แนวคิดเรื่องสมณะที่ปรากฏในสามัญญผลสูตร
Main Article Content
Abstract
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาประวัติและแนวคำสอนที่ปรากฏในสามัญญผลสูตร ๒) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องสมณะที่ปรากฏในสามัญญผลสูตร
ผลการศึกษาพบว่า สมณะในสามัญญผลสูตร ได้แก่ นักบวชในพระพุทธศาสนา ที่มีความประพฤติสงบเรียบร้อย น่าเลื่อมใส น่าศรัทธา มีวัตรปฏิบัติควรแก่การนับถือ เช่น พระอริยบุคคล ในระดับต่างๆ หรือผู้ที่มีคุณธรรมในอันที่จะทำให้บาปธรรมสิ้นไป คือเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อระงับบาปธรรมทั้งปวง เพื่อ ลด ละ ทำลายกิเลส หรือผู้ปฏิบัติธรรมที่จะเป็นไปเพื่อความเป็นพระอริยบุคคล ตามแนวคิดเรื่องสมณะที่ปรากฏในสามัญญผลสูตร เป็นผลที่ได้รับในปัจจุบันจากการที่ได้ประพฤติปฏิบัติตนเพื่อให้พ้นจากทุกข์ตามหลักคำสอนของพระพุทธศาสนา ตั้งแต่เบื้องต้นคือ มีอิสระพ้นจากการบีบคั้นของอำนาจกิเลสอย่างผู้ครองเรือน เบื้องกลาง คือ สามารถลดกิเลสอย่างกลางได้ และเบื้องสูง คือ ทำให้ได้ วิชชา ๘ คือ วิปัสสนาญาณจนถึงอาสวักขยญาณ ที่สามารถทำให้ถอดถอนจากอำนาจของกิเลส ตัณหา ดับสนิทสิ้นจากอาสวะกิเลสทั้งปวงได้ ตามลำดับ
แนวคิดเรื่องสมณะที่ปรากฏในสามัญญผลสูตร ได้แก่ ประโยชน์จากการประพฤติปฏิบัติตนของผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นสมณะตามหลักของพระพุทธศาสนา อันเป็นหนทางที่จะนำไปสู่ผลประโยชน์ที่บริบูรณ์ได้ตามแก่นแท้หรือเป้าหมายอันสูงสุดของพระพุทธศาสนา นั่นคือ การหลุดพ้นจากพันธนาการต่างๆ อันเป็นวิสัยของชาวโลกหรือผู้ครองเรือนทั้งหลายที่ยึดถืออยู่ และสมณะที่ปรากฏในสามัญญผลสูตร ยังเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่หวังจะอาศัยพึ่งพิงได้ จากสติปัญญาความรู้ความสามารถของสมณะ เมื่อได้เข้าไปคบหาช่วยเหลืออนุเคราะห์ด้วยดีต่อกัน หรือศึกษาเรียนรู้ข้อสงสัยอันเป็นประโยชน์ที่ดีแก่ชีวิตได้