กลวิธีทางภาษาและแนวคิดของใบเซียมซีศาลเจ้าโรงเกือก : กรณีศึกษาตามแนวคิดวัจนกรรม
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาและแนวคิดที่ปรากฏในใบเซียมซีของศาลเจ้าโรงเกือก เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร โดยมีเป้าหมายหลัก 2 ประการ ได้แก่ 1) วิเคราะห์กลวิธีทางภาษาที่ใช้ในใบเซียมซี และ 2) วิเคราะห์แนวคิดที่สื่อผ่านข้อความในใบเซียมซี การวิจัยดำเนินตามระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การวิเคราะห์เอกสารจากใบเซียมซีจำนวน 50 ใบที่สุ่มคัดเลือกจากศาลเจ้าโรงเกือก อาศัยกรอบแนวคิด วัจนกรรมของ Searle (1976) ในการวิเคราะห์โครงสร้างถ้อยคำ เจตนาการสื่อสาร และการถ่ายทอดคุณค่าทางวัฒนธรรม ผลการวิจัยพบว่า 1) ใบเซียมซีใช้วัจนกรรมหลากหลายประเภท ได้แก่ วัจนกรรมชี้นำ บอกกล่าว แสดงความรู้สึก และผูกมัด โดยถ้อยคำมีลักษณะสั้น กระชับ สื่อเจตนาในการโน้มน้าว ชี้แนะ ตักเตือน และให้กำลังใจผู้รับสารในเชิงศีลธรรม และ 2) แนวคิดที่ปรากฏในใบเซียมซีครอบคลุมทั้งแนวคิดทางพุทธศาสนา ค่านิยมแบบจีน และแนวคิดร่วมสมัย เช่น ความเข้าใจเรื่องกรรม การยึดมั่นในคุณธรรม การเปลี่ยนแปลงตนเอง การใช้สติและเหตุผล การให้คุณค่ากับครอบครัว การยอมรับความไม่แน่นอน การมีศรัทธาเป็นแรงผลักดัน ความหวังเป็นพลังชีวิต การตระหนักในบุญ–บาป และการให้ความหมายแก่ถ้อยคำในฐานะคำสอนชีวิต ใบเซียมซีของศาลเจ้าโรงเกือกจึงมิใช่เพียงคำพยากรณ์โชคชะตา หากเป็นเครื่องมือทางภาษาและวัฒนธรรมที่สะท้อนคุณค่าทางความเชื่อและวัฒนธรรมของชุมชนไทย–จีนอย่างลึกซึ้ง
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสาร “ภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย” ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง กองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน “วารสารภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย” ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร “ภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย” หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจาก “วารสารภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย” ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. 2563. ศาลเจ้า 100 ปี. กรุงเทพฯ: บพิธการพิมพ์.
กำพล แสวงบุญสถิต. 2557. ศึกษาใบเซียมซีสื่อสุขภาพ. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต 9 (16-17): 38–53.
มะลิ จรุงเกียรติ. 2549. การศึกษาวรรณกรรมใบเซียมซีของวัดในจังหวัดภาคกลาง. สารนิพนธ์หลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ศาลเจ้าโรงเกือก. ม.ป.ป. ใบเซียมซีศาลเจ้าโรงเกือก. กรุงเทพฯ: สัมพันธวงศ์.
สโรชา รัตนเพียร. 2560. บทวิเคราะห์คำทำนายเซียมซีในบริบทสังคมไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 34(1): 32–68.
ภาษาอังกฤษ
Assmann, J. 2011. Cultural memory and early civilization: Writing, remembrance, and political imagination. Cambridge University Press.
Austin, J. L. 1962. How to do things with words. Oxford University Press.
Searle, J. R. (1976). A classification of illocutionary acts. Language in Society 5(2): 1–23.