การศึกษาอัตราการรอดชีวิตและปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตภายหลังการผ่าตัดเปิดช่องท้องเพื่อควบคุมการเสียเลือดในภาวะวิกฤตสำหรับผู้ป่วยบาดเจ็บช่องท้องแบบไม่มีแผลเปิดทะลุ
คำสำคัญ:
การผ่าตัดเปิดช่องท้องเพื่อควบคุมการเสียเลือด, การบาดเจ็บช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ, อัตราการรอดชีวิตบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตราการรอดชีวิตและปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยบาดเจ็บช่องท้องแบบไม่มีแผลเปิดทะลุ ที่เข้ารับการผ่าตัดเปิดช่องท้องเพื่อควบคุมการเสียเลือด (Damage control laparotomy) ในโรงพยาบาลอุดรธานี โดยเป็นการศึกษาย้อนหลังจากเวชระเบียนของผู้ป่วยอุบัติเหตุที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลอุดรธานี ระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ.2561 ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ.2565 มีเกณฑ์คัดเข้าได้แก่ ผู้ป่วยได้รับบาดเจ็บบริเวณช่องท้องที่มีการบาดเจ็บของอวัยวะในช่องท้องหรืออุ้งเชิงกรานตั้งแต่ 1 อวัยวะ โดยได้รับการวินิจฉัยจากศัลยแพทย์และได้รับการผ่าตัดเปิดช่องท้องเพื่อควบคุมการเสียเลือด ใช้เครื่องมือวิจัยเป็นแบบบันทึกข้อมูลที่แบ่งออกเป็นสองส่วนคือ 1) ข้อมูลพื้นฐานของผู้ป่วย 2) ข้อมูลทางคลินิก ทำการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติเพื่ออธิบายลักษณะทั่วไปของกลุ่มประชากร รวมถึงอัตราการรอดชีวิตหลังการผ่าตัด ใช้การวิเคราะห์สถิติเชิงพรรณนาและแสดงผลในรูปแบบ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สำหรับการวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่ออัตราการรอดชีวิตใช้สถิติ logistic regression
ผลการศึกษาพบผู้ป่วย 64 ราย เข้ารับการผ่าตัด Damage control laparotomy มีอัตราการรอดชีวิตร้อยละ 76.56 ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเพศชาย(ร้อยละ 78.13) และมีอายุน้อยกว่า 55 ปี (ร้อยละ 76.56) การบาดเจ็บมีสาเหตุจากอุบัติเหตุทางถนนร้อยละ 87.50 การบาดเจ็บของอวัยวะในช่องท้องตั้งแต่ 2 อวัยวะขึ้นไป พบร้อยละ 71.81 อวัยวะภายในช่องท้องที่เป็นสาเหตุสำคัญของการเสียเลือดมากที่สุดคือ ตับ (ร้อยละ 57.81) รองลงมาคือ เยื่อแขวนลำไส้ (ร้อยละ 15.63) และม้าม (ร้อยละ 12.50) หัตถการที่ทำในการผ่าตัดครั้งแรกมากที่สุด คือ Abdominal packing คิดเป็นร้อยละ 93.75 รองลงมาเป็น Hepatorrhaphy ร้อยละ 18.75 และ Bowel repair ร้อยละ 15.62 โดยพบว่าการสูญเสียเลือด (AOR=9.61, 95%CI=1.62-56.95) การบาดเจ็บช่องท้องที่พบร่วมกับการบาดเจ็บของสมองรุนแรง (AOR=40.89, 95%CI=2.12-786.85) และค่าไบคาบอเนตในเลือด (AOR=10.00, 95%CI=1.65-60.51) เป็นปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการรอดชีวิต
References
J. A. Morris, Jr., V. A. Eddy, E. J. Rutherford. The trauma celiotomy: the evolving concepts of damage control. Curr Probl Surg 1996;33(8):611-700.
