การประเมินคุณภาพน้ำบาดาลในพื้นที่อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา ด้วยดัชนีคุณภาพน้ำบาดาล
คำสำคัญ:
การประเมินคุณภาพน้ำบาดาล, ดัชนีคุณภาพน้ำบาดาล, อำเภอพนมสารคามบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะทางเคมี และคุณลักษณะที่เป็นพิษ ของน้ำบาดาล ในพื้นที่ตำบลบ้านซ่อง และตำบลท่าถ่าน อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา และประเมินคุณภาพน้ำบาดาลด้วยดัชนีคุณภาพน้ำบาดาล (Groundwater Quality Index; GWQI) จำนวนทั้งสิ้น 16 พารามิเตอร์ ตามมาตรฐานคุณภาพน้ำบาดาลที่จะใช้บริโภคได้ และมาตรฐานคุณภาพน้ำใต้ดิน โดยดำเนินการเก็บตัวอย่างในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2566
ผลการวิจัยพบว่า ตัวอย่างน้ำบาดาล จำนวนทั้งสิ้น 32 ตัวอย่าง มีคุณลักษณะทางเคมีเมื่อเปรียบเทียบกับค่ามาตรฐาน คุณภาพน้ำบาดาลมีค่าสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน จำนวน 14 ตัวอย่าง พบค่า เหล็ก (Fe) 1.1 ± 0.0 – 690 ± 17.0 mg/L ฟลูออไรด์ (F-) 1.4 ± 0.1 – 1.8 ± 0.1 mg/L ไนเตรท (NO3-) 47 ± 3 – 110 ± 10 mg/L และแมงกานีส (Mn) 0.6 ± 0.1 – 8.2 ± 0.1 mg/L มีคุณลักษณะที่เป็นพิษ เมื่อเปรียบเทียบกับค่ามาตรฐาน คุณภาพน้ำบาดาลมีค่าสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน จำนวน 1 ตัวอย่าง พบค่า นิกเกิล (Ni) 0.0280±0.0007 mg/l และประเมินคุณภาพน้ำบาดาลด้วยดัชนีคุณภาพน้ำบาดาล (GWQI) ตัวอย่างน้ำบาดาลส่วนใหญ่ จำนวน 30 ตัวอย่าง มีคุณภาพที่ดีมากเหมาะสำหรับการบริโภค โดยมีค่า GWQI อยู่ระหว่าง 0.04 – 21.67 อย่างไรก็ตาม มีหนึ่งตัวอย่างที่มีคุณภาพดี (GWQI = 32.34) และอีกหนึ่งตัวอย่างมีคุณภาพไม่ดี (GWQI = 59.30)
เอกสารอ้างอิง
Li P, Karunanidhi D, Subramani T, Srinivasamoorthy K.(2021). Sources and consequences of groundwater contamination. Archives of environmental contamination and toxicology. 2021; 80:1-10.
Chiamsathit C, Auttamana S, Thammarakcharoen S.(2021). Heavy metal pollution index for assessment of seasonal groundwater supply quality in hillside area, Kalasin, Thailand. Applied Water Science. 2020; 10(6):1-8.
Ozoko DC, Onyekwelu IL, Aghamelu OP.(2022). Multivariate and health risks analysis of heavy metals in natural water sources around Enugu dumpsite, southeastern Nigeria. Applied Water Science. 2022; 12(9):224.
Zhai Y, Cao X, Xia X, Wang B, Teng Y, Li X.(2021). Elevated Fe and Mn concentrations in groundwater in the Songnen Plain, Northeast China, and the factors and mechanisms involved. Agronomy. 2021; 11(12):2392.
กรมทรัพยากรน้ำบาดาล.(2565). รายงานสถานการณ์น้ำบาดาล ประจำปี พ.ศ. 2565. 2565.
Prasad M, Sunitha V, Reddy YS, Suvarna B, Reddy BM, Reddy MR.(2019). Data on water quality index development for groundwater quality assessment from Obulavaripalli Mandal, YSR district, A.P India. Data in Brief. 2019; 24:103846.
