แนวทางพัฒนาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสิงห์บุรี อ่างทอง

นิศารัตน์ ทาพันธ์; พรเทพ รู้แผน

ผู้แต่ง

นิศารัตน์ ทาพันธ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา
พรเทพ รู้แผน มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา

คำสำคัญ:

แนวทางการพัฒนา, การมีส่วนร่วมของครู, การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพและปัญหาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา และ 2) เสนอแนวทางพัฒนาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา วิธีดำเนินการวิจัยมี 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพและปัญหาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสิงห์บุรี อ่างทอง จำนวน 285 คน ได้มาโดยการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม ที่มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.98 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และขั้นตอนที่ 2 เสนอแนวทางพัฒนาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 5 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา โดยภาพรวมมีการปฏิบัติอยู่ในระดับมาก ส่วนปัญหาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาโดยภาพรวมมีปัญหาอยู่ในระดับน้อย และ 2) แนวทางพัฒนาการมีส่วนร่วมของครูในการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาประกอบด้วยรายการปฏิบัติรวม 17 รายการ แบ่งตามขั้นตอนการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา 7 ขั้นตอน ดังนี้ 2.1 การกำหนดมาตรฐานการศึกษา มี 3 รายการปฏิบัติ เช่น ผู้บริหารสถานศึกษาจัดให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้ครูเข้าใจในมาตรฐานการศึกษา 2.2 การจัดทำแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา มี 2 รายการปฏิบัติ เช่น การให้ครูมีส่วนร่วมในการวางแผนวิเคราะห์ SWOT ผ่านการประชุมครูของสถานศึกษา 2.3 การดำเนินงานตามแผนพัฒนาการจัดการศึกษา มี 3 รายการปฏิบัติ เช่น ผู้บริหารสถานศึกษาให้ครูเข้ามามีส่วนร่วมในการตัดสินใจและดำเนินการตามกระบวนการ PDCA 2.4 การประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา มี 2 รายการปฏิบัติ เช่น ให้ครูเข้ามามีส่วนร่วมวางแผนและดำเนินการจัดทำปฏิทินดำเนินงานให้ชัดเจน 2.5 การติดตามผลการดำเนินการเพื่อพัฒนาสถานศึกษา มี 3 รายการปฏิบัติ เช่น จัดให้มีการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ให้ครูเข้ามามีส่วนร่วมในการสะท้อนคิด 2.6 การจัดทำรายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา มี 2 รายการปฏิบัติ เช่น จัดให้มีช่องทางการมีส่วนร่วมของครูในการรวบรวมข้อมูลสารสนเทศและประชาสัมพันธ์ และ 2.7 การพัฒนาสถานศึกษาให้มีคุณภาพต่อเนื่อง มี 2 รายการปฏิบัติ เช่น การจัดอบรมโครงการพัฒนาศักยภาพครูและการศึกษาดูงานจากโรงเรียนต้นแบบด้านการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา

เอกสารอ้างอิง

กันยารัตน์ กลมกล่อม. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมองค์การกับผลการประกันคุณภาพภายในด้านคุณภาพผู้เรียนของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยาเขต 1. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

จำนง จั่นวิจิตร. (2559). การศึกษาการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาโดยการมีส่วนร่วมของครูสังกัดนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 2. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2550). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS. กรุงเทพมหานคร : วีอินเตอร์พริ้นทร์

ลดาวัลย์ ตั้งมั่น. (2561). การดำเนินการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 4 จังหวัดปทุมธานี. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

วนิดา มุ่งเจริญ. (2552). การสร้างตัวแบบการบริหารคุณภาพทั่วทั้งองค์กร (TQM) องค์การบริหารส่วนตำบล. วิทยานิพนธ์การจัดการมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

วรรณี แกมเกตุ. (2555). วิธีวิทยาการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วาลิช ลีทา. (2559). สภาพ ปัญหาและแนวทางการพัฒนาการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 6. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต การบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยบูรพา.

สุคณางค์ อารยพัฒน์มงคล. (2560). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างแรงจูงใจในการทำงานกับการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 2. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 5. (2563). สารสนเทศทางการศึกษา 1/2563. สิงห์บุรี: กลุ่มเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร: สำนักนายกรัฐมนตรี.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2561). แนวทางการประมินคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาระดับปฐมวัยระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน และระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานศูนย์การศึกษาพิเศษ. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทยจำกัด.

อคิน รพีพัฒน์. (2547). การมีส่วนร่วมของประชาชนในงานพัฒนา. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์การศึกษานโยบายสาธารณสุข.

อรุณี ศิริสุขไพบูลย์. (2558). การศึกษาการมีส่วนร่วมของครูในการประกนัคุณภาพภายในของโรงเรียนประถมศึกษา ตำบลวังหว้า อำเภอแกลง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต การบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยบูรพา.

อรอุมา ขันธพาลี. (2560). แนวทางการจัดระบบสารสนเทศเพื่อการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชา การบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

อาภาภรณ์ ทองคำดี. (2556). การมีส่วนร่วมในการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาของครูในกลุ่มโรงเรียนขยายโอกาส อำเภอท่าใหม่ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาจันทบุรี เขต 1. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต การบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยบูรพา.

อำพร ไกรเพชร. (2557). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษากับการดำเนินการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาเอกชนในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหา บัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

Cohen, J.M., & Uphoff, N.T. (1980). Participations place in rural development: Seeking clarity through specificity. New York: World Developments.

White, K. R. (1982). The relation between socioeconomic status and academic achievement. Psychological Bulletin. 91(3): 461–481.