รูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหารจัดการของ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท 2) เพื่อสร้างรูปแบบ การบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท และ 3) เพื่อประเมินรูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงผสานวิธี ดำเนินการวิจัย 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาสภาพการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 18 คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ขั้นตอนที่ 2 การสร้างรูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 9 รูป/คน โดยการจัดสนทนากลุ่ม เครื่องมือที่ใช้คือ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม และใช้การวิเคราะห์เนื้อหา และขั้นตอนที่ 3 การประเมินรูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จากผู้ให้ข้อมูลจำนวน 15 คน ด้วยแบบประเมินที่ประกอบด้วย 4 ด้าน คือ การประเมินความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ในการปฏิบัติ และความมีประโยชน์ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย และค่าร้อยละ

ผลการวิจัยพบว่า

1. สภาพการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท ประกอบด้วย 1) สภาพด้านการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก มีการวางแนวทางการบริหารยุทธศาสตร์ นโยบายของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กโดยสอดคล้องกับมาตรฐานการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 2) สภาพด้านบุคลากร มีการบริหารจัดการบุคลากรอย่างมีมาตรฐาน และเป็นระบบ เน้นการทำงานเป็นทีม มีส่วนร่วมในการวางแผนและการดำเนินงานในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 3) สภาพด้านอาคาร สถานที่ สิ่งแวดล้อม และความปลอดภัยของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ให้ความสำคัญในการก่อสร้างหรือปรับปรุงอาคาร สถานที่ และจัดภูมิทัศน์สภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอก ให้มีความเหมาะสมและปลอดภัยแก่เด็กเป็นสำคัญ 4) สภาพด้านวิชาการและกิจกรรมทางหลักสูตร คำนึงถึงวิถีชีวิตของเด็กตามบริบทของสังคม ชุมชน ประเพณี วัฒนธรรม และภูมิปัญญาของท้องถิ่น โดยเน้นเด็กเป็นสำคัญ 5) สภาพด้านการมีส่วนร่วมและส่งเสริมสนับสนุน โดยกำหนดรูปแบบ แนวทาง วิธีการ การเสริมสร้าง ส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดความร่วมมือระหว่างศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ผู้ปกครอง และชุมชน และ 6) สภาพด้านส่งเสริมเครือข่ายการพัฒนาเด็กปฐมวัย มีการสร้างเครือข่ายระดับตำบล ระดับอำเภอ ระดับจังหวัด โดยเป็นแหล่งเรียนรู้ และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นด้านการพัฒนาเด็กปฐมวัย

1.  การสร้างรูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท พบว่า ผู้วิจัยได้สังเคราะห์ข้อมูลจากการประชุมสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ สร้างรูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ได้รูปแบบ 6 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 2) ด้านบุคลากร 3) ด้านอาคาร สถานที่ สิ่งแวดล้อม และความปลอดภัยของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 4) ด้านวิชาการและกิจกรรมทางหลักสูตร 5) ด้านการมีส่วนร่วมและส่งเสริมสนับสนุน และ 6) ด้านส่งเสริมเครือข่ายการพัฒนาเด็กปฐมวัย
2.  ผลการประเมินรูปแบบการบริหารจัดการเชิงพุทธของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดชัยนาท ทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ การประเมินความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ในการปฏิบัติ และความมีประโยชน์ ในภาพรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด