ผลของโปรแกรมการจัดการขยะมูลฝอยด้วยหลัก 5R ต่อพฤติกรรมการลดปริมาณขยะมูลฝอยในหอพัก เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
โปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรม, หลัก 5R, การลดปริมาณขยะมูลฝอยบทคัดย่อ
การวิจัยแบบกึ่งทดลองโปรแกรมการจัดการขยะมูลฝอยด้วยหลัก 5R ต่อพฤติกรรมการลดปริมาณขยะมูลฝอยในหอพัก เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความรู้ ทัศนคติ การรับรู้ความสามารถตนเอง ความตั้งใจใฝ่พฤติกรรม และพฤติกรรมในการลดปริมาณขยะมูลฝอยในหอพักก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่าง 70 คน คือกลุ่มทดลอง จำนวน 35 คน และกลุ่มควบคุม จำนวน 35 คน โดยใช้การคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนด กลุ่มทดลองเข้าร่วมโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการลดปริมาณขยะ เป็นระยะเวลา 4 สัปดาห์ ผู้วิจัยได้ดำเนินการเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นโดยผ่านการทดสอบคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและทดสอบสมมติฐานการวิจัยด้วย สถิติ Paired Sample t-test และ Independent t-test
ผลการศึกษาพบว่าภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมกลุ่มทดลองมีความรู้ ทัศนคติ การรับรู้ความสามารถตนเอง ความตั้งใจใฝ่พฤติกรรม และพฤติกรรมในการลดปริมาณขยะมูลฝอยในหอพักมากกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มพบว่าภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมกลุ่มทดลองมีความรู้ การรับรู้ความสามารถตนเอง ความตั้งใจใฝ่พฤติกรรม และพฤติกรรมการลดปริมาณขยะมูลฝอยมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม.(2564). แผนปฏิบัติการด้านการจัดการขยะของประเทศ. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม;.
กรมควบคุมมลพิษ.(2564). ข้อมูลสถานการณ์ขยะมูลฝอยของประเทศไทยปี 2564 [อินเตอร์เนต]. 2565 [สืบค้นเมื่อ5 มี.ค. 66]. เข้าถึงจาก: https://thaimsw.pcd.go.th/report_country.php
กรมควบคุมมลพิษ.(2565). สถานการณ์การจัดการมูลฝอยในประเทศไทยปี พ.ศ. 2565[อินเตอร์เนต]. 2565 [สืบค้นเมื่อ 21 ก.ย. 66]. เข้าถึงจาก: https://ddc.moph.go.th/os/journal_detail.php?publish =14048&deptcode=os&fbclid=IwAR3_hYbVYywCjLNL4TshY4oPRyO2v_M6GtO3loCNr8remtVXqjxVYTYVk4
Thai Publica.(2022). วาระซ่อมกรุงเทพฯ:แผนจัดการขยะกทม. 20 ปียังคงล้นเมืองต่อไป [อินเตอร์เนต]. 2022. [สืบค้นเมื่อ 5 มี.ค. 66]. เข้าถึงจาก: https://thaipublica.org/2022/05/bangkok-agenda
ฝ่ายรักษาความสะอาดและสวนสาธารณะ เขตธนบุรี.(2564). ปริมาณขยะมูลฝอยในพื้นที่เขตธนบุรี. กรุงเทพฯ: สำนักงานเขตธนบุรี.
กรมควบคุมมลพิษ.(2561). แผนปฏิบัติการลดและคัดแยกขยะมูลฝอยของสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. กรุงเทพฯ: สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.
สำนักพัฒนาสังคม กรุงเทพมหานคร.(2561). หอพักในเขตกรุงเทพมหานคร ปีพ.ศ. 2561. กรุงเทพฯ: สำนักงานพัฒนาสังคมกรุงเทพมหานคร.
Ajzen, I.(1991). The Theory of Planned Behavior. ORGANIZATIONAL BEHAVIOR AND HUMAN DECISION PROCESSES. 50(2):179-211.
บุญธรรม กิจปรีดาบริสุทธิ์.(2553). เทคนิคการสร้างเครื่องมือรวบรวมข้อมูลสำหรับการวิจัย. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: ศรีอนันการพิมพ์.
ฉัตรนภา สนองบุญ.(2563). ผลของโปรแกรมสร้างแรงจูงใจในการลดปริมาณขยะมูลฝอยครัวเรือนของประชาชน ตำบลเมืองบางขลัง อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย. [วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.
วันวิสาข์ คงพิรุณ และคณะ.(2560). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการจัดการขยะในหมู่บ้านโป่งปะ ตําบลแก่งโสภา อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก. วารสารวิชาการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยนเรศวร. 26(2), 310-321.
ภิญโญ หงส์ทอง และคณะ.(2560). ผลของโปรแกรมทางพฤติกรรมศาสตร์ต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือน ตำบลพงศ์ประศาสน์ อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์. [วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาส มหาบัณฑิต]. เพชรบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
