ความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยต่อพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงาน ของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์
คำสำคัญ:
พฤติกรรมความปลอดภัย, ความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัย, สถานประกอบการธุรกิจรถยนต์บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ 2) ศึกษาพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ และ 3) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยกับพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาครั้งนี้ คือ พนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในจังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 287 คน เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบวัดความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัย และแบบประเมินพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงาน มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามเท่ากับ 0.82 และ 0.83 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่า 1) ความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ในภาพรวมอยู่ในระดับสูง (Mean = 3.74, S.D. = 0.58) 2) พฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ในภาพรวมอยู่ในระดับสูง (Mean = 4.25, S.D. = 0.31) 3) ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยกับพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ พบว่า ความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยมีสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจรถยนต์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.126, p < 0.05)
เอกสารอ้างอิง
ฟารอน หัตถประดิษฐ์, โสภา บุญละออ, ขนิษฐา อมประนาม. พฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานโรงงานไม้ยางพาราในจังหวัดนครศรีธรรมราช. Journal of Health Science of Thailand. 2565;31(1):27-35.
Kongsombatsuk M, Polyong CP, Rittideah D. Occupational health literacy affecting work-related disease and injury prevention behaviors among industrial workers. Journal of Medicine and Public Health, Ubon Ratchathani University. 2020;3(2):112-20.
International Labour Organization. Safety and health at work [Internet]. 2019 [cited 2025 Mar 11]. Available from: https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/%40ed_protect/%40protrav/%40safework/documents/publication/wcms_687610.pdf
Haslam C, O'Hara J, Kazi A, Twumasi R, Haslam R. Proactive occupational safety and health management: Promoting good health and good business. Safety Science. 2016;81:99-108.
Goetsch DL. Occupational safety and health for technologists, engineers, and managers. 7th ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall; 2011.
Fuller R. Towards a general theory of driver behaviour. Accid Anal Prev. 2005;37(3):461-72.
อรวรรณ นามมนตรี. ความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health literacy). วารสารทันตาภิบาล. 2561;29(1):122-8.
Hochmuth N, Sorensen K. Corporate application of health literacy. Health Lit Res Pract. 2021;5(3):218-25.
World Health Organization. Health literacy: the solid facts [Internet]. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2013 [cited 2025 Mar 11]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/128703/e96854.pdf
Maimahad N, Kongtawelert A, Yogyorn D, Nanthamongkolchai S. Occupational health literacy and safety behavior of operation workers: a case study of block rubber industry, Thailand. Public Health Policy and Laws Journal. 2022;8(3):427-42.
Friedrich J, Rupp M, Feng YS, Sudeck G. Occupational health literacy and work ability: a moderation analysis including interpersonal and organizational factors in healthy organizations. Front Public Health. 2024;12:1243138.
Polyong CP. Validation of the occupational health literacy test for industrial workforce. Journal of Safety and Health. 2020;13(2):140-57.
สุนทรี เลิศล้ำ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงานบริษัท โรเดีย ไทย โฮลดิ้งส์ จำกัด [การศึกษาค้นคว้าอิสระ]. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2554.
Hinkle DE, Wiersma W, Jurs SG. Applied statistics for the behavioral sciences. 2nd ed. Boston: Houghton Mifflin; 1998.
Rittideah D, Polyong CP, Kongsombatsuk M. Personal factors and occupational health literacy affecting health promoting behaviors of employees in Map Ta Phut industrial estate, Rayong Province. Journal of Health Science Research. 2021;15(2):13-24.
Bandura A. Self-efficacy: the exercise of control. New York: Worth Publishers; 1997.
Ban S, Kim Y, Seomun G. Digital health literacy: a concept analysis. Digit Health. 2024;10:20552076241287894.
Priolo G, Vignoli M, Nielsen K. Risk perception and safety behaviors in high-risk workers: a systematic literature review. Safety Science. 2025;186:106811.
Bennett JD. Loss prevention system: a guide to understanding, implementing, and managing the behavior process necessary to prevent personal injuries, occupational illnesses, equipment damage, operational inefficiencies, regulatory assessments, product quality incidents. Rockville, MD: Government Institutes; 1997.
Chen Y, Ofosu E, Veeraraghavan M, Zolotoy L. Does CEO overconfidence affect workplace safety? Journal of Corporate Finance. 2023;82:102430.
Widajati CShafira W, Widajati N. Literature review: relationship between workers knowledge with unsafe action. Jurnal Kesehatan Masyarakat. 2025.
