คนไทยไร้รัฐ: ความเข้าใจและการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำของกลุ่มชาติพันธุ์ในอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทวิถีชีวิตของคนไทยไร้รัฐกลุ่มชาติพันธุ์ในอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่ 2) ศึกษาปัญหาความเหลื่อมล้ำของคนไทยไร้รัฐ กลุ่มชาติพันธุ์ 3) นำเสนอแนวทางกระบวนการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมของกลุ่มชาติพันธุ์ในอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการวิจัยแบบมีส่วนร่วม เก็บรวบรวมข้อมูลการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลหลัก 15 คน ประกอบด้วย พระสงฆ์ 11 รูป ผู้อาวุโส ผู้นำชุมชน ประชาชน 4 คน
ผลการวิจัยพบว่า
1. บริบทวิถีชีวิตของคนไทยไร้รัฐกลุ่มชาติพันธุ์ในอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่ อาณาเขตติดต่อกับประเทศพม่า มีระยะทางยาวหลายพันกิโลเมตร ทำให้มีผู้อพยพเข้ามาในไทยเนื่องจากสาเหตุภาวะต่อสู้รบและความยากไร้ในการทำกิน ปัจจุบันอำเภอเวียงแหงได้แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 3 ตำบล 23 หมู่บ้าน มีลักษณะวัฒนธรรมผสมระหว่างชนภาคเหนือกับชนเชื้อสายไทยใหญ่กับชนกลุ่มน้อยต่างๆ เช่น กลุ่มจีนฮ่อ กลุ่มชาวเขาเผ่าลีซอ และกลุ่มชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง เป็นต้น
2. ปัญหาความเหลื่อมล้ำของคนไทยไร้รัฐ เป็นปัญหาที่ถูกสะสมมายาวนานและไม่สามารถแก้ไขได้อย่างเป็นรูปธรรมได้ มีข้อจำกัดทั้งด้านความมั่นคงด้านอาณาเขตหรือเขตแดน มีดังนี้ 1) ปัญหาด้านกฎหมายและสิทธิเสรีภาพ 2) ปัญหาพลัดพรากจากถิ่นฐานกำเนิด 3) ปัญหาเรื่องกฎหมายการพิสูจน์สัญชาติ 4) ปัญหาเรื่องสิทธิบัตรและสิทธิอื่นๆ 5) ปัญหาการทำมาหากินเลี้ยงชีพ
3. แนวทางและกระบวนการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำ ได้แก่ 1) เสริมสร้างทัศนคติทางสังคมเชิงพุทธด้วยหลักเมตตาธรรม 2) ให้การศึกษา เพิ่มพูนทักษะความรู้ด้านกฎหมายด้านสัญชาติ 3) เสริมสร้างสวัสดิการแห่งรัฐ พัฒนารูปแบบสวัสดิการชุมชน 4) พัฒนากฎหมายเกี่ยวกับสัญชาติและสิทธิแห่งความเป็นพลเมืองของรัฐไทย 5) พัฒนาเครือข่ายชุมชนในการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำของคนไทยไร้รัฐกลุ่มชาติพันธุ์
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
ฉัฐวัฒน์ชัช ณฐาภัฏฐ์. (2563). ทิศทางภาครัฐกับการบูรณาการกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในราชอาณาจักรไทย. (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). ตาก: วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น.
บัณฑิต นิจถาวร. (2560). ความเหลื่อมล้ำในเศรษฐกิจโลก. กรุงเทพฯ: กรุงเทพธุรกิจ.
พระมหาชนกันต์ ฐิตตพุทฺธิ (ปัญญาวัธนสกุล). (2565). แนวทางการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานของคนไร้สัญชาติของชุมชนพื้นที่บ้านแก่งทรายมูล ตำบลท่าตอน อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ละออ กู่แก้วเกษม และพิรัชย์ เปรมศิรา. (2566). แนวคิดมนุษย์นิยมและสิทธิขั้นพื้นฐานของคนไร้รัฐไร้สัญชาติ. วารสารปรัชญาอาศรม, 5(2), 23-37.
สมยศ ปัญญามาก. (2566). การลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมของกลุ่มชาติพันธุ์ม้งในอําเภอเชียงคํา จังหวัดพะเยา. (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ สำนักงานประจำประเทศไทย. (2564). บุคคลไร้รัฐไร้สัญชาติ. เข้าถึงได้จาก https://www.unhcr.org/th/statelessness
สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอเวียงแหง. (2559). ประวัติความเป็นมา. เข้าถึงได้จาก https://district.cdd.go.th/wianghaeng/about-us/B2/
สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ. (2562). นโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยความมั่นคงแห่งชาติ (พ.ศ. 2562-2565). กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ.
