ผลของโปรแกรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมต่อสมรรถภาพสมองของผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงสมองเสื่อม
คำสำคัญ:
โปรแกรมป้องกันภาวะสมองเสื่อม, สมรรถภาพสมอง, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบสมรรถภาพสมองของผู้สูงอายุ ก่อนและหลังการใช้โปรแกรมป้องกันภาวะสมองเสื่อม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุในอำเภอวัดสิงห์ จังหวัดชัยนาท และอำเภอหนองฉาง จังหวัดอุทัยธานี ดำเนินการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน และคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 46 คน สุ่มกลุ่มตัวอย่างเข้ากลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 23 คน กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ ส่วนกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมป้องกันภาวะสมองเสื่อม เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองได้แก่ โปรแกรมป้องกันภาวะสมองเสื่อม เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป และแบบทดสอบสมรรถภาพของสมองเบื้องต้นฉบับภาษาไทย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ไคสแคว์ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติ dependent t-test และ independent t-test
ผลการศึกษาพบว่า 1) ค่าคะแนนเฉลี่ยสมรรถภาพสมองของกลุ่มทดลอง หลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 2) หลังการทดลองคะแนนเฉลี่ยสมรรถภาพสมองของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
References
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2564. [อินเตอร์เน็ต]. 2564. [สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงจาก: https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2023/20230731135832_95369.pdf.
กรมสุขภาพจิต. ผู้สูงวัยไทย“สมองเสื่อม” 8 แสนกว่าคน. [อินเตอร์เน็ต]. 2561. [สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงจาก : https://dmh. go.th/news-dmh/view.asp?id=27994.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. ยากันลืม : คู่มือป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย; 2558.
World Health Organization. Dementia. [Internet]. 2023. [cited 2023 December 20]. Available from : https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia.
กรมการแพทย์. กรมการแพทย์ห่วงสังคมสูงวัยพบผู้สูงอายุป่วยสมองเสื่อมมากขึ้นทุกปี. [อินเตอร์เน็ต]. 2566. [สืบค้นเมื่อ 12 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงจาก: https://www.hfocus.org/content/2023/12/29302.
วัลลภา อันดารา, อุบลรัตน์ สิงหเสนี และปัทมา วงค์นิธิกุล. การศึกษาภาวะสมองเสื่อม ความรู้เรื่องโรคและการป้องกันโรคสมองเสื่อม และข้อมูลส่วนบุคคลของผู้สูงอายุ ชมรมผู้สูงอายุ วิทยาลัยพยาบาลทหารอากาศ. วารสารพยาบาลตำรวจ 2559; 8(1): 23-33.
Larson EB, Yaffe K, & Langa KM. New Insights into the Dementia Epidemic. The New England Journal of Medicine 2013; 369(December): 2275-2277.
World Health Organization. Dementia cases set to triple by 2050 but still largely ignored. [Internet]. 2012. [cited 2023 December 20]. Available from: http://www.who.int/media entre/news/releases/2012/dementia_ 20120411/en/
โรงพยาบาลวัดสิงห์. สถิติผู้สูงอายุ. ชัยนาท : โรงพยาบาลวัดสิงห์; 2566.
สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. แบบทดสอบสภาพสมองเบื้องต้น ฉบับภาษาไทย : MMSE-Thai 2002. กรุงเทพฯ : กระทรวงสาธารณสุข; 2545.
พัชราภัณฑ์ ไชยสังข์, ศราวิน เทพสถิตย์ภรณ์, นิยม มาชมภู, และจิราวรรณ ศิริโสม. ภาวะสมองเสื่อมและอาหารที่ป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ. วารสารพยาบาล 2564; 70(3): 39-48.
ธัญญารัตน์ อโนทัยสินทวี. การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบเรื่องมาตรการการป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ; 2558.
พนม คลี่ฉายา. การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลของผู้สูงอายุและข้อเสนอเพื่อการเสริมสร้างภาวะพฤฒิพลังและผลิตภาพของผู้สูงอายุไทย. วารสารนิเทศศาสตร์ 2564; 39(2): 56 -78.
Gill DL, Williams KL, Butki BD, & Kim BJ. Physical activity and psychological well-being in old woman. Woman’s Health Issue 1997; 7(1): 3-9.
ชลิต เชาว์วิไลย, วินัย พูลศรี และธีรนันท์ ตันพาณิชย์. แนวทางการป้องกันผู้สูงอายุจากภาวะสมองเสื่อม. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 2565; 8(2): 8-15.
เดชา วรรณพาหุล. การพัฒนาโปรแกรมฝึกบริหารสมอง สำหรับเพิ่มความจำระยะสั้นในผู้สูงอายุ : การศึกษาศักย์ไฟฟ้าสมองสัมพันธ์กับเหตุการณ์. วารสารราชนครินทร์ 2559; 13(30): 51-61.
วรสิทธิ์ ศิริพรพาณิชย์. ฝึกสติ ฝึกสมอง จัดการความเครียดรับมือโควิด-19. [อินเตอร์เน็ต]. 2564. [สืบค้นเมื่อ 12 ธันวาคม 2566]. เข้าถึงจาก: https://op.mahidol.ac.th/ga/posttoday-8/
