทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใด ซึ่งตนได้เรียก รับ หรือยอมจะรับไว้ก่อนที่ตนได้รับแต่งตั้งในตำแหน่งนั้น ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ห้าปีถึงยี่สิบปี หรือจำคุกตลอดชีวิต และปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงสี่แสนบาท หรือประหารชีวิต

UDHR Article 11 Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-05-31

รูปแบบการอ้างอิง

ฤทธิเกษร ก. ., ศรีแสนปาง น., บุญนิธี เ. ., หว่อง ป., & สร้อยสมุทร ป. . (2023). โทษประหารชีวิตตามแนวคิดของคานท์ เบนแธม และสำนักกฎหมายธรรมชาติ. วารสารนิติปริทัศน์, 3(2), 17–29. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/NitiPariJ/article/view/264944

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