Rattanachai Pipatvilikul, Amonpon Kanlerd. Trauma-induced coagulopathy. Journal of the Association of General Surgeons of Thailand under the Royal of Patronage of HM the King. 2022;7(1).
D. J. Roberts, N. Bobrovitz, D. A. Zygun, A. W. Kirkpatrick, C. G. Ball, P. D. Faris, et al. Evidence for use of damage control surgery and damage control interventions in civilian trauma patients: a systematic review. World J Emerg Surg 2021;16(1):10.
M. L. Walker. The damage control laparotomy. Journal of the National Medical Association. 1995;87(2):119-22.
Mark R Hemmila, Wendy L Wahl. Management of the injured patient. J Current Surgical Diagnosis Treatment. 2008:227-8.
Atichart Chompookum. Good prognostic factors of operated blunt abdominal injured patients in Mahasarakham hospital. Mahasarakham Hospital Journal. 2020;17(3):199-209.
L. Leonardi, M. K. Fonseca, N. Baldissera, Cebd Cunha, Y. T. M. Petrillo, R. R. Dalcin, et al. Predictive factors of mortality in damage control surgery for abdominal trauma. Revista do Colegio Brasileiro de Cirurgioes. 2022;49:e20223390.
S. K. Pimentel, G. V. Sawczyn, M. M. Mazepa, F. G. da Rosa, A. Nars, I. A. Collaço. Risk factors for mortality in blunt abdominal trauma with surgical approach. Revista do Colegio Brasileiro de Cirurgioes. 2015;42(4):259-64.
M. Hommes, S. Chowdhury, D. Visconti, P. H. Navsaria, J. E. J. Krige, D. Cadosch, et al. Contemporary damage control surgery outcomes: 80 patients with severe abdominal injuries in the right upper quadrant analyzed. Eur J Trauma Emerg Surg. 2018;44(1):79-85.
N. Rajkumari, K. Sharma, P. Mathu, S. Kumar, A. Gupta. A study on surgical site infections after trauma surgeries in a tertiary care hospital in north India. Indian J Med Res. 2014;140(5):691-4.
H. H. Stone, P. R. Strom, R. J. Mullins. Management of the major coagulopathy with onset during laparotomy. Ann Surg. 1983;197(5):532-5.
M. A. Gad, A. Saber, S. Farrag, M. E. Shams, G. M. Ellabban. Incidence, patterns, and factors predicting mortality of abdominal injuries in trauma patients. N Am J Med Sci. 2012;4(3):129-34.
Suchart Lertkarnchang. Factors predicting mortality of operated abdominal injured patients at Suratthani Hospital. Reg 11 Med J. 2015;29(2):327-37.
Vikash Jayant, Lekh Kumari Kurrey, Survind Kumar, Priyank Sharma, Ashok Nayak, APS Ghaharwar. Role of computed tomography in the evaluation of blunt injury abdomen. IJSS j surg. 2017;3(3):34-9.
S. Arumugam, A. Al-Hassani, A. El-Menyar, H. Abdelrahman, A. Parchani, R. Peralta, et al. Frequency, causes and pattern of abdominal trauma: A 4-year descriptive analysis. J Emerg Trauma Shock. 2015;8(4):193-8.
F. Gönültaş, K. Kutlutürk, A. F. K. Gok, B. Barut, T. T. Sahin, S. Yilmaz. Analysis of risk factors of mortality in abdominal trauma. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2020;26(1):43-9.
Orawan Jullapanont. Pattern of Blunt Abdominal Injuries and Predictors of Operative Treatment by Computed Tomography in Phra Nakhon Si Ayutthaya Hospital. R3 Med PHJ. 2022;19(3):183-95.
A. Kruger, D. McPherson, A. Nicol, S. Edu, P. Navsaria. Damage control laparotomy outcomes in a major urban trauma centre. S Afr J Surg. 2022;60(2):84-90.
