แนวทางการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา

บทคัดย่อ

           การวิจัยเรื่อง แนวทางการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์ ประกอบด้วย 1) เพื่อศึกษาข้อบัญญัติธรรมนูญกว๊านพะเยา และนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา 2) เพื่อกำหนดแนวทางการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา ซึ่งผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่ใช้ในการศึกษามี 3 กลุ่ม คือ กลุ่มเครือข่ายประมงพื้นบ้าน จำนวน 10 คน กลุ่มเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานภาครัฐที่ควบคุมดูแลพื้นที่กว๊านพะเยา จำนวน 7 คน และกลุ่มผู้บริหารองค์กรส่วนท้องถิ่นรอบกว๊านพะเยาจำนวน 5 คน และเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง ผู้ศึกษาได้ทำการวิเคราะห์ เชิงพรรณนาด้วยวิธีบรรยาย และอภิปราย 

            ผลการวิจัย พบว่า เนื้อหาข้อบัญญัติธรรมนูญกว๊านพะเยา ที่มี 5 หมวด 21 ข้อ ซึ่ง ข้อบัญญัติธรรมนูญกว๊านพะเยาทั้ง 5 หมวด เกี่ยวข้องกับการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยาโดยตรง มีเนื้อหาโดยรวม คือการสร้างกระบวนการเรียนรู้ของคนในสังคมในพื้นที่กว๊านพะเยา มีการบริหารจัดการร่วมกันหลายหน่วยงาน มีระบุในข้อบัญญัติอย่างชัดเจน แต่ยังไม่บังคับใช้อย่างเป็นทางการ ด้านนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา พบว่า มี 7 หน่วยงานหลักของภาครัฐมีนโยบายส่งเสริมการพัฒนาเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยาในด้านต่าง ๆ แต่ละหน่วยงานมีความเกี่ยวข้องกับการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านทั้งทางตรงและทางอ้อม และมีการขับเคลื่อนนโยบายและการปฏิบัติงานให้เกิดประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล เพื่อสนองต่อนโยบาย ส่วนของแนวทางการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา พบว่า เครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา เจ้าหน้าที่จากหน่วยงานภาครัฐที่ควบคุมดูแลพื้นที่กว๊านพะเยา และผู้บริหารองค์กรส่วนท้องถิ่น มีความคิดเห็นไปในทิศทางเดียวกัน คือ การพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยาให้ยั่งยืนได้นั้น ควรตระหนักเรื่องความสามัคคี ความสมดุล การพึ่งพาอาศัยกัน การมีวิสัยทัศน์ การมีส่วนร่วม การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน การรับรู้มุมมองร่วมกัน การเสริมสร้างซึ่งกันและกัน การมีความสนใจร่วมกันและมีผลประโยชน์ร่วมกัน และการปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกด้วยกัน และผู้วิจัยมีความเห็นเพิ่มเติมในการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยาให้ยั่งยืนได้นั้น ต้องสร้างการรับรู้ที่ดี มีส่องทางการสื่อสาร และที่สำคัญควรตระหนักถึงความสมดุลของการพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา เมื่อแนวทางพัฒนาการจัดการเครือข่ายประมงพื้นบ้านมีทิศทางที่ชัดเจน จะก่อให้เกิดประโยชน์ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ที่ทุกภาคส่วนควรมีการส่งเสริมและพัฒนาร่วมกันกับเครือข่ายประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยาต่อไป