Buddhist Teachings

Abstract

หนังสือเรื่อง แก่นพุทธศาสน์ ที่ผู้เขียนสนใจและนำมาวิจารณ์ต่อไปนี้ เป็นบันทึกปาฐกถาธรรมของท่านพุทธทาสภิกขุ ซึ่งแสดงปาฐกถาธรรมแก่คณะนายแพทย์แห่งโรงพยาบาลศิริราช ร่วมด้วยนักศึกษาวิชาแพทย์ ณ โรงพยาบาลศิริราช เมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2504 ได้นิมนต์ท่านแสดงปาฐกถาธรรม รวม 3 ครั้ง ปรากฏว่าข้อความที่ท่านแสดงในครั้งนี้ก็คือใจความทั้งหมดของพระพุทธศาสนาอันเป็นเรื่องย่อเอาแต่แก่นของพุทธธรรมมากล่าวเหมือนกับบอกว่า สิ่งสำคัญที่ชาวพุทธควรศึกษาควรปฏิบัติอยู่ที่ตรงนี้เป็นการตัดปัญหายุ่งยากมีประการต่างๆ ที่เป็นข้อถกเถียงกันในเรื่องหลักพุทธธรรมท่านนำพระพุทธดำรัสมาบอกให้ทราบว่าใจความแท้ๆ นั้นคืออะไร ต่อมาท่านแสดงอีกครั้งหนึ่งเรื่อง “ความว่าง” อันเป็นใจความสำคัญที่ควรสนใจมาก เราคงเคยได้ยินพุทธภาษิตบทหนึ่งที่ว่า “นิพฺพานํ ปรมํสุญฺญํ” ซึ่งแปลว่า พระนิพพานเป็นความว่างอย่างยิ่ง แต่ยังไม่ทราบชัดว่า ว่างอย่างไร ความว่างอยู่ที่ตรงไหนถ้าได้ศึกษา เรื่องความว่างแล้วจะชัดเจนขึ้นและมองเห็นว่า “พระนิพพาน” เป็นสิ่งที่ทุกคนอาจจะเข้าถึงได้ในชีวิตนี้ ชาตินี้ก็ได้ ครั้งต่อมาท่านพูดถึงเรื่องวิธีปฏิบัติเพื่อเป็นอยู่ด้วยความว่างเป็นการชี้ทางให้เดินตรงไปตามแนวทางนี้ เป็นเรื่องที่ชาวโลกผู้หมกมุ่น ในการงานของตนเองเป็นสำคัญควรศึกษานำมาปฏิบัติในชีวิตประจำวันได้ เพราะการปฏิบัติตนตามวิธีเพื่อเป็นอยู่ด้วยความว่างจะช่วยให้อยู่อย่างสงบป้องกันโรคทางวิญญาณได้เป็นอย่างดีปาฐกถาทั้งสามครั้งนี้ เป็นที่พอใจของคณะนายแพทย์เป็นอย่างมากจึงได้ถอดจากเครื่องอัดเสียงมาเป็นตัวหนังสืออ่านแล้วก็พอใจใคร่จะให้ได้อ่านกันอย่างทั่วถึง