Gountô A, Kouamé IK, Mangoua JMO, Kouassi AK, Savané I.(2019). Using Water Quality Index for Assessing of Physicochemical Quality of Quaternary Groundwater in the Southern Part of Abidjan District (Côte d’Ivoire). Journal of Water Resource and Protection. 2019; 11(10):1278-91.
Wekesa AM, Otieno C.(2022). Assessment of Groundwater Quality Using Water Quality Index from Selected Springs in Manga Subcounty, Nyamira County, Kenya. The Scientific World Journal. 2022; 2022(1):3498394.
Loungmuang N.(2023). Spatial Distribution of Groundwater Quality and Finding the Relationship of Land Use from Groundwater Use in Chon Buri Province. NKRAFA JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY. 2023; 19(1):43-55.
คณะกรรมการบริหารงานอำเภอแบบบูรณาการ.(2564). แผนพัฒนาอำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา 5 ปี (พ.ศ. 2561 - 2565) ฉบับทบทวนปี พ.ศ. 2564: ฝ่ายแผนยุทธศาสตร์ อำเภอพนมสารคาม; 2564. 147 หน้า.
กรมทรัพยากรธรณี.(2542). กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการเก็บตัวอย่างน้ำบาดาล. 2542.
Akoto O, Samuel A, Gladys L, Sarah OAA, Apau J, Opoku F.(2022). Assessment of groundwater quality from some hostels around Kwame Nkrumah University of Science and Technology. Scientific African. 2022; 17:e01361.
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.(2551). กำหนดหลักเกณฑ์มาตรการในทางวิชาการสำหรับการป้องกันด้านสาธารณสุขและการป้องกันในเรื่องสิ่งแวดล้อมเป็นพิษ. 2551.
คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ.(2543). กำหนดมาตรฐานคุณภาพน้ำใต้ดิน. 2543.
Greenberg AE, Clesceri, L. S., Eaton, A. D., & Franson, M. A. H.(2012). Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 2012.
Ram A, Tiwari SK, Pandey HK, Chaurasia AK, Singh S, Singh YV.(2021). Groundwater quality assessment using water quality index (WQI) under GIS framework. Applied Water Science. 2021; 11(2):46.
Khozyem H, Hamdan A, Tantawy AA, Emam A, Elbadry E.(2019). Distribution and origin of iron and manganese in groundwater: case study, Balat-Teneida area, El-Dakhla Basin, Egypt. Arabian Journal of Geosciences. 2019; 12:1-16.
Zhang Z, Xiao C, Adeyeye O, Yang W, Liang X.(2020). Source and mobilization mechanism of iron, manganese and arsenic in groundwater of Shuangliao City, Northeast China. Water. 2020; 12(2):534.
Chandrajith R, Padmasiri J, Dissanayake C, Prematilaka K.(2012). Spatial distribution of fluoride in groundwater of Sri Lanka. 2012; 40(4):303-309.
Abascal E, Gómez-Coma L, Ortiz I, Ortiz A.(2022). Global diagnosis of nitrate pollution in groundwater and review of removal technologies. Science of The Total Environment. 2022; 810:152233.
Egbueri JC, Agbasi JC, Ighalo JO, Uwajingba HC, Abba SI.(2025). Lead, Nickel, Arsenic, and Chromium Contamination in Nigerian Groundwater: Sources, Potential Impacts, and Removal Techniques. In: Ali S, Negm A, editors. Groundwater in Developing Countries: Case Studies from MENA, Asia and West Africa. Cham: Springer Nature Switzerland; 2025: 327-355.
Khan S, Ahmad, N., & Ali, A.(2022). Groundwater quality assessment using Water Quality Index (WQI) and GIS techniques: A case study of urban and rural areas. Environmental Science and Pollution Research. 2021; 14(28):17650–17665.
Rao R, Sharma, P., & Verma, D.(2022). Evaluation of groundwater contamination and human health risk assessment: An integrated approach. Journal of Hydrology. 2022; 608:127673.
Guleria A, Chakma S.(2019). Probabilistic human health risk assessment of groundwater contamination due to metal leaching: A case study of Indian dumping sites. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal. 2019; 27:1-33.
