รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ตามแนวทฤษฎีการเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์ด้วยปัญญา เพื่อพัฒนาความสามารถ ในการคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ผู้แต่ง

  • สรรเสริญ เลาหสถิตย์ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฎเพชรบุรี

คำสำคัญ:

กิจกรรมการจัดการเรียนรู้, ทฤษฎีการเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์ด้วยปัญญา, การคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ตามแนวทฤษฎีการเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์ด้วยปัญญาเพื่อพัฒนาความสามารถ ในการคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 และศึกษาผลของการนำรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นไปใช้ โดยดำเนินการวิจัย 4 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาข้อมูลพื้นฐานที่จำเป็น ขั้นตอนที่ 2 พัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นตอนที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ผู้วิจัยกำหนดกลุ่มตัวอย่าง 2 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 กลุ่มทดลอง ได้แก่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 22 คน แผนการเรียนวิทย์-คณิต โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีได้รับการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นเป็นระยะเวลา 1 ภาคการศึกษา กลุ่มที่ 2 กลุ่มควบคุม ได้แก่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 36 คน แผนการเรียนวิทย์-คณิต โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี ไม่ได้รับการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้น  นักเรียนทั้ง 2 กลุ่ม ถูกแบ่งออกเป็นกลุ่มเก่ง กลุ่มปานกลาง และกลุ่มอ่อน ขั้นตอนที่ 4 ปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย 1) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ 2) แบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่า Mean, Standard Deviation, t-test, และ One Way ANOVA ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ประกอบด้วย ขั้นตอนที่ 1 Sharing  การแบ่งปันประสบการณ์ ขั้นตอนที่ 2 Planning การวางแผนการเรียนรู้ ขั้นตอนที่ 3 Creating การสร้างสรรค์ชิ้นงาน ขั้นตอนที่ 4 Presenting การนำเสนอชิ้นงาน ขั้นตอนที่ 5 Criticizing การแสดงความคิดเห็นที่มีต่อการนำเสนอ และ ขั้นตอนที่ 6 Summarizing การสรุปความรู้ที่เกิดขึ้น 2) ความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์หลังได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของกลุ่มทดลองสูงกว่าของกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3) ความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์หลังการได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของกลุ่มทดลองที่มีระดับความสามารถทางการเรียนแตกต่างกัน ไม่แตกต่างกัน 4) นักเรียนกลุ่มทดลองมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในระดับมาก

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ ตังธนกานนท์. (2548). การพัฒนากระบวนการจัดทำแฟ้มสะสมผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่ได้รับการเรียนการสอนตามแนวการเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์ด้วยปัญญาแบบเต็มรูปแบบในโรงเรียนดรุณสิกขาลัย. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กระทรวงศึกษาธิการ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

กัมปนาท วัชรธนาคม. (2534). การศึกษาความคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ในเขตการศึกษา 11. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น.

ณัฎพงษ์ เจริญพิทย์. (2539). ทางเลือกในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ แนวคิดและทฤษฏี. กรุงเทพมหานคร. ดวงกมล.

นัฐยา ทองจันทร์ และ พงษ์ศักดิ์ แป้นแก้ว. (2559). การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโดยการจัดการเรียนรู้แบบระดมสมอง. วารสารบัณฑิตวิจัย. 7(1) : 1-14.

ประชาคมวิจัย. (2562). ความคิดเชิงวิทยาศาสตร์ [อินเทอร์เน็ต]. วารสารประชาคมวิจัย. 23.

มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลกรณ์. (2557). คู่มือการจัดระบบการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 2, ศูนย์เรียนรู้การผลิตและจัดการธุรกิจสิ่งพิมพ์ดิจิตอล มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลกรณ์. ปทุมธานี.

โรงเรียนดรุณสิกขาลัย. (2554). คู่มือนักเรียนและผู้ปกครอง ดรุณสิกขาลัย โรงเรียนนวัตกรรมแห่งการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ประจำปีการศึกษา 2563. กรุงเทพมหานคร.

วนิช สุธารัตน์. (2547). ความคิดและความคิดสร้างสรรค์. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.

วาสนา จ่างโพธิ์. (2562). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามทฤษฎี Constructionism เพื่อส่งเสริมทักษะการเขียนภาษาอังกฤษเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 2(4) : 74-85.

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2018). ผลการประเมิน PISA 2018 การอ่าน คณิตศาสตร์ และ วิทยาศาสตร์. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2564] เข้าถึงได้จาก http://pisathailand.ipst.ac.th/ items/241.

สยุมพร ศรีมุ่งคุณ. (2558). ทฤษฎีเกี่ยวกับการเรียนรู้ [อินเทอร์เน็ต] GotoKnow. 2558. [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 1 กันยายน 2564]. เข้าถึงได้จาก: https://www.gotoknow.org/posts/341272.

สุจิตรา ปันดี และ สุเทพ อ่วมเจริญ (2559). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้สร้างสรรค์ด้วยปัญญาเพื่อส่งเสริมความสร้างสรรค์ สำหรับนักศึกษาครู. วารสารวิชาการ ฉบับภาษาไทย มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ. 9(3) : 1382-1398.

อารี รังสินันท์. (2547). ความคิดสร้างสรรค์. กรุงเทพมหานคร: ต้นอ้อ.

Papert, S. (2008). “An Introduction To The 5th Anniversary Collection.” In Harel, I. (Ed.). Constructionist Learning: A 5th Anniversary Collection of Papers. Cambridge, MA: MIT Media Laboratory.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-12-22

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย