ศึกษาวิเคราะห์รูปแบบการสอนสมาธิตามแนวทางสถาบันพลังจิตตานุภาพ

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้ 1) เพื่อศึกษารูปแบบการสอนสมาธิ 2) เพื่อศึกษารูปแบบการสอนสมาธิตามแนวทางสถาบันพลังจิตตานุภาพ และ 3) เพื่อวิเคราะห์คุณค่าการสอนสมาธิตามแนวทางสถาบันพลังจิตตานุภาพ วิทยานิพนธ์เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร โดยค้นคว้าจากคัมภีร์พระไตรปิฎก อรรถกถา เอกสารและแผ่นซีดีเกี่ยวกับการสอนสมาธิของพระธรรมมงคลญาณ (วิริยังค์  สิรินฺธโร) ตำราและงานวิจัยมาวิเคราะห์ประกอบกับคำชี้แจงแนะนำจากอาจารย์ที่ปรึกษาแล้วสรุปผลการวิจัยและนำเสนอด้วยวิธีบรรยายเชิงพรรณนาในเนื้อหาบทต่าง ๆ ตามลำดับ

          ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการสอนสมาธิตามแนวทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญมี 5 แนวทาง คือแนวทาง พุท – โธ แนวทาง อานาปานสติ แนวทาง ยุบหนอ – พองหนอ แนวทาง รูป – นาม และแนวทาง สัมมา – อะระหัง 2) สถาบันพลังจิตตานุภาพก่อตั้งโดยพระธรรมมงคลญาณ (วิริยังค์  สิรินฺธโร) รูปแบบการสอนสมาธิใช้แนวทาง พุท – โธ เน้นไปที่สมถกรรมฐาน 40 วิธีจากคัมภีร์วิสุทธิมรรคและมุตโตทัย สถาบันดังกล่าวได้สร้างหลักสูตรคุรุสาสมาธิที่สอนสมาธิให้แก่พระภิกษุสามเณรและหลักสูตรครูสมาธิแก่ประชาชนทั้งที่ชาวไทยและชาวต่างชาติ ใช้ระยะเวลาในการเรียน 6 เดือน (หลักสูตร 200 ชั่วโมง) ในแต่ละหลักสูตรแบ่งออกเป็น 3 เทอม ๆ ละ 40 วัน เรียนทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ มีการสอนผ่านสื่อวีดิโอคอนเฟอร์เรนซ์ พร้อมทั้งนำไปสอบปฏิบัติภาคสนาม ณ ดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่เป็นเวลา 4 วัน 3 คืน จึงจะจบหลักสูตรและจัดพิธีมอบใบประกาศนียบัตรให้ 3) ผลการวิเคราะห์คุณค่าการสอนสมาธิตามแนวทางสถาบันพลังจิตตานุภาพ พบว่า มีคุณค่าทางด้านการสร้างครูสอนสมาธิ คุณค่าด้านความสามัคคี คุณค่าด้านการพัฒนาด้านจิตใจ และคุณคุณค่าด้านการพัฒนาตนเอง