ปัจจัยการเกิดภาวะไตวายในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

ผู้แต่ง

  • โกลัญญา ต่างวิวัฒน์ นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ โรงพยาบาลสระบุรี
  • วรากร คำน้อย นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ โรงพยาบาลท่าหลวง

คำสำคัญ:

ภาวะไตวาย, ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

บทคัดย่อ

     การวิจัยนี้เป็นการศึกษาย้อนหลังมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยการเกิดภาวะไตวายในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ศึกษาในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับการรักษาแบบผู้ป่วยในและนอกโรงพยาบาลท่าหลวงระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2563 ถึง 3 ธันวาคม 2567 จำนวน 344 คน วิเคราะห์สถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ โดยใช้การวิเคราะห์ด้วยปัจจัยเดียว และปัจจัยร่วม

     ผลการศึกษา: จากจำนวนผู้ป่วย 344 คน เป็นเพศหญิงส่วนใหญ่จำนวน 263 ราย (76.45%) มีอายุเฉลี่ย 65.38 ± 11.89 ปี ระยะเวลาการเป็นเบาหวานเฉลี่ย 8.71± 4.92 ปี มีดัชนีมวลกายเฉลี่ย (BMI) 26.74 ± 5.71 kg/m2 มีโรคร่วมส่วนใหญ่จากความดันโลหิตสูงจำนวน 164 ราย (47.67%) รองลงมาไขมันในเลือดสูงจำนวน 98 ราย (28.48%) มีภาวะไตวายระยะที่ 1 64 ราย (18.60%) ระยะที่ 2 124 ราย (36.04%) ระยะที่ 3 132 ราย (38.37%) ระยะที่ 4 จำนวน 6 ราย (1.74%) ระยะที่ 5 จำนวน 18 ราย (5.23%) เมื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะไตวายในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 พบว่า อายุ >60 ปี, ค่าดัชนีมวลกาย, ระยะเวลาที่เป็นโรคเบาหวาน และ ระดับ HbA1C เป็นปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะไตวายในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)

เอกสารอ้างอิง

Safiri, S., Nejadghaderi, S. A., Karamzad, N., Kaufman, J. S., Carson-Chahhoud, K., Bragazzi, N. L., et al. (2022). Global, Regional and National Burden of Cancers Attributable to High Fasting Plasma Glucose in 204 Countries and Territories, 1990-2019. Frontiers in Endocrinology, 13, 879890.

Sun, H., Saeedi, P., Karuranga, S., Pinkepank, M., Ogurtsova, K., Duncan, B. B., et al. (2022). IDF Diabetes Atlas: Global, regional and country-level diabetes prevalence estimates for 2021 and projections for 2045. Diabetes Research and Clinical Practice, 183, 109119.

International Diabetes Federation. (2021). IDF Diabetes Atlas - 10th edition. https://diabetesatlas.org

กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. กรมควบคุมโรค รณรงค์วันเบาหวานโลก ปี 2564 https://ddc. moph. go.th/brc/news.php?news=15591&deptcode=brc

Arnold, S. V., Khunti, K., Tang, F., Chen, H., Cid-Ruzafa, J., Cooper, A., et al. (2022). Incidence rates and predictors of microvascular and macrovascular complications in patients with type 2 diabetes: Results from the longitudinal global discover study. American Heart Journal, 243, 232-239. Aikaeli et al., 2022

Aikaeli, F., Njim, T., Gissing, S., Moyo, F., Alam, U., Mfinanga, S. G., et al. (2022). Prevalence of microvascular and macrovascular complications of diabetes in newly diagnosed type 2 diabetes in low-and-middle-income countries: A systematic review and meta-analysis. PLOS Global Public Health, 2(6)

Potisat, S., Krairittichai, U., Jongsareejit, A., Sattaputh, C., & Arunratanachote, W. (2013). A 4-year prospective study on long-term complications of type 2 diabetic patients: the Thai DMS diabetes complications (DD.Comp.) project. Journal of the medical association of Thailand, (6), 637-643.

