การพัฒนารูปแบบการดำเนินงานป้องกันและควบคุมวัณโรคในกลุ่มแรงงานต่างด้าว ของจังหวัดระนอง
คำสำคัญ:
วัณโรค, แรงงานต่างด้าว, รูปแบบ BRIDGEบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพการณ์การควบคุมวัณโรคในกลุ่มแรงงานต่างด้าวของจังหวัดระนอง 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการควบคุมวัณโรคในกลุ่มแรงงานต่างด้าวของจังหวัดระนอง และ 3) เพื่อประเมินผลรูปแบบการควบคุมวัณโรคในกลุ่มแรงงานต่างด้าวของจังหวัดระนอง ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมผสมผสาน ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2567 ถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2568 กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจากหน่วยงานต่างๆ จำนวน 100 คน ได้มาจากการคัดเลือกแบบเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม และการวิเคราะห์เอกสาร วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์เชิงอนุมาน และการวิเคราะห์เนื้อหาแบบอุปนัย
ผลการวิจัยพบว่า สภาพการณ์การควบคุมวัณโรคในจังหวัดระนองพบปัญหาสำคัญ 3 ประการ คือ ผู้ป่วยเสียชีวิตในระหว่างการรักษาสูง (ร้อยละ 12.12) ผู้ป่วยขาดยาในระหว่างการรักษา โดยผู้ป่วยชาวพม่ามีอัตราการขาดยาสูงถึงร้อยละ 13.98 และระบบการส่งต่อผู้ป่วยที่ยังไม่มีประสิทธิภาพ การพัฒนารูปแบบผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมได้รูปแบบ BRIDGE ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบหลัก คือ การสร้างความไว้วางใจและความผูกพันในชุมชน การเข้าถึงกลุ่มประชากรเปราะบาง การจัดบริการแบบบูรณาการ การตัดสินใจบนฐานข้อมูล การเพิ่มการมีส่วนร่วมของชุมชน และการเสริมสร้างพลังอำนาจและความยั่งยืน ผลการประเมินประสิทธิผลพบว่า ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการพัฒนาในระดับมาก (คะแนนเฉลี่ย 4.30 จาก 5.00)
เอกสารอ้างอิง
สำนักบริหารแรงงานต่างด้าว. สถิติจำนวนคนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตทำงานคงเหลือทั่วราชอาณาจักร ประจำปี 2564. กระทรวงแรงงาน; 2564.
วรรณภา ฉายปิยะ, ศิราณี ศรีหาภาค, พงษ์ศักดิ์ อ้นมอย. ปัญหาและผลกระทบจากแรงงานต่างด้าวในประเทศไทย. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2563;29(6):1027-39.
Kemmis S, McTaggart R. The action research planner. 3rd ed. Deakin University Press; 1988.
Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas. 1970;30(3):607-10.
Corbin J, Strauss A. Grounded theory research: Procedures, canons, and evaluative criteria. Qual Sociol. 1990;13(1):3-21.
König A, Nabieva J, Manssouri A, Antia K, Dambach P, Deckert A, et al. Strengthening tuberculosis control among migrant workers: a systematic review of interventions. Trop Med Int Health. 2024;29(4):245-58.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระนอง. รายงานผลการดำเนินงานควบคุมวัณโรคจังหวัดระนอง ปี 2567. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระนอง; 2567.
Carrara VI, Sirilak S, Thonglairuam J, Rojanawiwat A, Proux S, Gilbos V, et al. Tuberculosis treatment in a refugee and migrant population: 20 years of experience on the Thai-Burmese border. Int J Tuberc Lung Dis. 2010;15(12):1589-94.
Naing T, Geater A, Pungrassami P. Migrant workers' occupation and healthcare-seeking preferences for TB-suspicious symptoms and other health problems: a survey among immigrant workers in Songkhla province, southern Thailand. BMC Int Health Hum Rights. 2012;12:22.
Tschirhart N, Nosten F, Foster AM. Access to free or low-cost tuberculosis treatment for migrants and refugees along the Thailand-Myanmar border in Tak province, Thailand. Int Health. 2017;9(3):169-76.
Tschirhart N, Sein T, Foster AM, Nosten F. Migrant and refugee patient perspectives on travel and tuberculosis along the Thailand-Myanmar border: a qualitative study. Confl Health. 2016;10:15.
Lönnroth K, Mor Z, Erkens C, Bruchfeld J, Nathavitharana RR, van der Werf MJ, et al. Tuberculosis in migrants in low-incidence countries: epidemiology and intervention entry points. Int J Tuberc Lung Dis. 2017;21(6):624-37.
Charoensook P, Upala P, Anuwatnonthakate A, Ruanjai T, Apidechkul T. Pulmonary tuberculosis screening and quality of life among migrant workers, Northern Thailand. J Infect Dev Ctries. 2018;12(12):1052-61.
Carroll A, Maung Maung B, Htun WPP, Watthanaworawit W, Vincenti-Delmas M, Smith C, et al. High burden of childhood tuberculosis in migrants: A retrospective cohort study from the Thailand-Myanmar border. BMC Infect Dis. 2022;22(1):608.
วรรณรา ชื่นวัฒนา, สุวรรณา นิลลักษณ์, ปรียา เจียมจิรัฐิติกาล. แนวทางส่งเสริมเพื่อป้องกันการเกิดวัณโรคปอดเสมหะบวกรายใหม่ในกลุ่ม แรงงานต่างด้าว จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์. 2562;13(2):45-58.
ศิริพร จิรวัฒน์กุล, กาญจนา ทองทั่ว, สมพร รุ่งเรืองกลกิจ. การจัดการปัญหาสาธารณสุขในแรงงานต่างด้าว: บทเรียนจากการทบทวนอย่าง เป็นระบบ. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข. 2564;15(3):271-88.
วิศรุต ศรีนวล, รัชนี อำนวยโชค, ไพรัช มิ่งขวัญ. สถานการณ์วัณโรคและทิศทางการดำเนินงานป้องกันควบคุมวัณโรคในประเทศไทย. วารสารควบคุมโรค. 2564;47(2):325-40.
สำนักระบาดวิทยา. รายงานการเฝ้าระวังโรคติดต่อตามแนวชายแดน ปี 2565. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2565.
Greenaway C, Pareek M, Abou Chakra CN, Walji M, Makarenko I, Alabdulkarim B, et al. The effectiveness and cost-effectiveness of screening for active tuberculosis among migrants in the EU/EEA: A systematic review. Eurosurveillance. 2018;23(14):17- 00543.
World Health Organization. Global tuberculosis report 2023. Geneva: WHO Press; 2023.

