วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin <p>TLA Bulletin is the journal of the Thai Library Association (TLA)&nbsp;Under the Royal Patronage of H.R.H. Princess Maha Chakri Sirindhorn</p> <p>วารสารห้องสมุด เป็นวารสารวิชาการของ<a title="สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ" href="https://tla.or.th/" target="_blank" rel="noopener">สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ</a> มีวัตถุประสงค์ เพื่อ<br>&nbsp;&nbsp; 1. ส่งเสริมและเผยแพร่ความรู้ ความคิด ในสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ สารสนเทศศาสตร์ และสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง<br>&nbsp;&nbsp; 2. เผยแพร่ผลการศึกษา ค้นคว้า และวิจัยของสถาบันที่เกี่ยวข้อง<br>&nbsp;&nbsp; 3. เป็นสื่อกลางในการอภิปราย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นของสมาชิกและผู้สนใจ <br>มีกำหนดออกปีละ 2 ฉบับ (มกราคม - มิถุนายนและกรกฎาคม - ธันวาคม)</p> <p>&nbsp;</p> th-TH tla.bulletin@gmail.com (รองศาสตราจารย์ ดร.น้ำทิพย์ วิภาวิน) suvaphab.suchit@gmail.com (สุจิตร สุวภาพ) Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 OJS 3.3.0.8 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 ประสบการณ์ผู้ใช้กับการใช้และการเข้าถึงความรู้พิธีบายศรีสู่ขวัญ https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/278711 <p>การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมของผู้ใช้เกี่ยวกับการใช้และการเข้าถึงความรู้เกี่ยวกับบายศรีสู่ขวัญในด้านประสบการณ์การใช้และพฤติกรรมเข้าถึงความรู้ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ใช้ทั้งที่เป็นนักวิชาการ และนักปฏิบัติ จำนวน 16 คน ตามพฤติกรรมสารสนเทศของ Wilson ผลการสัมภาษณ์พบว่า ผู้ให้ข้อมูลหลักมีวัตถุประสงค์ในการใช้ความรู้เกี่ยวกับพิธีบายศรีสู่ขวัญแตกต่างตามบทบาทหน้าที่ ทำให้มีประสบการณ์ในการเลือกใช้แหล่งและทรัพยากรสารสนเทศแตกต่างไปตามลักษณะการใช้และบทบาทหน้าที่ของผู้ใช้ แต่แหล่งสารสนเทศที่เป็นที่นิยมได้แก่ แหล่งสารสนเทศประเภทบุคคล ทั้งที่เป็นผู้เชี่ยวชาญ ปราชญ์ชาวบ้าน หรือสื่อสังคมออนไลน์ รวมถึงเหตุการณ์สถานที่ เช่น งานเทศกาลที่มีการบายศรีสู่ขวัญ เป็นต้น แต่สิ่งที่เหมือนกันคือความถี่ในการใช้ที่ผู้ใช้ทุกคนมีรูปแบบการใช้งานที่เป็นครั้งคราว ไม่เป็นประจำ ตามภารกิจหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายเท่านั้น</p> วิศปัตย์ ชัยช่วย, ก้องพิพัฒน์ กองคำ, สุวรรณี ห้วยหงษ์ทอง, กันยารัตน์ เควียเซ่น ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/278711 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 พฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์: กรณีศึกษานักศึกษาสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/281074 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์และศึกษาปัจจัยที่มีผลกระทบต่อพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์ของนักศึกษาสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง กลุ่มตัวอย่างคือนักศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง จำนวน 94 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์ของนักศึกษาสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความถดถอยเชิงพหุ ผลวิจัยพบว่า ระดับประสิทธิภาพของพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์ของนักศึกษาสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง โดยรวมอยู่ในระดับสูง ( <img id="output" src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\overline{x}" alt="equation" /> = 3.77) ระดับประสบการณ์ในการค้นคืนสารสนเทศโดยรวมอยู่ในระดับสูง ( <img id="output" src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\overline{x}" alt="equation" />= 