คุณภาพชีวิตในเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้นที่รับบริการศูนย์กระตุ้นพัฒนาการเด็กและจิตเวชเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลหนองคาย
คำสำคัญ:
เด็กสมาธิสั้น, คุณภาพชีวิต, พัฒนาการเด็กบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) คุณภาพชีวิตในเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น ศูนย์กระตุ้นพัฒนาการเด็ก และจิตเวชเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลหนองคาย และ 2) เปรียบเทียบลักษณะครอบครัวกับคุณภาพชีวิตในเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น ศูนย์กระตุ้นพัฒนาการเด็ก และจิตเวชเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลหนองคาย กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ คือ ผู้ปกครองของเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น ช่วงอายุ 6-9 ปี ที่เข้ารับการรักษาที่ศูนย์กระตุ้นพัฒนาการเด็ก และจิตเวชเด็ก และวัยรุ่น โรงพยาบาลหนองคาย ตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2567-ธันวาคม 2567 โดยผู้ปกครองสมัครใจยินยอมเข้าร่วมการวิจัย เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ชุดที่ 1 แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปของเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น และครอบครัว จำนวน 24 ข้อ ประกอบด้วย 2 ส่วน : 1. ข้อมูลเกี่ยวกับผู้ปกครอง และลักษณะครอบครัวของเด็ก 2. ข้อมูลเกี่ยวกับเด็กเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น ที่ผู้วิจัยจัดทำขึ้นเอง ชุดที่ 2 แบบสอบถามคุณภาพชีวิตเด็ก รุ่นที่ 4.0 (Peds QLTM 4.0) สำหรับเด็กอายุ 6-9 ปี การวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานหรือค่ามัธยฐาน พิสัย ตามลักษณะข้อมูลใช้ โดยใช้ Independent Samples t-test และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05
ผลการวิจัย พบว่า 1) คุณภาพชีวิตของเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น แผนกผู้ป่วยนอกคลินิกจิตเวชเด็ก โรงพยาบาลหนองคาย อยู่ในระดับต่ำ (ร้อยละ 65.13) (เมื่อเทียบกับเกณฑ์ที่ตั้งไว้ในบทที่ 3) แต่เมื่อจำแนกเป็นรายด้านโดยรวม พบว่า มีคุณภาพชีวิตอยู่ในระดับต่ำ หรือไม่เกิน ร้อยละ 65.43 ได้แก่ ด้านสังคม (ร้อยละ 64.55) และด้านโรงเรียน (ร้อยละ 53.07) เมื่อจำแนกเป็นช่วงอายุของเด็กสมาธิสั้น พบว่า มีคุณภาพชีวิตอยู่ในระดับต่ำ 2 ด้าน คือ อายุ 1-5 ปี ในด้านสังคม (ร้อยละ 65.10) และด้านโรงเรียน (ร้อยละ 62.28) อายุระหว่าง 6-10 ปี ในด้านโรงเรียน (ร้อยละ 61.66) และอายุ 11 ปี ขึ้นไป ในด้านสังคม (ร้อยละ 65.51) และด้านโรงเรียน (ร้อยละ 53.07) และ 2) ผลการเปรียบเทียบคะแนนค่าเฉลี่ยระหว่างลักษณะทางครอบครัวของเด็กสมาธิสั้นกับคุณภาพชีวิตของเด็ก รายด้านและโดยรวมของเด็กวัยเรียนโรคสมาธิสั้น ไม่แตกต่างกัน และผลการเปรียบเทียบการระยะเวลาการได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเด็กสมาธิสั้นกับคุณภาพชีวิต พบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
เอกสารอ้างอิง
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed). American Psychiatric Association.
Drechsler,R.,Brem,S.,Brandeis,D.,Grunblatt,E.,Berger,G.,&Walitza,S.(2020).ADHD:Current Concepts and treatments in children and adolescents.Neuropediatrics,51(5),315-335.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.(2560).“รายงานประจำปีกรมสุขภาพจิตปีงบประมาณ 2560” คลังความรู้สุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต,กรุงเทพฯ.
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศโรงพยาบาลหนองคาย.(2565).รายงานสถิติโรงพยาบาลหนองคาย. โรงพยาบาลหนองคาย จังหวัดหนองคาย.
ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน, พรทิพย์ วชิรดิลก, และคณะ.(2556).ความชุกโรคสมาธิสั้นในประเทศไทย, วารสาร สุขภาพจิตแห่งประเทศไทย ;21(2):66-75.
Trangkasombat U.(2008). ลักษณะทางคลินิกของ ADHD ในเด็กไทย. J Med Assoc Thai ;91(12): 1894-9.
Pongwilairat, K., Louthrenoo, O., Charnsil, C. & Witoonchart, C. (2005). Quality of Life of Children with Attention-Deficit/Hyper Activity Disorter. Journal of the MedicalAssociation of Thailand. 88(8). 1062 – 1066.
Srimakutphun, N. (2007). The Correlation between Self-Esteem and Parenting Styles of Children with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Attending Child Psychiatric Outpatient Unit of King Chulalongkorn Memorial Hospital. Retrieved from Department of Psychiatry, Faculty of Medicine, Chulalongkorn University Description.
Juengsiragulwit, D., Pityaratstian, N., & Nimnuan, C. (2012). The Efficacy of Brief Group Cognitive Behavioral Therapy in Children with ADHD. Journal of the Psychiatric Association of Thailand, 57(1). 19 - 28.
Ngamkum, D. & Yunibhan, J. (2013). Relationships Berween Family Factors And Behavioral Problems In Children With Attention-Deficit Hyperactivity Disorder, Eastern Region. The Journal of Psychiatric Nursing and Mental Health, 27(1), 16 – 28.
Patjanasoontorn, N., Singkhom-ard, J., Unphrai, P., Srisawat, W., Udomsin, C., & Kittisiriwattanakul, O. (2011). Learning and Behavioral Problems in a Demonstration School Children, Education level 1 (Grade 1 – 3) in Khon Kaen Province. Journal of the Psychiatric Association of Thailand, 56(4). 345 – 351.
Lakanapichitkul, D. (1997). Attention Deficit/Hyperactivity Disorder: ADHD. Sukhothai Thammathirat Open University Journal, 10(1), 94 – 101.
WHOQOL Group. (1993). Study protocol for the World Health Organization project to develop a Quality of Life assessment instrument (WHOQOL). Quality of life Research, 2, https://doi.org/10.1007/ BF00435734
กันยา พาณิชย์ศิริ,เบญจพร ตันตสูติ.(2559).การติดสื่อสังคมออนไลน์และภาวะสมาธิสั้นของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในเขตกรุงเทพมหานคร.วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย;61(3):191-204.
พรชนก หิรัญเขว้า.(2564). โรคสมาธิสั้นในเด็กอายุ 5-14 ปี โรงพยาบาลบำเหน็จณรงค์ จังหวัดชัยภูมิ.ชัยภูมิเวชสาร;41(2):42-52.
ณัทธร พิทยรัตน์เสถียร และคณะ.(2557). คุณสมบัติของแบบคัดกรองโรคสมาธิสั้นชื่อ Swanson,Nolan,and Pelham IV Scale (SNAP-IV) และ Strengths and Difficulties Questionnaire ส่วนที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมอยู่ไม่นิ่ง/สมาธิสั้น (SDQ-ADHD)ฉบับภาษาไทย.วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย;59(2):97-110.
วรานุช ปิติพัฒน์.(2557). ระเบียบวิธีวิจัยทางทันต แพทยศาสตร์, พิมพ์ครั้งที่ 2. ขอนแก่น: โรงพิมพ์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
Varni JW, Seid M, Kurtin PS.(2001). PedsQLTM 4.0: reliability and validity of the Pediatric Quality of Life Inventory version 4.0 generic core scales in healthy and patient populations. Med Care;39:800-12.
Varni JW, Burwinkle TM, Seid M, Skarr D.(2003). The PedsQLTM 4.0 as a Pediatric Population Health Measure: Feasibility, Reliability, and Validity. Ambulatory Ped ;3:329-341.
นิฎย์ฐา ยอดแก้ว. (2556). ผลของโปรแกรมการเล่นบำบัดต่อทักษาทางสังคมของเด็กสมาธิสั้น. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้,8(2):259-272.
Haas. (2000). A multidisciplinary concept analysis of quality of life. Western Journal of Nursing Research, 21: 728–742.
ชนาภา บูรณชาติ. (2560). ผลของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ที่ส่งเสริมความรู้และความสามารถในการออกแบบกิจกรรมสร้างทักษะทางสังคมของเด็กสมาธิสั้น สำหรับครู. การค้นคว้าการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยนเรศวร.
นงพงา ลิ้มสุวรรณ. (2554). โรคสมาธิสั้น. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อลิสา วัชรสินธุ.(2559).ความรู้สึกภาคภูมิใจในตนเองและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของเด็กสมาธิสั้นที่มารับการตรวจรักษาที่แผนกผู้ป่วยนอกหน่วยจิตเวชเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์.จุฬาลงกรณ์เวชสาร;60(5):535-544.
