ปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันนอกโรงพยาบาล ที่ไม่ได้มีสาเหตุจากอุบัติเหตุ ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลตรัง โดยใช้แบบแผนยูสไตน์
คำสำคัญ:
การรอดชีวิต, ผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน, แบบแผนยูสไตน์, โรงพยาบาลตรังบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันที่ไม่มีสาเหตุจากอุบัติเหตุ (Non-traumatic OHCA) นอกโรงพยาบาลในห้องฉุกเฉินโรงพยาบาลตรัง และศึกษาอัตราการกลับมามีชีพจร (Sustained ROSC) ของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันนอกโรงพยาบาลตรัง เป็นการศึกษารูปแบบย้อนหลังในผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาล อายุตั้งแต่ 18 ปี ขึ้นไป ที่เข้ารับการรักษาในห้องฉุกเฉินโรงพยาบาลตรัง ตั้งแต่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2565 ถึง 30 กันยายน พ.ศ. 2567 โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียนจากผู่ป่วยที่หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันนอกโรงพยาบาลที่ไม่ได้มีสาเหตุจากอุบัติเหตุ จำนวน 224 คน และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การทดสอบค่าที, การทดสอบ Exact probability และการวิเคราะห์การถดถอยโลจีสติก ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันที่ไม่มีสาเหตุจากอุบัติเหตุนอกโรงพยาบาลในห้องฉุกเฉินโรงพยาบาลตรัง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การเดินทางมายังโรงพยาบาลโดยไม่ใช่รถฉุกเฉิน (EMS) (ORadj 0.22, 95%CI: 0.09-0.55) หัวใจหยุดเต้นขณะอยู่บนรถฉุกเฉิน (ORadj 3.63 95%CI: 1.45-9.13)
สาเหตุของหัวใจหยุดเต้นจากความผิดปกติของระบบทางเดินหายใจ (ORadj 3.78, 95%CI: 1.42-10.07) การมีผู้พบเห็นขณะหัวใจหยุดเต้น (ORadj 4.22, 95%CI: 1.93-9.24) การกดหน้าอกน้อยกว่าหรือเท่ากับ 15 นาที ภายหลังจากหัวใจหยุดเต้น (ORadj 4.45, 95%CI: 1.51-13.09) และระยะเวลาเวลาที่รถกู้ชีพไปถึงสถานที่เกิดเหตุไม่เกิน 8 นาที (ORadj 6.19, 95%CI: 3.08-12.43) โดยตัวแปรทั้ง 6 ตัวแปรนี้สามารถร่วมกันทำนายอัตราการกลับมามีชีพจรของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันนอกโรงพยาบาลตรัง ได้ถูกต้องร้อยละ 88.2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (AUC = 0.882, 95%CI: 0.838-0.927)
เอกสารอ้างอิง
สถาบันโรคหัวใจแห่งประเทศไทย. สถานการณ์โรคหัวใจและหลอดเลือดในประเทศไทย พ.ศ. 2563. กรุงเทพ: สำนักพิมพ์สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ; 2564.
American Heart Association. About Cardiac Arrest [internet]. 2020. [cited 2024 Jan 22]. Available from: https://bit.ly/2PqcFxK.
Military Forces and Organizations. Annual Injury Surveillance Report 2018 Summary. Fort Belvoir: Army Public Health Center.; 2018.
วีรพงศ์ วัฒนาวนิช, รังสรรค์ ภูรยานนทชัย, บดินทร์ ขวัญนิมิตร. การรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลและความเป็นไปได้ในการชักนำให้อุณหภูมิกายต่ำลงของโรงพยาบาลสงขลานครินทร์. สงขลานครินทร์เวชสาร 2556; 31(6):287-295.
กระทรวงสาธารณสุข. รายงานประจำปี 2563. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2563.
Myat, A., Song, K. J., & Rea, T. Out-of-hospital cardiac arrest: current concepts. The Lancet 2018; 391(10124):970-979.
Jacobs, I., Nadkarni, V., Bahr, J., Berg, R. A., Billi, J. E., Bossaert, L., Cassan, P., Coovadia, A., D'Este, K., Finn, J., Halperin, H., Handley, A., Herlitz, J., Hickey, R., Idris, A., Kloeck, W., Larkin, G. L., Mancini, M. E., Mason, P., Mears, G., … ILCOR Task Force on Cardiac Arrest and Cardiopulmonary Resuscitation Outcomes. Cardiac arrest and cardiopulmonary resuscitation outcome reports: update and simplification of the Utstein templates for resuscitation registries: a statement for healthcare professionals from a task force of the International Liaison Committee on Resuscitation (American Heart Association, European Resuscitation Council, Australian Resuscitation Council, New Zealand Resuscitation Council, Heart and Stroke Foundation of Canada, InterAmerican Heart Foundation, Resuscitation Councils of Southern Africa). Circulation 2004; 110(21):3385–3397.
Haukoos, J.S., Witt, G., Gravitz, C., Dean, J., Jackson, D.M., Candlin, T., Vellman, P., Riccio, J., Heard, K., Kazutomi, T., Luyten, D., Pineda, G., Gunter, J., Biltoft, J., Colwell, C. Out-of-hospital Cardiac Arrest in Denver, Colorado: Epidemiology and Outcomes. Academic Emergency Medicine 2010; 17(4):391-398.
Deasy, C., Bray, J., Smith, K., Harriss, L., Morrison, C., Bernard, S., & Cameron, P. Traumatic out-of-hospital cardiac arrests in Melbourne, Australia. Resuscitation 2012; 83(4):465–470.
Franek, O., Pokorna, M., & Sukupova, P. Pre-hospital cardiac arrest in Prague, Czech Republic--the Utstein-style report. Resuscitation 2010; 81(7):831–835.
Visser, M., Bosch, J., Bootsma, M., Cannegieter, S., Dijk, A., Heringhaus, C., Nooij, J., Terpstra,N., Peschanski, N., & Burggraaf, K. An observational study on survival rates of patients with out-of-hospital Cardiac arrest in the Netherlands after improving the ‘chain of survival’. BMJ open 2019; 9(7): e029254.
Do, S. N., Luong, C. Q., Pham, D. T., Nguyen, C. V., Ton, T. T., Pham, T. T., Hoang, Q. T., Hoang, H. T., Nguyen, D. T., Khuong, D. Q., Nguyen, Q. H., Nguyen, T. A., Pham, H. T., Nguyen, M. H., McNally, B. F., Ong, M. E., & Nguyen, A. D. Survival after out-of-hospital cardiac arrest, Viet Nam: multicentre prospective cohort study. Bulletin of the World Health Organization 2021; 99(1):50–61.
ไพรินทร์ พัสดุ, สุปราณี พลธนะ, พีรดนย์ ศรีจันทร์ และวรลักษณ์ จงเลิศมนตรี. ปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตจากภาวะหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาล: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วารสารการแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย 2564; 1(2):184-197.
เพ็ญภัสสร์ ธนัชทัศน์. การทำนายอัตราการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันนอกโรงพยาบาลที่ไม่ได้มีสาเหตุจากอุบัติเหตุของโรงพยาบาลราชวิถี โดยใช้คะแนน R-O-S-C. กรุงเทพฯ: โรงพยาบาลราชวิถี. 2556.
จรรฎา ภูยาฟ้า. ปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารการแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย 2566; 3(2):128-135.
Gräsner, J. T., Meybohm, P., Lefering, R., Wnent, J., Bahr, J., Messelken, M., Jantzen, T., Franz, R., Scholz, J., Schleppers, A., Böttiger, B. W., Bein, B., Fischer, M., & German Resuscitation Registry Study Group. ROSC after cardiac arrest--the RACA score to predict outcome after out-of-hospital cardiac arrest. European heart journal 2011; 32(13):1649–1656.
วรางคณา โฉมจังหรีด และสารัช เกียรติกวินพงศ์. การศึกษาอัตราการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลในสถานการณ์ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. วารสารสุขภาพและสื่งแวดล้อมศึกษา 2565;7(4): 163-175.
ชมพูนุท แสงพานิชย์. ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จในการช่วยฟื้นคืนชีพผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาล ณ จุดเกิดเหตุ โดยศูนย์กู้ชีพโรงพยาบาลอุตรดิตถ์. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์ 2561; ฉบับพิเศษ:85-96.
ปพิชญา พิเชษฐบุญเกียรติ. (2564). ปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์. เชียงรายเวชสาร 2564; 13(1): 43-57.
Bucki, B., et al. Depth and rate of chest compression in CPR simulation during 10-minute continuous external cardiac compression. Annales Academiae Medicae Silesiensis 2017; 71:1-6.
ธีราภรณ์ ฉายาวุฒิพงศ์. ปัจจัยที่มีผลต่อความสําเร็จในการฟื้นคืนชีพของผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลที่ได้รับการช่วยฟื้นคืนชีพณ ห้องอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี 2565; 30(1);58-67.
พรรณารัฐ อร่ามเรือง, กรองกาญจน์ สุธรรม, บวรวิทย์ ชำนาญกุล, วีรพล แก้วแปงจันทร์, วิพุธ เล้าสุขศรี, รัดเกล้า สายหร่าย และปริญญา เทียนวิบูลย์. การรอดชีวิตของผู้บาดเจ็บหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลที่ได้รับการช่วยเหลือดูแลรักษาโดยระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2563; 14(1):43-50.
พรทิพย์ จอกกระจาย, วาสนา สายเสมา, จุฑารัตน์ ผู้พิทักษ์กุล และกรเกล้า รัตนชาญกร. (2563). การช่วยชีวิตผู้ใหญ่ที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นภายนอกโรงพยาบาล. วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน 2563; 26(2):113-124.
