กลยุทธ์ในการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๑

Abstract

บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑) ศึกษาสภาพปัจจุบันเกี่ยวกับการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๑ ๒) ศึกษาความต้องการจำเป็นของการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ๓) สร้างกลยุทธ์ในการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ ผู้บริหารสถานศึกษา (ผู้อำนวยการ/รองผู้อำนวยการ) จำนวน ๑๑๘ คน ครูผู้สอน จำนวน ๓๐๐ คน รวมทั้งสิ้น จำนวน ๔๑๘ คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า ๕ ระดับ มีค่าความตรงเชิงเนื้อหา (IOC) อยู่ระหว่าง ๐.๘๕-๑.๐๐ และมีค่าความเที่ยงทั้งฉบับเท่ากับ ๐.๙๘ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์

ผลการวิจัยพบว่า
๑. สภาพปัจจุบันของกลยุทธ์การพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๑ โดยภาพรวม มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ อธิจิตตสิกขา คือ ศึกษาเรื่องจิต อบรมจิตให้สงบมั่นคงเป็นสมาธิเน้นมโนกรรม รองลงมา คือ อธิสีลสิกขา คือ ศึกษาเรื่องศีล อบรมปฏิบัติให้ถูกต้องดีงาม เน้นกายกรรมและวจีกรรม และอธิปัญญาสิกขา คือ ศึกษาเรื่องปัญญา อบรมตนให้เกิดปัญญาแจ่มแจ้ง

๒. ความต้องการจำเป็น PNI_modified ของกลยุทธ์ในการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๑ อธิสีลสิกขาคือ ศีล เน้นกายกรรม และวจีกรรม ในภาพรวมเท่ากับ ๐.๑๘ จะได้อัตราการเปลี่ยนแปลงในเชิงพัฒนาการจากสภาพปัจจุบันไปยังสภาพที่พึงประสงค์มีค่าคิดเป็นร้อยละ ๑๘ อธิจิตตสิกขา คือ ศึกษาเรื่องจิต อบรมจิตให้สงบมั่นคงเป็นสมาธิ เน้นมโนกรรม ในภาพรวมเท่ากับ ๐.๒๗ จะได้อัตราการเปลี่ยนแปลงในเชิงพัฒนาการจากสภาพปัจจุบันไปยังสภาพที่พึงประสงค์มีค่าคิดเป็นร้อยละ ๒๗ อธิปัญญาสิกขา คือศึกษาเรื่องปัญญาอบรมตนให้เกิดปัญญาแจ่มแจ้ง ในภาพรวมเท่ากับ ๐.๑๙ จะได้อัตราการเปลี่ยนแปลงในเชิงพัฒนาการจากสภาพปัจจุบันไปยังสภาพที่พึงประสงค์มีค่าคิดเป็นร้อยละ ๑๙

๓. กลยุทธ์ในการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสำหรับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๑ คือ ๑) องค์ประกอบด้านอธิสีลสิกขา คือ ศีล เน้นกายกรรม และวจีกรรม ประกอบด้วย กลยุทธ์ที่ ๑ ด้านความซื่อสัตย์สุจริต จำนวน ๕ ตัวบ่งชี้ กลยุทธ์ที่ ๒ ด้านความเมตตากรุณา จำนวน ๗ ตัวบ่งชี้ กลยุทธ์ที่ ๓ ด้านความสุภาพอ่อนน้อม จำนวน ๗ ตัวบ่งชี้ ๒) องค์ประกอบด้านอธิจิตตสิกขา คือ ศึกษาเรื่องจิต อบรมจิตให้สงบมั่นคงเป็นสมาธิ เน้นมโนกรรม ประกอบด้วย กลยุทธ์ที่ ๑ ด้านความสามัคคี จำนวน ๔ ตัวบ่งชี้ กลยุทธ์ที่ ๒ ด้านการปฏิบัติ ตนให้เป็นประโยชน์ต่อสังคม จำนวน ๔ ตัวบ่งชี้ กลยุทธ์ที่ ๓ ด้านความตระหนักและมีความรับผิดชอบ จำนวน ๕ ตัวบ่งชี้ ๓) องค์ประกอบด้านอธิปัญญาสิกขา คือ ศึกษาเรื่องปัญญาอบรมตนให้เกิดปัญญาแจ่มแจ้ง กลยุทธ์ที่ ๑ ด้านความประหยัดและอดออม จำนวน ๔ ตัวบ่งชี้ กลยุทธ์ที่ ๒ ด้านความกตัญญู
กตเวที จำนวน ๔ ตัวบ่งชี้

Abstract
The objectives of this research were: 1) to study currently the strategy of virtue-morality development for basic education under Khonkaen primary educational service area office 1. 2) to study needs of virtue-morality development for basic education. 3) to create the strategy of virtue-morality development for basic education. The samples using in this study were 118 administrators (director and deputy director) and 300 teachers, total 418 people. The research instrument was questionnaire with 5 level rating scale, IOC ranged between 0.85-1.00 reliability coefficient = 0.98. Researcher analyzed data using computer programs.

The research findings found that:
1. Overall image of data was high level. Descending order of Mean from highest to lowest as training in higher mentality (study in soul and practice to stably peaceful spirit for concentration focus on activities of mind), training in higher the religious precepts
(study in precepts and practice to beautiful behaviors focus on physical & verbal actions)
and training in higher wisdom (study in intelligence and practice to totally clear
knowledge).
2. The PNI_modified ; The training in higher the religious precepts was precepts focus
on physical & verbal action, overall image = 0.18. The rate will be changed in terms of
development from the current state to the desired state = 18%. The training in higher
mentality was spiritual education and practice to stably peaceful spirit for concentration focus on activities of mind, overall image = 0.27. The rate will be changed in terms of development from the current state to the desired state = 27%. The training in higher wisdom was intellectual education and practice to totally clear knowledge, overall image = 0.19. The rate will be changed in terms of development from the current state to the desired state = 19%.
3. were 1) The component of training in higher the religious precepts was precepts and practice to beautiful behaviors focus on physical & verbal actions were strategy 1 for honesty with 5 indicators, Strategy 2 for benevolence with 7 indicators, strategy 3 for meekness with 7 indicators. 2) The component of training in higher mentality was spiritual education and practice to stably peaceful spirit for concentration focus on activities of mind were strategy 1 for unity with 4 indicators, strategy 2 for beneficial action to society with 4 indicators, strategy 3 for awareness & responsibility with 5 indicators. 3) The component of training in higher wisdom was intellectual wisdom and practice to totally clear knowledge were strategy 1 for saving & frugality with 4 indicators, strategy 2 for gratitude with 4 indicators.