4.15) ระดับทักษะและเทคนิคในการค้นคืนสารสนเทศโดยรวมอยู่ในระดับสูง ( <img id="output" src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\overline{x}" alt="equation" />= 4.02) ระดับการใช้งานแหล่งสารสนเทศของมหาวิทยาลัยและการสนับสนุนด้านเครือข่ายบริการของมหาวิทยาลัยในการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์โดยรวมอยู่ในระดับสูง (<img id="output" src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\overline{x}" alt="equation" /> = 4.50) ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์ของนักศึกษาสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง สรุปผลได้ดังนี้ ผลการทดสอบสมมติฐานโดยการวิเคราะห์การถดถอยเชิงพหุ พบว่าประสบการณ์ในการค้นคืนสารสนเทศ ทักษะในการค้นคืนสารสนเทศและเทคนิคในการค้นคืนสารสนเทศที่แตกต่างกันส่งผลต่อการมีพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์ที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 ผลการทดสอบสมมติฐานโดยการวิเคราะห์การถดถอยเชิงพหุ พบว่าการใช้งานสิ่งสนับสนุนด้านสารสนเทศของมหาวิทยาลัยรามคำแหงที่แตกต่างกันส่งผลต่อการมีพฤติกรรมการค้นคืนสารสนเทศการเรียนออนไลน์ที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05</p> มณฑิชา เกตุนะ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/281074 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 การแสวงหาและการใช้สารสนเทศด้านสุขภาพของผู้สูงอายุ ในโรงเรียนผู้สูงอายุ ตำบลแม่กา อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/280631 <p>การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการแสวงหาและการใช้สารสนเทศด้านสุขภาพของผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุตำบลแม่กา อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา โดยมุ่งเน้นศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการแสวงหาและการใช้สารสนเทศ พฤติกรรมการเข้าถึงข้อมูลสุขภาพ ตลอดจนปัญหาและอุปสรรคที่พบ เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ เก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างนักเรียนผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุสองแห่ง รวม 120 คน โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือหลัก</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า แหล่งข้อมูลที่ผู้สูงอายุเลือกใช้มากที่สุดคือบุคลากรทางการแพทย์ รองลงมาคือโทรทัศน์และครอบครัว หัวข้อข้อมูลสุขภาพที่ต้องการมากที่สุด ได้แก่ โรคทั่วไป การออกกำลังกาย และโภชนาการ ปัจจัยที่มีผลต่อการแสวงหาข้อมูล ได้แก่ ความสะดวกในการเข้าถึง ความน่าเชื่อถือของข้อมูล และการสนับสนุนจากครอบครัว ปัญหาหลักที่พบ ได้แก่ การขาดทักษะด้านเทคโนโลยี ความไม่แน่ใจในความน่าเชื่อถือของข้อมูล และปัญหาด้านการอ่าน/สายตา ข้อค้นพบนี้แสดงถึงความสำคัญของการพัฒนาวิธีส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเข้าถึงสารสนเทศด้านสุขภาพได้ดีขึ้น โดยเฉพาะการเพิ่มทักษะด้านเทคโนโลยี การช่วยเหลือจากบุคลากรทางการแพทย์ และการสร้างแหล่งข้อมูลที่ใช้งานง่าย เพื่อลดข้อจำกัดต่างๆ และปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุระยะยาว</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า แหล่งข้อมูลที่ผู้สูงอายุเลือกใช้มากที่สุดคือบุคลากรทางการแพทย์ รองลงมาคือโทรทัศน์และครอบครัว หัวข้อข้อมูลสุขภาพที่ต้องการมากที่สุด ได้แก่ โรคทั่วไป การออกกำลังกาย และโภชนาการ ปัจจัยที่มีผลต่อการแสวงหาข้อมูล ได้แก่ ความสะดวกในการเข้าถึง ความน่าเชื่อถือของข้อมูล และการสนับสนุนจากครอบครัว ปัญหาหลักที่พบ ได้แก่ การขาดทักษะด้านเทคโนโลยี ความไม่แน่ใจในความน่าเชื่อถือของข้อมูล และปัญหาด้านการอ่าน/สายตา ข้อค้นพบนี้แสดงถึงความสำคัญของการพัฒนาวิธีส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเข้าถึงสารสนเทศด้านสุขภาพได้ดีขึ้น โดยเฉพาะการเพิ่มทักษะด้านเทคโนโลยี การช่วยเหลือจากบุคลากรทางการแพทย์ และการสร้างแหล่งข้อมูลที่ใช้งานง่าย เพื่อลดข้อจำกัดต่างๆ และปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุระยะยาว</p> พรพรรณ จันทร์แดง ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/280631 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 การพัฒนาตัวแบบการบริการสารสนเทศเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต ของห้องสมุดประชาชนอำเภอ: กรณีศึกษาห้องสมุดประชาชนดีเด่น https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283959 <p>การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพการบริการสารสนเทศเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของห้องสมุดประชาชนอำเภอ 2) ศึกษาพฤติกรรมสารสนเทศของผู้ใช้ห้องสมุดประชาชนอำเภอ และ 3) พัฒนาตัวแบบการบริการสารสนเทศเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของห้องสมุดประชาชนอำเภอ ใช้วิธีการวิจัยแบบผสานวิธี ผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วย บุคลากรห้องสมุดประชาชนอำเภอ 3 คน และผู้ใช้ห้องสมุด จำนวน 300 คน จากห้องสมุดประชาชนดีเด่นปี พ.ศ. 2565 จำนวน 3 แห่ง ได้แก่ ห้องสมุดประชาชนจังหวัดอุบลราชธานี ห้องสมุดประชาชนอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย และห้องสมุดประชาชนอำเภอหัวหิน จังหวัดเพชรบุรี เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างและแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหาแบบอุปนัย</p> <p>ผลการวิจัย พบว่า 1) การบริการสารสนเทศเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของห้องสมุดประชาชนอำเภอทั้ง 3 แห่ง ดำเนินการบริการสารสนเทศพื้นฐาน ผ่านช่องทางการบริการทั้งแบบดั้งเดิมและออนไลน์ ทรัพยากรสารสนเทศส่วนใหญ่ คือ สื่อสิ่งพิมพ์ 2) พฤติกรรมสารสนเทศของผู้ใช้ห้องสมุดประชาชนอำเภอ ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มวัยรุ่น -นักศึกษา มีความถี่การใช้บริการ 2 ครั้งต่อสัปดาห์ โดยใช้บริการยืม-คืนมากที่สุด ส่วนพฤติกรรมสารสนเทศ พบว่าเนื้อหาสารสนเทศที่ต้องการมากที่สุด ได้แก่ ด้านการเมือง ด้านเศรษฐกิจ และด้านสุขภาพ โดยรูปแบบสารสนเทศที่ชอบมากที่สุดคือ สื่อสิ่งพิมพ์ ส่วนการค้นหาสารสนเทศ ส่วนใหญ่ต้องได้รับคำแนะนำจากคนอื่น และส่วนใหญ่ใช้สารสนเทศเพื่อการศึกษาและการเรียนรู้ และ 3) ตัวแบบการบริการสารสนเทศเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของห้องสมุดประชาชนอำเภอมี 3 องค์ประกอบ ได้แก่ (1) องค์ประกอบด้านการบริการและเครือข่าย ครอบคลุมการบริการสารสนเทศ ช่องทางการบริการ และเครือข่ายบริการ (2) องค์ประกอบด้านโครงสร้างและทรัพยากร ครอบคลุมบุคลากร สิ่งอำนวยความสะดวก และเทคโนโลยีและการสื่อสาร และ (3) องค์ประกอบด้านนโยบายและการจัดการ ครอบคลุมนโยบายการบริการสารสนเทศ การประเมินคุณภาพการบริการ และผู้ใช้</p> ศิริงาม แผลงชีพ, พรชิตา อุปถัมภ์ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283959 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 แนวทางการจัดการความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/281523 <p>งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) สำรวจความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ (2) ศึกษาสภาพการจัดการความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ (3) เสนอแนวทางการจัดการ ความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้บริหาร อาจารย์ และบุคลากร จำนวน 13 คน เครื่องมือวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก สำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาแบบอุปนัย</p> <p> ผลการวิจัยมีดังนี้ (1) ความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ ประกอบด้วย ประวัติและพัฒนาการ เหตุการณ์/เรื่องราวสำคัญ พิธีการ/กิจกรรม/ประเพณีสำคัญ บุคคลสำคัญ และสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัย สำหรับสื่อบันทึกความทรงจำที่พบ ประกอบด้วย สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อโสตทัศน์ สื่อดิจิทัล และวัสดุของจริง (2) สภาพการจัดการความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ มีประเด็นที่สำคัญ ได้แก่ มหาวิทยาลัยมีนโยบายเกี่ยวกับการจัดการความทรงจำของมหาวิทยาลัย แต่ไม่มีความต่อเนื่องของนโยบายจากอดีตมายังปัจจุบัน มหาวิทยาลัยไม่มีแหล่งจัดการความทรงจำอย่างเป็นรูปธรรม ดังนั้นสื่อบันทึกความทรงจำที่พบจึงอยู่กระจัดกระจายตามหน่วยงานต่าง ๆ มหาวิทยาลัยมีวิธีการบริการและเผยแพร่ให้อนุชนรุ่นหลังเกิดการรับรู้ จดจำ และระลึกถึงความทรงจำของมหาวิทยาลัย ได้แก่ การจัดนิทรรศการ การจัดทำสื่อสิ่งพิมพ์/วิดีทัศน์ การจัดกิจกรรมเพื่อรำลึกถึงความทรงจำ การจัดการเรียนการสอนการเพื่อเผยแพร่ความทรงจำของมหาวิทยาลัย (3) แนวทางการจัดการความทรงจำของมหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ การขับเคลื่อนนโยบาย กระบวนการจัดการความทรงจำ และการได้มาซึ่งความทรงจำที่มีคุณค่า</p> วาทิตา เอื้อเจริญ, พรนภา พุทธรักษา ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/281523 Sun, 22 Jun 2025 00:00:00 +0700 พฤติกรรมสารสนเทศของเยาวชนเจเนอเรชั่นแซดในจังหวัดพิษณุโลก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283406 <p>งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมสารสนเทศของเยาวชนเจเนอเรชันแซดในจังหวัดพิษณุโลก และ 2) เพื่อเปรียบเทียบพฤติกรรมสารสนเทศของเยาวชนเจเนอเรชันแซดในจังหวัดพิษณุโลก จำแนกตามเพศ ระดับชั้น เกรดเฉลี่ย แผนการเรียน และที่ตั้งของโรงเรียน กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 4-6ของโรงเรียนในจังหวัดพิษณุโลก จำนวน 376 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือวิจัยคือ แบบสอบถามแบบมาตรประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่า t-test และ F-test </p> <p> ผลการวิจัยพบว่า 1. พฤติกรรมสารสนเทศของเยาวชนเจเนอเรชันเซดมีความต้องสารสนเทศในระดับมาก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเตรียมต่อศึกษาต่อ เยาวชนต้องการใช้ทรัพยากรอิเล็กทรอนิกส์ที่เป็นไฟล์ข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต แหล่งสารสนเทศที่ใช้มากที่สุดคือ อินเทอร์เน็ต โดยใช้ Google ในการค้นหาและเข้าถึงข้อมูล เยาวชนประเมินสารสนเทศที่ค้นได้โดยพิจารณาจากความทันสมัยของแหล่งข้อมูลเป็นลำดับแรก เยาวชนนำสารสนเทศที่ค้นหาได้มาเรียบเรียงใหม่และมีการปรับเปลี่ยนบางส่วนก่อนนำไปใช้ และมีความพึงพอใจต่อผลการสืบค้นสารสนเทศโดยภาพรวมในระดับมาก 2. เยาวชนเจเนอเรชันแซดในจังหวัดพิษณุโลกที่มีเพศ ระดับชั้น เกรดเฉลี่ย แผนการเรียน และที่ตั้งของโรงเรียนต่างกันมีพฤติกรรมสารสนเทศแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ผลการศึกษาครั้งนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับครูผู้สอน ครูบรรณารักษ์นำมาออกแบบการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับผู้เรียนซึ่งเป็นเยาวชน Gen Z ที่เป็นชาวดิจิทัลโดยกำเนิด และสถาบันบริการสารสนเทศและแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ นำไปใช้เป็นแนวทางการพัฒนาและปรับปรุงบริการสารสนเทศให้สอดคล้องกับรูปแบบพฤติกรรมสารสนเทศของเยาวชน Gen Z ในสภาพแวดล้อมทางดิจิทัลในยุคปัจจุบันได้ดียิ่งขึ้น</p> น้อย คันชั่งทอง ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283406 Sun, 22 Jun 2025 00:00:00 +0700 Thammasat University Library Support of Academic Publishing through the Read & Publish Model https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283816 <p>This study examines Thammasat University Library facilitation of academic publishing by adopting the Read &amp; Publish model. It analyzes the library’s support of instructors, researchers, and students to maximize benefits of the model. Recommendations and strategic guidelines are also provided to heighten the effectiveness of library services and ensure their continued relevance as academic publishing evolves.