สารัตถมหายาน : สัทธรรมในคัมภีร์ปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร

สารัตถมหายาน : สัทธรรมในคัมภีร์ปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร

ผู้แต่ง

  • jarad vongtaveekiat -

คำสำคัญ:

ปรัชญา ปัญญาที่นําพาไปให้ถึงฝั่ง (นิพพาน) ปารมิตา ปฏิปทา, บารมี, การบําเพ็ญคุณงามความดี หฤทัย หัวใจแก่นแท้, สาระสําคัญ

บทคัดย่อ

บทความเรื่องสัทธรรมในคัมภีร์ปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตรนี้ ตีความและขยายความจากพระสูตรสําคัญของมหายาน อันมีท่านนาคารชุน ซึ่งเป็นปรมาจารย์ผู้ก่อตั้งของลัทธิมาธยมิก โดยมีเนื้อหาสาระเกี่ยวกับขันธ์ 5 และสุญญตา ซึ่งเป็นหลักคําสอนสําคัญของทั้งเถรวาท และมหายานนั่นคือมีต้นตอมาจากคําสอนของพระพุทธเจ้านั่นเอง

โดยที่ทางฝ่ายมหายานได้มีการนําคําสอนของพระองค์มาปรับใหม่ให้เข้ากับยุคสมัย จนกลายเป็นอีกแนวทางหนึ่งซึ่งเข้าถึงและเข้าใจได้ง่าย มีสํานวนแตกต่างออกไปตามวัฒนธรรม และตามยุคสมัยโดยมีอิสระในการเพิ่มเติมเปลี่ยนแปลงแก้ไข แต่ทั้งนี้ก็ไม่ถึงกับออกนอกลู่นอกทางตกหล่นจากคําสอนของพระพุทธเจ้าแต่อย่างใด

ดังจะได้นําคําสอนดั้งเดิมในพระไตรปิฎกเถรวาท เช่น เผณปิณฑสูตร ไตรลักษณ์ ปฏิจจสมุปบาท เข้าเทียบเคียง และอธิบายขยายความให้เห็นความคล้องจองกัน เพื่อนํามาศึกษาปฏิบัติให้กว้างขวางลึกซึ้งยิ่งขึ้น สมกับเจตนารมณ์ของทั้งฝ่ายเถรวาทและมหายานที่มุ่งเผยแผ่พระสัทธรรมแก่สรรพสัตว์ และเป็นเนื้อนาบุญแก่ผู้สนใจใฝ่รู้ รวมถึงผู้มุ่งหมายที่บรรลุที่สุดแห่งปัญญาอย่างรวดเร็ว และเรียบง่ายให้สมกับชื่อของพระสูตรที่ว่า “ปรัชญาปารมิตาหฤทัย” “หัวใจแห่งปฏิปทาที่ให้ถึงฝั่งแห่งปัญญา”

เอกสารอ้างอิง

พระครูสังฆรักษ์จิตรกร สนตฺจิตโต. (2554). “การศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดเรื่องสุญตาของนาคารชุนกับพุทธทาสภิกขุ”. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาราชวิทยาลัย.

พระไตรปิฎกฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2556). กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหากุฏราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2553). พุทธธรรม (ฉบับเดิม). กรุงเทพมหานคร : เพิ่มทรัพย์การพิมพ์.

พุทธทาสภิกขุ. (2530). คู่มือมนุษย์ฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ธรรมสภา.

พุทธทาสภิกขุ. (2556). “ตัวกู ของกู” ฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์สุขภาพใจ.

สุขีโวภิกขุ. (2533). พระสูตรมหายาน. กรุงเทพมหานคร : สภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย.

สุวิญ รักสัตย์. (2555). พระพุทธศาสนามหายาน. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์บางกอกบล็อก.

เสถียร โพธินันทะ. (2517). ปรัชญามหายาน. นครปฐม : โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-12-02

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