พุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุข

ผู้แต่ง

  • พระเมธาวินัยรส (สุเทพ) พุทธจรรยา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • พระมหาชินกร สุจิตฺโต (ทองดี) มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • พระมหาวิโรจน์ คุตฺตวีโร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • สาลินี รักกตัญญู มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

พุทธศาสน์ศึกษา, การสร้างสังคมสันติสุข, สันติสุข

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาสภาพเนื้อหาสาระการเรียนการสอนหลักสูตรพุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุข 2) เพื่อศึกษาองค์ประกอบเนื้อหาสาระการเรียนการสอนหลักสูตรพุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุข และ 3) เพื่อนำเสนอการสร้างสังคมสันติสุขด้วยการศึกษาเนื้อหาสาระหลักสูตรพุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุข ผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่ใช้ในการวิจัยโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและผู้ทรงคุณวุฒิในการสนทนากลุ่มเฉพาะมี 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ 1 คณาจารย์ผู้บรรยายวิชาการทางด้านพระพุทธศาสนา มมร กลุ่มที่ 2 คณาจารย์ผู้บรรยายวิชาการทางด้านสันติศึกษา มจร และ กลุ่มที่ 3 นักศึกษาผู้ที่ศึกษาวิชาการทางด้านพระพุทธศาสนาระดับบัณฑิตศึกษา มมร รวมจำนวนทั้งหมด 17 รูป/คน การวิเคราะห์ข้อมูลเป็นแบบวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนาอรรถาธิบาย

ผลการวิจัย 1. สภาพเนื้อหาสาระการเรียนการสอนพุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุข พบว่า มีการเรียนการสอนเรื่องศีล สมาธิ ปัญญา 2. องค์ประกอบเนื้อหาสาระการเรียนการสอนพุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุขพบว่า มีองค์ประกอบเป็นเรื่องศีล สมาธิ ปัญญา อานิสงส์ศีล อานิสงส์สมาธิ อานิสงส์ปัญญา และการรักษาศีลหรือการปฏิบัติตามศีล การรักษาสมาธิหรือการปฏิบัติตามสมาธิ การรักษาปัญญาหรือการปฏิบัติตามปัญญา และ 3. นำเสนอการสร้างสังคมสันติสุขด้วยการศึกษาเนื้อหาสาระพุทธศาสน์ศึกษาเพื่อการสร้างสังคมสันติสุข พบว่า หากมีการนำศีล สมาธิ ปัญญา มาประพฤติปฏิบัติอย่างแท้จริงในสังคมใด สันติสุขคือการไม่เบียดเบียนกันทางร่างกายและทรัพย์สินย่อมเกิดขึ้นในสังคมนั้น

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2562). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง 2561). กรุงเทพมหานคร. กระทรวงศึกษาธิการ.

กิตติศักดิ์ ลักษณา. (2554). “การพัฒนาหลักสูตรสันติศึกษาตามแนวคิดการเรียนรู้โดยเน้นทีม สำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย”. ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต. สาขาวิชาการวิจัยและพัฒนาหลักสูตร. บัณฑิตวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ชัยยศ อินทแสน. บรรจบ บรรณรุจิและขันทอง วัฒนะประดิษฐ์. (2560). “แนวทางการเสริมสร้างสังคมสันติสุขของมูลนิธิมิราเคิลออฟไลฟ์ตามหลักพุทธสันติวิธี”. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 5(2): 299-311.

พระไพศาล วิสาโล. (2546). พุทธศาสนาในอนาคต แนวโน้มและทางออกจากวิกฤต. กรุงเทพมหานคร. มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์.

พระเมธาวินัยรส (สุเทพ ปสิวิโก). (2556). เอกสารประกอบการสอนรายวิชา : สัมมนาพระพุทธศาสนากับปัญหาสังคมโลกและสันติภาพ. นครปฐม. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

สถาบันพระปกเกล้า. (2559). “สันติสุขเกิดได้ภายใต้ความแตกต่าง”. รายงานวิชาการ. นนทบุรี: สำนักสันติวิธีและธรรมมาภิบาล สถาบันพระปกเกล้า.

สมภาร พรมทา. (2548). พุทธปรัชญา : มนุษย์ สังคม และ ปัญหาจริยธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร. ศยาม.

Norman K. Denzin. (2022). Introduction: Transformative Vision for Qualitative Inquiry. Lowa City: The University of Lowa.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-12-22

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย