การจัดการความขัดแย้งในองค์กรอย่างมืออาชีพ

ผู้แต่ง

  • นิมิตร มั่งมีทรัพย์
  • พัชราวลัย สังข์ศรี
  • อาคม เจริญสุข

คำสำคัญ:

ความขัดแย้ง, กระบวนการขัดแย้ง, การจัดการความขัดแย้ง

บทคัดย่อ

ความขัดแย้งในสังคมและในทุกองค์กรเป็นผลจากปฏิสัมพันธ์ของกลุ่มบุคคลภายใต้เงื่อนไขจากโครงสร้างสังคมที่กำหนดการมีสิทธิอำนาจ การเข้าถึงและได้ประโยชน์จากทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดแตกต่างกันและไม่เท่าเทียม เงื่อนไขดังกล่าวเป็นเหตุทำให้เกิดความขัดแย้งในสังคมทุกส่วนโดยเฉพาะในองค์กรทั้งภาครัฐและภาคเอกชนที่อาศัยกลุ่มบุคคลที่มี ความคิด ทัศนคติและวิธีทำงานหรือประสานประโยชน์กันให้เกิดประสิทธิภาพแตกต่างกันเป็นกลไกขับเคลื่อนจึงย่อมเป็นเหตุให้เกิดความขัดแย้งในองค์กร ผู้บริหารมีหน้าที่จัดการความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในองค์กรโดยตรงเพื่อควบคุมมิให้ความขัดแย้งไปลดทอนประสิทธิภาพขององค์กร

ขณะเดียวกัน เพื่อให้พลังของความขัดแย้งส่งผลต่อการพัฒนาองค์กรมากที่สุด ผู้บริหารองค์กรจึงต้องมีความเป็นมืออาชีพมองความขัดแย้งสมัยใหม่ในการเลือกวิธีจัดการความขัดแย้งได้อย่างเหมาะสม โดยเริ่มต้นจากการทำความเข้าใจกับธรรมชาติของความขัดแย้งในองค์กร ความขัดแย้งในองค์กรเป็นสิ่งปกติที่เกิดขึ้นได้เสมอ ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ และส่งผลทั้งด้านบวกและด้านลบกับองค์กร สาเหตุของความขัดแย้งในทุกองค์กรที่สำคัญคือ 1) การมีเป้าหมายที่แตกต่างกัน 2) การแข่งขันด้านทรัพยากร 3) การสื่อสารบกพร่องและข้อมูลที่ผิดพลาด และ 4) ความเห็นต่อมาตรฐานการปฏิบัติงานไม่ตรงกัน

ความขัดแย้งในองค์กรมีลักษณะเป็นกระบวนการ ประกอบด้วย 5 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 ก่อตัวของการต่อต้านไม่ลงรอยกัน ระยะที่ 2 การรับรู้ถึงความขัดแย้ง ระยะที่ 3 ตั้งใจทำอย่างใดอย่างหนึ่ง ระยะที่ 4 การแสดงออก และ ระยะที่ 5 ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากความขัดแย้ง ผู้บริหารมืออาชีพต้องอาศัยเทคนิควิธีการจัดการความขัดแย้ง 5 รูปแบบ คือ 1) การแข่งขัน 2) การประนีประนอม 3) การร่วมมือ 4) การหลีกเลี่ยง และ 5) การยินยอม อย่างไรก็ตามเทคนิควิธีการจัดการความขัดแย้งแต่ละรูปแบบจะมีทั้งข้อดีและข้อเสีย ผู้บริหารองค์กรต้องอาศัยการเจรจาต่อรอง การไกล่เกลี่ย การประนีประนอมร่วมกับทุกฝ่ายในการจัดการความขัดแย้งให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่มีลักษณะแตกต่างกันเพื่อให้บุคลากรในองค์กรทุกคน ทุกฝ่าย ทุกระดับสามารถสร้างผลงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรอย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

จิตราพัชร์ ชัยรัตนหิรัญกุล และ ธานี เกสทอง. (2556). การศึกษาการจัดการความขัดแย้งในสถานศึกษาของผู้บริหารโรงเรียน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 42. วารสารวิชาการเครือข่ายบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ. 3(5): 137 - 152.

นงนาฏ จงธรรมานุรักษ์. (2544). กลยุทธ์ในการบริหารความขัดแย้ง สำหรับผู้บริหารการพยาบาล. วารสารสภาการพยาบาล. 16(4): 41 - 51.

นวพร ชิณวงค์. (2558). ความขัดแย้งในองค์กรด้านงานความสัมพันธ์และด้านกระบวนการที่มีความสัมพันธ์กับการรับรู้ความเครียดในการทำงานของพนักงานระดับปฏิบัติการเปรียบเทียบระหว่างธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และธุรกิจค้าปลีก. วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต วิชาเอกการจัดการทั่วไป. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

ปัณณพงศ์ วงศ์ณาศร. (2558). ความขัดแย้งและการจัดการความขัดแย้ง : บริบทในสังคมไทย. วารสารสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยทักษิณ. 4: 59 - 81.

รัฐพล เย็นใจมา และสุรพล สุยะพรหม. (2561). ความขัดแย้งในสังคม : ทฤษฎี และแนวทางแก้ไข.วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์. 7(2): 224-238.

สุตาภัทร จันทร์ประเสริฐ. (2560). ความขัดแย้งในองค์กรธุรกิจ : แนวทางป้องกันและแก้ไข. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยปทุมธานี. 9(1): 218-226.

อร่ามศรี ศิริพันธ์. (2525). ความขัดแย้งในองค์กร: เครื่องมือของนักบริหาร. วารสารสังคมศาสตร์. 19(2): 51-61.

Lewis Coser. (1956). The Functions of Social Conflict. New York: The Free Press.

Louis R. Pondy. (1967). Organizational Conflict: Concepts and Models. Sage Publications, Inc. 12(2): 296-320.

Montana, P., & Charnov, B. (2008). Management (4thed.). New York: Barron’s Educational Series.

Robbins, S.P. (2003). Organisational behaviour (10THed.). San Diego: Prentice Hall.

Stephen P. R. (1983). The Theory Z Organization from a Power-Control Perspective. California Management Review.

Thomas, K. W. & Kilmann, R. H. (1987). Thomas - Kilmann conflict model interest. New York: X/COM Incorporated.

Van Slyke, E. J. (1999). Listening to Conflict: Finding Constructive Solution to Workplace Disputes. New York: AMACOM.

Wall Jr., J.A., Callister, R. R. (1995). Conflict and Its Management. Journal of Management. 21: 515-558.

Wells, Margaret A. (1979). Siroi Grammar. (Pacific Linguistics, Series B, 51.) Canberra: Australian National University.

William A. Pelz. (2011). (Karl Marx) Das Kapital: A Critque of Political Economy, 1818. Paperback.

Wongwanich, B., & Laohavichien, T. (2017). Conflict management and organizational Citizenship behavior. RMUTT Global Business and Economics Review. 12(2): 34-45.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-30

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย