การประเมินผลลัพธ์การบริการรักษาอาการเจ็บป่วยเล็กน้อยของร้านยาในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ รูปแบบร้านยาแห่งหนึ่ง จังหวัดอุดรธานี
คำสำคัญ:
ร้านยาคุณภาพ, เจ็บป่วยเล็กน้อย, เภสัชกร, สปสช, ต้นทุนบทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลลัพธ์ด้านสุขภาพของผู้ป่วยที่รับบริการ วิเคราะห์ต้นทุน จุดคุ้มทุน รูปแบบการดำเนินงาน ปัจจัยความสำเร็จ จากการสัมภาษณ์เชิงลึกและฐานข้อมูลของร้านยา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้รับบริการที่ร้านยาทั้งหมดที่เข้าร่วมโครงการ ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ 2567- เดือนมิถุนายน 2567 ที่มีข้อมูลบันทึกบริการในฐานข้อมูลโปรแกรมสำเร็จรูปและข้อมูลในไฟล์ ที่ร้านยาเก็บรายการยาที่จ่ายกับต้นทุนค่ายา คัดเลือกร้านยาแบบเฉพาะเจาะจง วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา
ผลการวิจัย มีผู้ป่วยรับบริการ 2,005 คน 3,982 ครั้ง ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 62) มาด้วยอาการสำคัญ ไข้/ไอ/เจ็บคอ มากสุด รองลงมาคือ ปวดข้อ/เจ็บกล้ามเนื้อ และอาการทางผิวหนัง (ร้อยละ 37, 25 และ 13 ตามลำดับ) ติดตามผลการรักษาเมื่อครบ 3 วันพบว่าผู้ป่วยหายเป็นปกติร้อยละ 84 ทุเลาร้อยละ 15 ไม่ทุเลาร้อยละ 0.6 ต้นทุนในการจัดบริการ CI คิดเป็น 150.7 บาทต่อครั้ง จุดคุ้มทุนของร้านยาคือมีผู้มารับบริการ CI 262 ครั้งต่อเดือน หรือ 8.7 คนต่อวัน
References
การใช้บริการสาธารณสุข [Internet]. Moph.go.th. [cited 2024 May 26]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/main/index.php
สปสช.เผยโครงการรับยาใกล้บ้าน ลดความแออัดในโรงพยาบาล [Internet]. Nhso.go.th. 25 สิงหาคม 2563 [cited 2024 Apr 26]. Available from: https://www.nhso.go.th/news/2865
เปิดนโยบายสาธารณสุข (ปี 2567-2568) 5+5 เร่งรัดพัฒนาสานต่อ [Internet]. Hfocus.org. [cited 2024 May 28]. Available from: https://www.hfocus.org/content/2024/05/30622
คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. ประกาศสํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ จังหวัดที่ดำเนินงานตามนโยบาย 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว [Internet]. Hfocus.org. 17 มิถุนายน 2567 [cited 2024 Jun 17]. Available from: https://www.hfocus.org/sites/default/files/files_upload/31448.pdf
เลิศสินอุดม ส, Lertsinudom S, ดิลกธรสกุล ป, Dilokthornsakul P, อำนวยพรเลิศ อ, Umnuaypornlert A, et al. การประเมินผลการให้บริการรักษาอาการเจ็บป่วยเล็กน้อยของร้านยาในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข [Internet]. 2567 Jan [cited 2024 Jun 3]; Available from: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/6056
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข (ระบบค้นหาข้อมูลสถานที่ด้านยา) [Internet]. Moph.go.th. [cited 2024 May 26]. Available from: https://pertento.fda.moph.go.th/FDA_SEARCH_DRUG/SEARCH_DRUG/FRM_SEARCH_LOCATION_DRUG_OPERATOR.aspx
ค้นหาร้านยาคุณภาพ สำนักงานรับรองร้านยาคุณภาพ สภาเภสัชกรรม [Internet]. Acc-pharm.com. [cited 2024 May 26]. Available from: https://www.acc-pharm.com/Pharmacy
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. รายชื่อหน่วยบริการเอกชนในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ [Internet]. Nhso.go.th. [cited 2024 May 26]. Available from: https://www.nhso.go.th/page/drug-store-list
บัวบาง ร. สภาเภสัชกรรมประเมิน ‘30 บาทรักษาทุกที่ที่ร้านยา’ ตั้งเป้าขยายให้ได้ 5,000 แห่งในปี 68 [Internet]. สภาเภสัชกรรมประเมิน ‘30 บาทรักษาทุกที่ที่ร้านยา’ ตั้งเป้าขยายให้ได้ 5,000 แห่งในปี 68 | TheCoverage.info. [cited 2024 Jun 18]. Available from: https://www.thecoverage.info/news/content/6916?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR2xu1gwBlqt1SckZwHe9L_mTp_nbzFrsPRbLLk03P_V0Jfl5YYUgiZ5xwk_aem_2tIYOCbttVvjGTJCSPHwzw
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. ร้านยาดูแลเจ็บป่วยเล็กน้อย 16 อาการ [Internet]. Nhso.go.th. [cited 2024 May 26]. Available from: https://www.nhso.go.th/page/List_of_retail_pharmacies
เลิศสินอุดม ส. แนวทางการจัดบริการสำหรับหน่วยบริการที่รับส่งต่อเฉพาะด้านเภสัชกรรม (ร้านยา) ปีงบประมาณ 2567 [Internet]. Moph.go.th. [cited 2024 Jun 16]. Available from: https://cloud-atg.moph.go.th/ins/sites/default/files/2.2%20%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%20Pharmacy%20%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7%20061266%281%29.pdf
Vaitayawongsakhun P, Jaipradisttham C. Strategy for The Analysis of Break Even Point and Profit Planning in Energy Saving Equipment Purchasing Investment. 2011.
Tao-in S, Kaewsaenmuang S, Tohche A. Cost-Benefit Analysis of Drug-dispensing Services at Community Pharmacies Comparing Drug-dispensing Services at Burapha University Hospital [Internet]. Buu.ac.th. 25 มีนาคม 2564 [cited 2024 Jun 10]. Available from: https://opac1.lib.buu.ac.th/medias3/b00332017/59210206.pdf
Udomwitid S, Sompornserm T, Thaweevachiraphat P, Changwatchai P, Tantiwat W. Transferring pharmacy service from hospital to community pharmacy: data from Bangkok and vicinity. Journal of Health Systems Research 2024;18(1):60-71
Saramunee K, Ploylearmsang C, Chaiyasong S, Phimarn W, Sookaneknun P. Unit cost of common illness management: a comparison between a primary care unit and a community pharmacy in Thailand. Prim Health Care Res Dev [Internet]. 2017;18(04):376–85. Available from: http://dx.doi.org/10.1017/s1463423617000172
