การบริหารจัดการการขนส่งสาธารณะในประเทศเกาหลีใต้
คำสำคัญ:
การบริหารจัดการ , การขนส่งสาธารณะ , เกาหลีใต้บทคัดย่อ
บทความนี้วิเคราะห์การบริหารจัดการระบบขนส่งสาธารณะของเกาหลีใต้ ซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่ประสบความสำเร็จในการพัฒนาระบบขนส่งมวลชนที่มีประสิทธิภาพและทันสมัยในภูมิภาคเอเชียโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลไกการบริหารจัดการและสังเคราะห์บทเรียนสำหรับการประยุกต์ใช้ในบริบทของประเทศอื่น ในยุคที่เมืองอัจฉริยะ (Smart City) กลายเป็นเป้าหมายสำคัญของการพัฒนาเมือง ระบบขนส่งสาธารณะที่มีประสิทธิภาพจึงเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน การศึกษานี้ใช้กรอบแนวคิดทางทฤษฎี 4 ทฤษฎีหลักประกอบด้วย (1) ทฤษฎีบริการสาธารณะ (Public Service Theory) ที่เน้นการจัดบริการเพื่อประโยชน์สาธารณะ (2) การบริหารภาครัฐแนวใหม่ (New Public Management) ที่เน้นประสิทธิภาพและความรับผิดชอบ (3) ทฤษฎีระบบอัจฉริยะในการขนส่ง (Intelligent Transport Systems: ITS) ที่นำเทคโนโลยีมาบูรณาการ และ (4) นโยบายเชิงพื้นที่และการพัฒนาเมือง (Transit-Oriented Development) ที่เชื่อมโยงการขนส่งกับการวางผังเมือง จากการวิเคราะห์พบว่า ระบบขนส่งสาธารณะของเกาหลีใต้ประกอบด้วยเครือข่ายที่หลากหลาย ได้แก่ รถไฟใต้ดินที่ครอบคลุมกรุงโซลและปริมณฑล รถไฟความเร็วสูง (KTX และ SRT) ที่เชื่อมโยงเมืองหลัก รถเมล์ที่มีระบบเลนพิเศษ (Bus Rapid Transit) จักรยานสาธารณะ และระบบการเดินทางทางอากาศและทางน้ำ ทั้งหมดนี้ได้รับการสนับสนุนด้วยเทคโนโลยีดิจิทัล เช่น ระบบบัตรเดินทางอัจฉริยะ T-money แอปพลิเคชัน Kakao Map และระบบ ITS ที่ช่วยบริหารจัดการการจราจรแบบเรียลไทม์ความสำเร็จของระบบขนส่งสาธารณะเกาหลีใต้อยู่บนพื้นฐานของ 4 เสาหลัก (Four Pillars) คือ (1) การวางแผนเชิงบูรณาการ (Integrated Planning) ที่เชื่อมโยงการขนส่งกับการวางผังเมืองและนโยบายการใช้ที่ดิน (2) เทคโนโลยีและนวัตกรรม (Technology & Innovation) ที่นำระบบดิจิทัลและข้อมูลมาใช้ในการบริหารจัดการ (3) ความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Sustainability) ผ่านการใช้ยานพาหนะไฟฟ้าและพลังงานสะอาด และ (4)ความครอบคลุมทางสังคม (Social Inclusiveness) ที่ออกแบบระบบให้เข้าถึงได้สำหรับทุกกลุ่มรวมถึงผู้พิการและผู้สูงอายุยุทธศาสตร์ด้านการบริหารจัดการที่สำคัญประกอบด้วย (1) ความปลอดภัย ด้วยมาตรฐานสากลและการบำรุงรักษาเชิงป้องกัน(2)คุณภาพการบริการที่เน้นความสะดวกสบายและตรงต่อเวลา(3)โครงสร้างทางการเงินที่มีการบริหารจัดการต้นทุนอย่างมีประสิทธิภาพและการร่วมทุนระหว่างภาครัฐและเอกชน และ (4) ความโปร่งใสและต่อต้านการทุจริต ผ่านระบบ OPEN (Online Procedures Enhancement for Civil Application) ที่เปิดเผยข้อมูลและขั้นตอนการดำเนินงานข้อค้นพบที่สำคัญคือความสำเร็จของเกาหลีใต้มาจากการบูรณาการระหว่างนโยบายระดับชาติ การมีส่วนร่วมของท้องถิ่น และการนำเทคโนโลยีมาใช้อย่างเป็นระบบ โดยเฉพาะการเชื่อมโยงระบบขนส่งกับการพัฒนาเมืองแบบ Transit-Oriented Development ที่สร้างพื้นที่เชิงพาณิชย์และที่อยู่อาศัยรอบสถานีขนส่ง
บทความนี้เสนอข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย 3 ระดับได้แก่ (1)ระดับโครงสร้างควรพัฒนากฎหมายและนโยบายที่สนับสนุนการบูรณาการระบบขนส่งสร้างกลไกการประสานงานระหว่างหน่วยงานและจัดสรรงบประมาณอย่างเพียงพอ (2) ระดับองค์กรควรพัฒนาศักยภาพบุคลากรสร้างระบบบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพและส่งเสริมความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน และ (3) ระดับพื้นที่ควรส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน พัฒนาระบบขนส่งที่ตอบสนองความต้องการท้องถิ่น และสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างเมือง องค์ความรู้ใหม่ที่ได้จากการศึกษาคือ การพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะที่ประสบความสำเร็จต้องอาศัยการผสมผสานระหว่างการวางแผนระยะยาว การนำเทคโนโลยีมาใช้อย่างเหมาะสม การให้ความสำคัญกับความยั่งยืน และการสร้างความเท่าเทียมในการเข้าถึงบริการ ซึ่งเป็นบทเรียนสำคัญสำหรับประเทศที่กำลังพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะในศตวรรษที่ 21
เอกสารอ้างอิง
กรมการขนส่งทางราง. (2566). ระบบขนส่งทางรางในสาธารณรัฐเกาหลี (เกาหลีใต้). กระทรวงคมนาคม.
กรมเอเชียตะวันออก. (2567). งานประจำปีรายงานผลการสำรวจความพึงพอใจการให้บริการ: ข้อมูลประเทศและเขตเศรษฐกิจ: เกาหลีใต้. กระทรวงการต่างประเทศ.
ขนิษฐา ฮงประยูร, เดือนเด่น นิตมบริรักษ์, และ ธิปไตย แสละวงศ์. (2560). รายงานเรื่องคอร์รัปชันในกรุงโซลและกรุงเทพฯ บทสำรวจองค์ความรู้ในการต่อต้านคอร์รัปชั่นของกรุงโซล เกาหลีใต้และแนวทางต่อต้านคอร์รัปชั่นของกรุงเทพมหานคร. สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.
วิทย์ สิทธิเวคิน และนครินทร์ วนกิจไพบูลย์. (2565). ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจเกาหลีใต้ รวดเดียวจบ The Secret Sauce MEDLEY#54. The standard Thailand.
สภาองค์กรของผู้บริโภค (Thailand Consumers Council). (2567). การเสวนาบทเรียนการพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะทุกคนขึ้นได้ของไทยและต่างประเทศ ในหัวข้อ "มาเลเซีย-เกาหลีใต้-ยุโรป ตัวอย่าง ระบบขนส่งมวลชนที่ทุกคนขึ้นได้". กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาองค์กรของผู้บริโภค.
สำนักข่าวกรองแห่งชาติ ประเทศไทย. (2567). ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับเกาหลีใต้ ปี 2567. กรุงเทพฯ.
สุพรชัย อุทัยนฤมล. (2560). เอกสารประกอบการสอนวิชา Geographic Information System in Transportation. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ.
สุรชาติ บำรุงสุข. (2568). มติชนสุดสัปดาห์. ยุทธบทความ. ฉบับวันที่ 21-27 มีนาคม 2568. สืบค้นจาก https://www.matichonweekly.com/column/article_832682
Alam, M., Ferreira, J., & Fonseca, J. (2016). Introduction to intelligent transportation systems. In Intelligent Transportation Systems (pp. 1-17). Springer.
Badura, S., & Lieskovsky, A. (2021). Intelligent transportation systems: Challenges and perspectives. Transport and Telecommunication Journal, 22(2), 151-164.
Chen, Y., Ardila-Gomez, A., & Frame, G. (2017). Achieving energy savings by intelligent transportation systems investments in the context of smart cities. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 54, 381-396.
Creatrip. (2022). ข้อมูลเกี่ยวกับขนส่งสาธารณะของเกาหลี อัพเดท 2022. สืบค้นจาก https://creatrip.com/th/blog/5362
Creatrip. (ม.ป.ป.). จุดเด่นและข้อดีของรถไฟใต้ดินเกาหลี. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568, เข้าถึงได้จาก https://creatrip.com/th/blog/10004
Department of Rural Roads. (ม.ป.ป.). ระบบขนส่งทางรางในสาธารณรัฐเกาหลี (เกาหลีใต้). สืบค้นเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568, เข้าถึงได้จากhttps://www.drt.go.th/news-photo/ระบบขนส่งทางรางในสาธารณะ
Dimitrakopoulos, G., & Uden, L. (2019). Intelligent technologies and networks for smart cities. In Intelligent Technologies and Applications (pp. 245-271). Springer.
Facebook. (ม.ป.ป.). แผนที่รถไฟใต้ดิน กรุงโซลและปริมณฑล ฉบับภาษาไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568, เข้าถึงได้จาก https://www.facebook.com/gurukorea/posts/553929405253560/
Glob Thailand. (2024, 8 พฤศจิกายน). เกาหลีใต้ เดินหน้า Urban Air Mobility เพิ่มทางเลือกการสัญจร-โลจิสติกส์ในเมือง. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568, เข้าถึงได้จาก https://globthailand.com/korea-08112024/
Go! Go! Hanguk. (2025, 20 กุมภาพันธ์). 6 things about Korea's public transportation system. สืบค้นจาก https://gogohanguk.com/en/blog/koreas-public-transportation/
Klook. (ม.ป.ป.). คู่มือรถไฟใต้ดินโซลเพียงแห่งเดียวที่คุณต้องการ. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568, เข้าถึงได้จากhttps://www.klook.com/th/blog/subway-guide-seoul/
Korea Infrastructure Safety Corporation. (2024). Underground Infrastructure Annual Report.
Korea Tourism Organization. (2023). Seoul Tourism Guide.
Korean Ministry of the Interior and Safety. (2023). National Safety Infrastructure Report.
Lee, K. H., Won, D. H., & Ko, E. J. (2015). The multiple impacts of the neighborhood environment on the use of public bicycles by residents: An empirical study of Changwon in Korea. International Journal of Urban Sciences, 4 May 2015.
Naim Kapucu. (2012). Metropolitan Governance Reforms: The Case of Seoul Metropolitan Government. สืบค้นจาก https://www.researchgate.net/publication/254257921_Metropolitan_Governance_Refo rms_The_Case_of_Seoul_Metropolitan_Government
OECD. (2017). Urban Transport Governance and Inclusive Development in Korea. สืบค้นจาก https://www.researchgate.net/publication/374293849_Urban_Transport_Governance_and_Inclusive_Development_in_Korea
Park, J. Y., & Kim, D. (ม.ป.ป.). Korea's Integrated Fare and Smart Card Ticket System: Innovative PPP (Public-Private Partnership) Approach. KOTI Knowledge Sharing Report.
Salika.co. (2024, 9 กุมภาพันธ์). เกาหลีใต้มารัวๆ พลิกโฉมประเทศสู่ Smart Nation. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568, เข้าถึงได้จาก https://www.salika.co/2024/02/09/south-korea-smart- nation/
Seoul Digital Foundation. (2024). Smart City Seoul Annual Report.
Seoul Metropolitan Transportation Authority. (2023). Annual Transportation Report.
Seoul Solution. (2023). Integrated Transfer and Distance-based Fare System. สืบค้นจาก https://www.seoulsolution.kr/en/content/2380
SEOUL METROPOLITAN GOVERNMENT. (2559). คู่มือสำหรับผู้ปฏิบัติงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ & นครพิเศษโซล ระบบก่อสร้างโปร่งใสของโซลเพื่อประสิทธิภาพในการบริหารงานก่อสร้าง.
Sussman, J. S. (2018). Perspectives on intelligent transportation systems (ITS). Springer.
T-money. (2008, 24 พฤศจิกายน). 2008 Frost & Sullivan Asia Pacific Best Practices Awards. Customer Value Leadership Awards. สืบค้นจาก https://eng.tmoney.co.kr/en/aeb/aboutUs/award/readAwardView.dev?bdSeqNo=606
Temporal dynamics of public transportation ridership in Seoul before, during, and after COVID-19 from urban resilience perspective. (ม.ป.ป.). Scientific Reports, 14, Article number: 8981.
United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (UNESCAP). (ม.ป.ป.). Guidelines for the regulatory frameworks of intelligent transport systems in Asia and the Pacific.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการจัดการและพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ประกาศเกี่ยวกับลิขสิทธิ์
- เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับวิทยาลัยการจัดการและพัฒนาท้องถิ่นถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
- บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวิทยาลัยการจัดการและพัฒนาท้องถิ่นถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวารสารวิทยาลัยการจัดการและพัฒนาท้องถิ่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวิทยาลัยการจัดการและพัฒนาท้องถิ่นก่อนเท่านั้น
