แนวทางการบริหารการพัฒนาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานโยบาย แผนงาน และยุทธศาสตร์ของเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเชียงราย ศึกษาสภาพการบริหารการพัฒนาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเชียงราย และศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการบริหารการพัฒนาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเชียงราย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้กำหนดนโยบาย ผู้ขับเคลื่อนนโยบาย ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และผู้เกี่ยวข้องด้านเศรษฐกิจที่ใช้การเลือกแบบเจาะจงรวมจำนวน 15 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลด้วยการตรวจสอบหลายมุมมองด้านแหล่งข้อมูล ผลการวิจัย พบว่า เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษชายแดนมีความสำคัญมากเนื่องจากเหตุผลด้านการค้าชายแดนและการค้าผ่านแดนที่มีมูลค่าสูงถึง 1.5 ล้านล้านบาทต่อปี ส่วนด้านโครงสร้างและกระบวนการบริหารพบว่ารัฐบาลได้นำเอาแนวคิดการบริหารโครงการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออกมาปรับใช้แต่ในทางปฏิบัติยังติดขัดด้วยปัญหาหลายประการเนื่องจากบริบทของพื้นที่ชายแดนที่มีความแตกต่างและการกำหนดกรอบดำเนินงานภายใต้กฎหมายปัจจุบันที่ไม่เอื้ออำนวย ด้านงบประมาณพบว่าภาครัฐจัดทำงบประมาณบูรณาการเชิงยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่มาอย่างต่อเนื่องตั้งปี พ.ศ.2558 แต่มีแนวโน้มลดลงในปัจจุบัน ด้านพฤติกรรมการบริหารพบว่ามีความแตกต่างอย่างชัดเจนในหลักคิดและกฎหมายที่มีต่อพื้นที่ชายแดนของหน่วยงานผู้กำหนดนโยบายเมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่ตอนในของประเทศตลอดจนหน่วยงานระดับพื้นที่และท้องถิ่นล้วนต้องเผชิญกับปัญหาความผันผวนของกฎหมาย ขอบข่ายอำนาจ และการขาดการบูรณาการร่วมกันในทางปฏิบัติ ด้านสภาพแวดล้อมพบว่าการจัดสรรพื้นที่พัฒนา(ที่ดิน)และนโยบายของประเทศเพื่อนบ้านเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดจากภายในและภายนอกที่ไม่สามารถควบคุมได้ ทั้งนี้ ปัจจัยด้านโครงสร้าง พื้นที่พัฒนา กฎหมาย ผู้กำหนดนโยบาย/ผู้บริหารในพื้นที่ การต่างประเทศ และบุคลากร เป็นปัญหาที่ส่งผลต่อสภาพการบริหารการพัฒนาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเชียงราย