กลวิธีทางภาษาและแนวคิดของใบเซียมซีศาลเจ้าโรงเกือก : กรณีศึกษาตามแนวคิดวัจนกรรม

Main Article Content

ชัชศรัณย์ จิตคงคา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาและแนวคิดที่ปรากฏในใบเซียมซีของศาลเจ้าโรงเกือก เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร โดยมีเป้าหมายหลัก 2 ประการ ได้แก่ 1) วิเคราะห์กลวิธีทางภาษาที่ใช้ในใบเซียมซี และ 2) วิเคราะห์แนวคิดที่สื่อผ่านข้อความในใบเซียมซี การวิจัยดำเนินตามระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การวิเคราะห์เอกสารจากใบเซียมซีจำนวน 50 ใบที่สุ่มคัดเลือกจากศาลเจ้าโรงเกือก อาศัยกรอบแนวคิด วัจนกรรมของ Searle (1976) ในการวิเคราะห์โครงสร้างถ้อยคำ เจตนาการสื่อสาร และการถ่ายทอดคุณค่าทางวัฒนธรรม ผลการวิจัยพบว่า 1) ใบเซียมซีใช้วัจนกรรมหลากหลายประเภท ได้แก่ วัจนกรรมชี้นำ บอกกล่าว แสดงความรู้สึก และผูกมัด โดยถ้อยคำมีลักษณะสั้น กระชับ สื่อเจตนาในการโน้มน้าว ชี้แนะ ตักเตือน และให้กำลังใจผู้รับสารในเชิงศีลธรรม และ 2) แนวคิดที่ปรากฏในใบเซียมซีครอบคลุมทั้งแนวคิดทางพุทธศาสนา ค่านิยมแบบจีน และแนวคิดร่วมสมัย เช่น ความเข้าใจเรื่องกรรม การยึดมั่นในคุณธรรม การเปลี่ยนแปลงตนเอง การใช้สติและเหตุผล การให้คุณค่ากับครอบครัว การยอมรับความไม่แน่นอน การมีศรัทธาเป็นแรงผลักดัน ความหวังเป็นพลังชีวิต การตระหนักในบุญ–บาป และการให้ความหมายแก่ถ้อยคำในฐานะคำสอนชีวิต ใบเซียมซีของศาลเจ้าโรงเกือกจึงมิใช่เพียงคำพยากรณ์โชคชะตา หากเป็นเครื่องมือทางภาษาและวัฒนธรรมที่สะท้อนคุณค่าทางความเชื่อและวัฒนธรรมของชุมชนไทย–จีนอย่างลึกซึ้ง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
จิตคงคา ช. (2025). กลวิธีทางภาษาและแนวคิดของใบเซียมซีศาลเจ้าโรงเกือก : กรณีศึกษาตามแนวคิดวัจนกรรม. วารสารภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย, 11(1), 81–108. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/KUTH/article/view/283307
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย

กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. 2563. ศาลเจ้า 100 ปี. กรุงเทพฯ: บพิธการพิมพ์.

กำพล แสวงบุญสถิต. 2557. ศึกษาใบเซียมซีสื่อสุขภาพ. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต 9 (16-17): 38–53.

มะลิ จรุงเกียรติ. 2549. การศึกษาวรรณกรรมใบเซียมซีของวัดในจังหวัดภาคกลาง. สารนิพนธ์หลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ศาลเจ้าโรงเกือก. ม.ป.ป. ใบเซียมซีศาลเจ้าโรงเกือก. กรุงเทพฯ: สัมพันธวงศ์.

สโรชา รัตนเพียร. 2560. บทวิเคราะห์คำทำนายเซียมซีในบริบทสังคมไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 34(1): 32–68.

ภาษาอังกฤษ

Assmann, J. 2011. Cultural memory and early civilization: Writing, remembrance, and political imagination. Cambridge University Press.

Austin, J. L. 1962. How to do things with words. Oxford University Press.

Searle, J. R. (1976). A classification of illocutionary acts. Language in Society 5(2): 1–23.