รูปแบบการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมต้นแบบของนักเรียนโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา 41

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพคุณธรรมจริยธรรม สร้างรูปแบบการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรม และประเมินรูปแบบการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมต้นแบบของนักเรียนโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา 41 โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและจัดสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 9 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์อุปนัยและพรรณนาความ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ผลการวิจัย พบว่า 1) สภาพคุณธรรมจริยธรรมต้นแบบของนักเรียนโรงเรียนมัธยมศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา 41 จากเอกสาร มี 4 ด้าน คือ พอเพียง วินัย สุจริต และ จิตอาสา ผลจากการสัมภาษณ์มี 5 ด้าน คือ ด้านผู้บริหาร ด้านครู ด้านผู้ปกครอง ด้านชุมชน และด้านนักเรียน 2) รูปแบบการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมต้นแบบ 5 องค์ประกอบ คือ (1) บทบาทด้านผู้บริหาร ประกอบด้วย การเป็นแบบอย่างที่ดี การกำหนดนโยบาย การกำหนดรายวิชาในหลักสูตร การจัดสภาพแวดล้อมที่ดี การสร้างการมีส่วนร่วมกับผู้ปกครองชุมชน การจัดกิจกรรมเสริมสร้างหลักสูตรบูรณาการคุณธรรมจริยธรรม (2) บทบาทด้านครู ประกอบด้วย การเป็นแบบอย่างที่ดี การบูรณาการคุณธรรมจริยธรรมในรายวิชา การมีกระบวนการให้คำปรึกษาและติดตาม การจัดกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรม และ การจัดการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วม (3) บทบาทด้านผู้ปกครอง ประกอบด้วย การเป็นแบบอย่างที่ดี การบูรณาการคุณธรรมจริยธรรมในชีวิตประจำวัน การมีส่วนร่วมกับสถานศึกษา (4) บทบาทด้านชุมชน ประกอบด้วย การเป็นแบบอย่างที่ดี การสร้างเครือข่ายร่วมกับสถานศึกษา การมีส่วนร่วมในกิจกรรมของสถานศึกษา (5) บทบาทด้านนักเรียน ประกอบด้วย ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรม การจัดทำโครงงานคุณธรรมตาม การเป็นแบบอย่างที่ดี การเป็นผู้นำคุณธรรม การสร้างเครือข่ายและการมีส่วนร่วม และ พฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียนเพิ่มขึ้น 3) การประเมินรูปแบบการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมต้นแบบอยู่ในระดับมากทุกด้าน