A. Gupta, S. Kumar, S. Sagar, P. Sharma, B. Mishra, M. Singhal, et al. Damage control surgery: 6 years of experience at a level I trauma center. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2017;23(4):322-7.
J. A. Harvin, S. D. Adams, S. M. Dodwad, K. D. Isbell, C. Pedroza, C. Green, et al. Damage control laparotomy in trauma: a pilot randomized controlled trial. The DCL trial. Trauma Surg Acute Care Open. 2021;6(1):e000777.
Chosigawan Maneechot, Wallada Chanruangvanich, Prangtip Chayaput, Kris Keorochana. Factors Predicting Urgent-Surgery Trauma Patients’ Postoperative Admission to ICU. J Thai Journal of Nursing Council. 2022;37(01):89-107.
S. H. Kim, S. Na, S. Y. Park, J. Lee, Y. S. Kang, H. H. Jung, et al. Perioperative Factors for Predicting the Need for Postoperative Intensive Care after Major Lung Resection. J Clin Med. 2019;8(5).
V. Rajagopalan, R. S. Chouhan, M. P. Pandia, R. Lamsal, G. P. Rath. Effect of Intraoperative Blood Loss on Perioperative Complications and Neurological Outcome in Adult Patients Undergoing Elective Brain Tumor Surgery. J Neurosci Rural Pract. 2019;10(4):631-40.
S. H. Ntundu, A. M. Herman, A. Kishe, H. Babu, O. F. Jahanpour, D. Msuya, et al. Patterns and outcomes of patients with abdominal trauma on operative management from northern Tanzania: a prospective single centre observational study. BMC Surg. 2019;19(1):69.
Blasisdell FW, Trunkey DD. Abdominal trauma management: Thieme-stration Inc; 1982.
Linda M Gerber, Ya-Lin Chiu, Nancy Carney, Roger Härtl, Jamshid Ghajar. Marked reduction in mortality in patients with severe traumatic brain injury. J Neurosurg. 2013;119(6):1583-90.
N. Stocchetti, M. Carbonara, G. Citerio, A. Ercole, M. B. Skrifvars, P. Smielewski, et al. Severe traumatic brain injury: targeted management in the intensive care unit. Lancet Neurol. 2017;16(6):452-64.
A. Watanitanon, V. H. Lyons, A. V. Lele, V. Krishnamoorthy, N. Chaikittisilpa, T. Chandee, et al. Clinical Epidemiology of Adults With Moderate Traumatic Brain Injury. Crit Care Med. 2018;46(5):781-7.
V. Della Torre, R. Badenes, F. Corradi, F. Racca, A. Lavinio, B. Matta, et al. Acute respiratory distress syndrome in traumatic brain injury: how do we manage it? J Thorac Dis. 2017;9(12):5368-81.
J. A. Rubano, M. F. Paccione, D. N. Rutigliano, J. A. Vosswinkel, J. E. McCormack, E. C. Huang, et al. Outcomes following prolonged mechanical ventilation: analysis of a countywide trauma registry. J Trauma Acute Care Surg. 2015;78(2):289-94.
S. Chowdhury, S. Bahatheq, A. Alkaraawi, M. M. Falatah, R. F. Almutairi, S. Alfadhel, et al. Surgical site infections after trauma laparotomy. An observational study from a major trauma center in Saudi Arabia. Saudi Med J. 2019;40(3):266-70.
C. H. Morales, R. M. Escobar, M. I. Villegas, A. Castaño, J. Trujillo. Surgical site infection in abdominal trauma patients: risk prediction and performance of the NNIS and SENIC indexes. Can J Surg. 2011;54(1):17-24.
J. E. Mazuski, W. J. Symons, S. Jarman, B. Sato, W. Carroll, G. V. Bochicchio, et al. Reduction of Surgical Site Infection After Trauma Laparotomy Through Use of a Specific Protocol for Antibiotic Prophylaxis. Surg Infect (Larchmt). 2023;24(2):141-57.