ณัฐณิชา สอื้นรัมย์, จุฑาธิป ศีลบุตร, ชูเกียรติ วิวัฒน์วงศ์เกษม, ปรารถนา สถิตย์วิภาวี. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะแทรกซ้อนทางไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2566; 16(4): 159-170.

บดินทร์ จักรแก้ว. ความชุกและปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะไตวายเรื้อรัง ในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในอาเภอเขตกึ่งเมืองของจังหวัดเชียงใหม่. วารสารสาธารณสุขล้านนา. 2567;18(1): 16-29.

เกตุแก้ว จันทร์จำรัส และ ดวงเนตร พิพัฒน์สถิตพงศ์. การสำรวจความชุกของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะแทรกซ้อนที่ไต ในโรงพยาบาลสมเด็จพระปิ่นเกล้า. วารสารเทคนิคการแพทย์. 2559; 44(1): 08-21

ชวนชม เทพสุคนธ์ และทิโมธี อี โอไบรอัน. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดภาวะไมโครอัลบูมินในปัสสาวะในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในโรงพยาบาลน่าน. วารสารเทคนิคการแพทย์เชียงใหม่. 2557; 47(2): 118-124.

สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย, สมาคมต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย, กระทรวงสาธารณสุข กรมการแพทย์, และสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2560. พิมพ์ครั้งที่ 3. บริษัท ร่มเย็น มีเดีย จำกัด; 2560.

อรพินท์ สีขาว. ภาวะแทรกซ้อนอย่างเฉียบพลันในผู้ป่วยโรคเบาหวาน. สมุทรปราการ : โครงการสำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ; 2558.

Nagi Altemtam, Jean Russell, Meguid El Nahas.A study of the natural history of diabetic kidney disease (DKD). Nephrol Dial Transplant ;27(5):1847-54.

อัจฉรา เจริญพิริยะ, อุดมศักดิ์ แซ้โง้ว และงามจิต คงทน. (2560). ความชุกโรคไตวายเรื้อรังในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในโรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช. วารสารวิชาการแพทย์ เขต 11, 31(1), 73-82.

จิรวัฒน์ สีตื้อ. ความชุกของโรคไตวายเรื้อรังและปัจจัยเสี่ยงที่สัมพันธ์กับการทางานของไตลดลง ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเมืองร่องซ้อ จังหวัดแพร่. วารสารโรงพยาบาลแพร่. 2562, 27(2), 1-15.

Ahmed MA, Kishore G, Khader HA, Kasturirangan MN. Risk factors and management of diabetic nephropathy. SJKDT. 2013; 24: 1242-7.

Gunzler D, Bleyer AJ, Thomas RL, et al. Diabetic nephropathy in a sibling and albuminuria predict early GFR decline: a prospective cohort study. BMC Nephrol. 2013;14:124.

กรอง จันทร์เปรมปรี. ความชุกและปัจจัยสัมพันธ์กับโรคไตจากเบาหวานในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2ของโรงพยาบาลด่านช้าง สุพรรณบุรี. วารสารวิชาการแพทย์และสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 3. 2564;18(3): 225-237.

Hall ME, Carmo JM, Silva AA, Juncos LA, Wang Z, Hall JE. Obesity, hypertension, and chronickidneydisease. Int J Nephrol Renovasc Dis. 2014; (7): 75–88.

Herrington WG, Smith M, Bankhead C, Matsushita K,StevensS, Holt T. et al. Body-mass indexandriskof advancedchronickidneydisease:Prospective analyses from a primary care cohort of 1.4 million adults in England. Plos One. 2017; 12(3): 1-15.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-03-31

รูปแบบการอ้างอิง

ต่างวิวัฒน์ โ. ., & คำน้อย ว. (2025). ปัจจัยการเกิดภาวะไตวายในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ, 10(1), 661–668. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/hej/article/view/283243