</p> <p>During the first year of the program, Thammasat University authors published 10 articles. Of the available 186 publication tokens, 141 were used. According to terms of the scheme, the 45 unused tokens could not be carried over to the following year. To maximize token use and further promote benefits of this scheme, the Thammasat University Library will expand outreach efforts to inform more instructors and researchers about the opportunities provided by Read &amp; Publish. The library should also organize more seminars on research support services, such as advanced literature search techniques; selecting suitable journals for publication; and citation and referencing methods.</p> ขวัญชนก สถาพรพิบูลย์ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283816 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 บทวิจารณ์หนังสือ : Web-scale discovery services: principles, applications, discovery tools and development hypotheses https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/285508 <p>หนังสือเล่มนี้อธิบายความก้าวหน้าของบริการสืบค้นข้อมูลและสารสนเทศแบบเว็บสเกล (Web-Scale Discovery Services: WSDS) ที่นำมาประยุกต์ใช้กับห้องสมุด โดยมีการอภิปราย แนวคิด ทฤษฎีและหลักการพื้นฐานของการค้นหาข้อมูลและสารสนเทศ และวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงบทบาทของห้องสมุดสมัยใหม่ในยุคที่เทคโนโลยีด้านการค้นหาข้อมูลและสารสนเทศขั้นสูงเข้ามามีบทบาทที่สำคัญต่อห้องสมุด รวมถึงกลยุทธิ์ในการปรับตัวให้ทันต่อความก้าวหน้าของเทคโนโลยีดิจิทัล</p> อมรินทร์ ศรสุวรรณ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/285508 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 บทบรรณาธิการ https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/286221 พิมพ์ประภัทร ทำสวน, สุทธินันท์ ชื่นชม, ธณิศา สุขขารมย์, ปรีดี ปลื้มสาราญกิจ, พงศกร สุกันยา, ธนาภรณ์ ฉิมแพ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/286221 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 การใช้แชทจีพีที (ChatGPT) ในงานบริการห้องสมุด https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/276971 <p>บทความนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอการประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์โดยเฉพาะ ChatGPT กับงานบริการของห้องสมุด โดยการสังเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า ห้องสมุดประยุกต์ใช้ ChatGPT ในงานบริการต่าง ๆ ได้แก่ บริการตอบคำถาม บริการให้คำแนะนำ บริการช่วยค้นคว้า บริการสรุปเนื้อหา บริการสนับสนุนทางภาษา บริการสอนและเรียนรู้ บริการจัดหาทรัพยากรสารสนเทศ และบริการสารสนเทศสำหรับผู้พิการ ซึ่งการประยุกต์ใช้ ChatGPT มีประเด็นที่ต้องตระหนัก 3 ประการ คือ 1) เทคโนโลยีไม่สามารถตอบคำถามที่ซับซ้อนได้และขาดความสามารถในการแสดงความเห็นอกเห็นใจได้เหมือนมนุษย์ 2) ข้อมูลที่เป็นคำตอบซึ่งผู้ใช้ต้องใช้วิจารณญาณในการพิจารณาความน่าเชื่อถือและความถูกต้อง และ 3) จริยธรรมที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลที่มีความอ่อนไหวอาจเสี่ยงต่อความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย นอกจากนี้การประยุกต์ใช้ ChatGPT ในงานบริการห้องสมุดยังมีความท้าทายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาความรู้ของบรรณารักษ์ การกำหนดรูปแบบบริการห้องสมุดและสารสนเทศ การคุ้มครองความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย ตลอดจนการปรับปรุงคุณภาพของข้อมูล </p> นราธิป ปิติธนบดี ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/276971 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 การเล่าเรื่องข้อมูลกับการใช้งานในห้องสมุด https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/281001 <p>การเล่าเรื่องข้อมูลเป็นการนำเสนอข้อมูลที่มีปริมาณมากเพื่อให้เข้าใจง่ายและรับรู้สิ่งที่ต้องการจะสื่อได้ในระยะเวลาอันสั้น นอกจากนั้นยังทำให้เห็นวิธีการแก้ปัญหาหรือการตัดสินใจเพื่อดำเนินการพัฒนาสินค้าหรือบริการ ตลอดจนการใช้เป็นการสื่อสารในองค์กรได้ด้วย บทความนี้นำเสนอความหมาย องค์ประกอบของการเล่าเรื่องข้อมูล ขั้นตอนการเล่าเรื่องข้อมูล การใช้การเล่าเรื่องข้อมูล การใช้การเล่าเรื่องข้อมูลในห้องสมุด</p> ปรีดี ปลื้มสำราญกิจ, สุนันทา วงศ์จตุรภัทร, มณฑิชา เกตุนะ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/281001 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700 การพัฒนาตัวแบบตัวการ์ตูนสัญลักษณ์เพื่อสะท้อนอัตลักษณ์ท้องถิ่น : การวิเคราะห์สารสนเทศจากวิถีชีวิตชุมชนสู่การขับเคลื่อนซอฟต์พาวเวอร์ https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283994 <p>บทความนี้ เป็นการนำเสนอแนวคิดการพัฒนาตัวแบบตัวการ์ตูนสัญลักษณ์ที่สะท้อนอัตลักษณ์ท้องถิ่น จากการวิเคราะห์องค์ความรู้ ทัศนคติ และสารสนเทศจากวิถีชีวิตของชุมชน เพื่อนำเสนอวิธีการ และจุดเชื่อมโยงที่สำคัญระหว่างการออกแบบคาแรคเตอร์ของตัวการ์ตูน กับการผลิตความหมายในเชิงสัญลักษณ์ โดยนำเสนอการประยุกต์ใช้ตัวแบบในกรณีศึกษา : ตัวการ์ตูนสัญลักษณ์ท้องถิ่น ในพื้นที่ตำบลหมื่นไวย อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา บทนี้ความมุ่งเสนอแนวทางการออกแบบคาแรคเตอร์ร่วมสมัยที่สื่อสารสัญลักษณ์ภายใต้บริบทท้องถิ่น ผ่านตัวแบบในการประกอบสร้างรูปแบบสรีระ เครื่องแต่งกาย และการใช้สีอย่างมีนัยเชิงวัฒนธรรม จากการแทนค่าสารสนเทศในกระบวนการออกแบบอย่างสร้างสรรค์ โดยองค์ความรู้จากบทความนี้สามารถนำไปต่อยอดในการออกแบบสร้างสรรค์ผลงานลิขสิทธิ์ ออกแบบสินค้าเพื่อการประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การศึกษา สร้างความตระหนักรู้ในคุณค่าท้องถิ่น และการขับเคลื่อนซอฟต์พาวเวอร์ ของไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพในหลายมิติ</p> สุธิดา วรรธนะปกรณ์ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/283994 Sun, 22 Jun 2025 00:00:00 +0700 ห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษากับการเปลี่ยนผ่านจากพื้นที่จัดเก็บสู่พื้นที่การเรียนรู้ https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/280524 <p>บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอถึงการเปลี่ยนแปลงของห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาจากเดิมที่เป็นเพียงแหล่งรวบรวมทรัพยากรสารสนเทศไปเป็นพื้นที่การเรียนรู้ที่ทันสมัย โดยการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นในมิติต่าง ๆ ได้แก่ การให้บริการและกิจกรรมบางอย่างมีรูปแบบที่เปลี่ยนไป หรือบางบริการอาจไม่มีความจำเป็นอีกต่อไป นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมที่เกิดขึ้นใหม่ ที่มักเป็นบริการที่ผู้ใช้บริการสามารถใช้ความคิดสร้างสรรค์หรือมีส่วนร่วม นอกเหนือจากบริการเข้าถึงความรู้ในลักษณะเดิม สุดท้ายบทความได้เสนอแนวทางในการปรับเปลี่ยนห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาไปสู่การเป็นพื้นที่การเรียนรู้ในมิติกายภาพ ทรัพยากรและเทคโนโลยี และบทบาทของบุคลากรที่ทำหน้าที่ให้บริการในฐานะผู้ให้บริการในพื้นที่การเรียนรู้</p> สายสุดา ปั้นตระกูล, บรรพต พิจิตรกำเนิด, ปริศนา มัชฌิมา ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tla_bulletin/article/view/280524 Fri, 20 Jun 2025 00:00:00 +0700