การวิจัยเชิงประเมินแผนพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุขของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี ปีงบประมาณ พ.ศ.2567 : A system value-oriented evaluation
คำสำคัญ:
แผนพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุข, system value-oriented evaluationบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงสำรวจมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินสภาพปัจจุบัน และประสิทธิผลและผลกระทบของแผนพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุขของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี ดำเนินการประเมินตั้งแต่เดือนเมษายน-มิถุนายน 2568 ผู้ให้ข้อมูลสำคัญเป็นคณะกรรมการการบริหารแผน/โครงการฯ เจ้าหน้าที่ และประชาชนมาผู้รับบริการที่ได้รับผลกระทบ รวม 627 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม แบบบันทึก และแนวคำถามสำหรับการสนทนากลุ่ม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการประเมินพบว่า สภาพปัจจุบัน ระดับคุณภาพ และกระบวนการบริหารแผนโดยรวมอยู่ในระดับมาก การประเมินตัวชี้วัดจากตัวชี้วัดหลักทั้งหมด 62 ตัว พบว่า ตัวชี้วัดที่ผ่านเกณฑ์ 57 ตัว คิดเป็นร้อยละ 91.93 และไม่ผ่านเกณฑ์ 5 ตัว คิดเป็นร้อยละ 8.06 เมื่อพิจารณาผลกระทบเชิงระบบต่อกระบวนการบริหารแผนและโครงการ โดยรวมทุกด้าน พบว่า มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก และปัญหาและอุปสรรคสำคัญที่ควรปรับปรุงสำหรับการประเมินครั้งนี้ ได้แก่ 1) ด้านความชัดเจนของแผน/โครงการ 2) ยุทธศาสตร์ที่ 2 การบริการเป็นเลิศ และ 3) ความจำเป็นสำหรับการวิจัยเชิงลึกเพื่อแก้ไขช่องว่าง (Gap analysis)
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Global strategy on digital health 2020-2025. Geneva: WHO; 2019.
United Nations. World population ageing 2020 highlights. New York: UN; 2020.
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. การปรับตัวของระบบสุขภาพไทยภายใต้ภาวะวิกฤต. นนทบุรี: สวรส.; 2563.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานการประเมินผลแผนยุทธศาสตร์ชาติด้านสาธารณสุขระยะที่ 1 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2565
ธนาคารโลก. รายงานการพัฒนาระบบสุขภาพไทยในยุคหลังโควิด-19. วอชิงตัน ดี.ซี.: ธนาคารโลก; 2564.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. รายงานสถิติประชากรไทยปี 2566. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ; 2566.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานสถานการณ์การเกิดของประเทศไทยปี 2566. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2566.
World Bank. Thailand economic monitor: health equity and sustainable development. Washington, DC: World Bank; 2022.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรไทยและผลกระทบต่อระบบสุขภาพ. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม; 2565.
กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ชาติด้านสาธารณสุข พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2560.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี. แผนพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. 2566-2568. อุบลราชธานี: กระทรวงสาธารณสุข; 2566.
กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบสุขภาพไทย พ.ศ. 2567-2571. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2567.
Melryk, S. A, Bitci, U., Platts, K, Tobias, J, & Andersen, B. (2014), Is performance measurement and management fit for the future?. Management accounting research, 25(2), 173-186.
Rossi PH, Freeman HE. Evaluation: A Systematic Approach. 5th ed. Thousand Oaks (CA): Sage Publications; 1993.
Patton MQ. Qualitative Research & Evaluation Methods. 4th ed. Sage Publications; 2015.
Smith J, Anderson L, Taylor R. Evaluating public health strategic plans in the COVID-19 era: a global comparative analysis. Health Policy Plan. 2022;37(5):589-601
Lee S, Brown M. Applying the Balanced Scorecard framework in public health strategy evaluation: lessons from the UK. J Public Health Manag. 2021;29(3):E45-E53.
Garcia A, Martinez P, Ndlovu K. Digital health strategy evaluation in low-resource settings: challenges and opportunities. Global Health Action. 2023;16(1):1-12.
Lynn MR.Determination and quantification of content validity. Nurs Res.1986;35(6):382–5.
Davis LL. Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Appl Nurs Res. 1992;5(4):194–7.
Rovinelli RJ, Hambleton RK. On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Educ Technol Meas. 1977;37(4):951–60.
บุญชม ศรีสะอาด. การวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น; 2560.
Kaplan RS, Norton DP. The evolution of balanced scorecard frameworks for strategic planning and performance management. J Strat Manag. 2023;16(2):145-62.
Mintzberg H, Ahlstrand B, Lampel J. Crafting effective strategy implementation in dynamic environments. Long Range Plann. 2021;54(5):102101.
Bryson JM. Enhancing public value through strategic assessment and adaptation. Public Adm Rev. 2022;82(1):45-58. doi:10.1111/puar.13456
Sirisamphan K, Teerawattana T. Success Factors in Strategic Plan Management of Thai Government Agencies: A Case Study] Journal of Graduate Studies, Naresuan University 2022;19(2):123-38.
Patton MQ. Utilization-focused evaluation for strategic impact: enhancing the usefulness and value of strategic plans. Am J Eval. 2024;45(1):88-105.
Chen S, Wu L, et al. The effects of competency‑based training model in the training of new nurses: a clinical study. PLoS One. 2022;17(7):e0277484
Lee S, Kumar R. Prospective observational study of colon cancer patients: outcomes from CALGB/SWOG 80702 trial. J Clin Oncol. 2023.
Johnson S, Johnson B, Lee C. Implementing mechanically one‑way materials and applications across industries. Sci Rep. 2021
Global Health Consortium. Improving our global health 2024 conference highlights 2024. Based on presentations at CUGH Annual Conference March 7–10, 2024.
Rossi F, Harjoto MA. Corporate non‑financial disclosure, firm value, risk, and agency costs: evidence from Italian listed companies. Rev Manag Sci. 2020;14:1149–1181.
Sharma A, Sharma B. Applying the 4 C model: Clarity, Continuity, Collaboration and Cohesion in organizational strategy. Journal of Organizational Behavior. 2023;12(3):123–135.
