การพัฒนาแนวทางการเฝ้าระวังการแพ้ยาและอาการไม่พึงประสงค์จากยา โรงพยาบาลหาดสำราญเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา อำเภอหาดสำราญ จังหวัดตรัง
คำสำคัญ:
การแพ้ยา, อาการไม่พึงประสงค์จากยา, การเฝ้าระวังยาบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแนวทางการเฝ้าระวังการแพ้ยาและอาการไม่พึงประสงค์จากยาที่โรงพยาบาลหาดสำราญเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา จังหวัดตรัง เป็นการศึกษาเชิงสำรวจแบบย้อนหลังโดยใช้กระบวนการถอดบทเรียน ใช้ทั้งวิธีการศึกษาเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2567 ถึง 31 มีนาคม 2567 กลุ่มตัวอย่างเชิงปริมาณประกอบด้วยผู้ป่วย 140 คนที่มีประวัติการแพ้ยาและอาการไม่พึงประสงค์จากยา ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2565 ถึง 30 กันยายน 2566 และเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพจากบุคลากรทางการแพทย์และผู้ป่วยจำนวน 20 คน โดยใช้การเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ฐานข้อมูลเวชระเบียนของโรงพยาบาล แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และบันทึกการสังเกต วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่าแนวทางที่พัฒนาขึ้นชื่อว่า "Drug Allergy Management and Monitoring System" (DAMMS MODEL) เป็นระบบการเฝ้าระวังและจัดการการแพ้ยาแบบครบวงจรที่ครอบคลุมตั้งแต่การตรวจจับ การประเมิน การเฝ้าระวัง การจัดการ และความปลอดภัย หลังการนำไปใช้ สัดส่วนของการตรวจพบผู้ป่วยแพ้ยาเพิ่มขึ้นจาก 18.56% เป็น 31.43% ขณะที่สัดส่วนของผู้ป่วยที่พบอาการไม่พึงประสงค์จากยาลดลงจาก 81.44% เป็น 68.57% ระบบนี้ช่วยให้การบันทึกและรายงานข้อมูลมีความสมบูรณ์และป้องกันการเกิดอาการแพ้ซ้ำ
References
Choonhakarn C, Sornprom A. Adverse drug reactions in a dermatology clinic at a university hospital. The Journal of Dermatological Treatment. 2008;19(1):31-36.
Davies EC, Green CF, Mottram DR, Pirmohamed M. Adverse drug reactions in hospital in-patients: a prospective analysis of 3695 patient-episodes. PloS one. 2021;16(7):e0254707.
Doña I, et al. Cross-reactivity between aspirin and other nonsteroidal anti-inflammatory drugs: clinical relevance. Expert Opinion on Drug Safety. 2012;11(5):701-712.
Fischer F, Lange K, Klose K, Greiner W, Kraemer A. Barriers and strategies in guideline implementation—a scoping review. Healthcare. 2021;6(3):1-25.
Hickson RP, et al. Medication use in older adults with and without a drug-related inpatient encounter. Journal of the American Geriatrics Society. 2001;49(8):1071-1076.
Kaufman G. Adverse drug reactions: a review of practical considerations. British Journal of Nursing. 2015;24(10):529-536.
Kongkaew C, Noyce PR, Ashcroft DM. Hospital admissions associated with adverse drug reactions: a systematic review of prospective observational studies. The Annals of Pharmacotherapy. 2008;42(7):1017-1025.
Quiralte J, et al. Hipersensibilidad a antiinflamatorios no esteroideos. Allergologia et Immunopathologia. 2004;32(5):233-242.
Lipworth BJ. Pharmacokinetics of inhaled drugs. British Journal of Clinical Pharmacology. 2011;71(3):379-399.
Rodríguez-Monguió R, et al. Assessing the economic impact of adverse drug reactions. Pharmacoeconomics. 2003;21(9):623-650.
Rosenthal J, Burrows J, Munro J, Dawda P. Adverse drug events in Australian primary care: a population-based study. Australian Journal of General Practice. 2022;51(4):271-277.
Saithi S, Nimsuwan P, Jaidee A. Effectiveness of a Drug Allergy Management System and Alert System in Reducing Repeated Drug Allergy Events. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2019;11(1):185-195.
Saokaew S, Docrat Z, Greer R, Buranakitjaroen P, Chaiyakunapruk N, Nathisuwan S. Adverse drug reactions associated with antihypertensive medication use in Thailand: a retrospective cohort study. BMC Cardiovascular Disorders. 2022;22(1):1-11.
Shehab N, Lovegrove MC, Geller AI, Rose KO, Weidle NJ, Budnitz DS. US emergency department visits for outpatient adverse drug events, 2013-2014. Jama. 2019;322(20):2018-2028.
Sirilak S, Tongpoo A, Sriapha C, Pradubpongsa P, Wattanasriwong O, Wananukul W. Adverse drug reactions in a university hospital in Thailand: a 5-year retrospective review. International Journal of Clinical Pharmacy. 2023;45(1):87-96.
Sood A, et al. Safety concerns about herbal products: An overview. Current Therapeutic Research. 2008;69(1):1-25.
Tamene A, et al. Adverse drug reaction profiling at the pediatric ward of a tertiary care teaching hospital in South Africa. BMC Pediatrics. 2015;15:193.
Tangworn A, Chaisipanachitti W, Borisutsin P. Implementation of an Allergy Module and Alert System to Increase Allergy Identification and Prevent Repeated Adverse Drug Reactions. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2020;12(2):473-487.
Naranjo CA, et al. A method for estimating the probability of adverse drug reactions. Clinical Pharmacology & Therapeutics. 1981;30(2):239-245.
Benjamin D. Reducing Medication Errors and Increasing Patient Safety: Case Studies in Clinical Pharmacology. The Journal of Clinical Pharmacology. 2003;43. Available from: https://doi.org/10.1177/0091270003254794.
Sung T, Hung F, Chiu H. Implementation of an integrated drug information system for inpatients to reduce medication errors in the administrating stage. 2008 30th Annual International Conference of the IEEE Engineering in Medicine and Biology Society. 2008:743-746. Available from: https://doi.org/10.1109/IEMBS.2008.4649259.
