รูปแบบการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรกที่ส่งผลต่อการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา

ผู้แต่ง

  • ไอลดา โสรถาวร มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง
  • ชวน ภารังกูล มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง
  • พรศักดิ์ สุจริตรักษ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง

คำสำคัญ:

การใช้อำนาจของผู้บริหารที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรก, การยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชา

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สังเคราะห์ตัวแปรการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษา 2) ศึกษาองค์ประกอบการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา 3) ศึกษาการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรกที่ส่งผลต่อการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา 4) ศึกษารูปแบบการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรกที่ส่งผลต่อการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ คือ โรงเรียนที่บรรจุแต่งตั้งผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรก 248 โรงเรียน  ผู้ให้ข้อมูลโรงเรียน 2 คน ประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษา และครู จำนวน 1 คน รวมทั้งสิ้น 496 คน ซึ่งได้มาโดยใช้การสุ่มแบบแบ่งชั้น  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามแบบมาตรประมาณค่า 5 ระดับ  มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.98 แบบยืนยันตัวแปร แบบยืนยันองค์ประกอบ และแบบประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์เชิงสำรวจ การวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า

  1. ตัวแปรการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษา ประกอบ 8 ด้านได้แก่ อำนาจตามตำแหน่ง อำนาจข้อมูลข่าวสาร อำนาจบังคับ อำนาจเชี่ยวชาญ อำนาจอ้างอิง อำนาจตากฎหมาย อำนาจเฉพาะบุคคล และอำนาจการให้รางวัล                               
  2. การยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา มี 8 องค์ประกอบ ได้แก่ การปฏิบัติงานของผู้ใต้บังคับบัญชา การปฏิบัติงานร่วมกันภายใต้การสั่งการจากผู้บริหาร การช่วยเหลือผู้ใต้บังคับบัญชาแบบกัลยาณมิตร การปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ของผู้บริหาร การปฏิบัติตามกฎ ของผู้ใต้บังคับบัญชา การกำหนดนโยบาย เป้าหมายของผู้บริหาร แรงจูงใจในการสนับสนุนการปฏิบัติงาน และ การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ
  3. การใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรก ด้านอำนาจบังคับ (X3)  ด้านอำนาจข้อมูลข่าวสาร (X6) ด้านอำนาจอ้างอิง (X4) และด้านอำนาจการให้รางวัล (X2) ส่งผลต่อการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา โดยสามารถร่วมกันทำนายการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา ได้ร้อยละ 52.2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .01 
  4. รูปแบบการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรกที่ส่งผลต่อการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา มีส่วนประกอบที่สำคัญ 6 ส่วนได้แก่    1) ชื่อรูปแบบ 2) หลักการและความสำคัญ 3) วัตถุประสงค์ 4) องค์ประกอบรูปแบบ 5 องค์ประกอบคืออำนาจบังคับ อำนาจข้อมูลข่าวสาร อำนาจอ้างอิง อำนาจการให้รางวัล 5) แผนภาพรูปแบบและการนำไปใช้ 6) ประโยชน์ที่ได้รับ ส่วนผลการประเมินรูปแบบการใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครั้งแรกที่ส่งผลต่อการยอมปฏิบัติตามของผู้ใต้บังคับบัญชาในโรงเรียนประถมศึกษา พบว่ามีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากและมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก

เอกสารอ้างอิง

สิริภา ไชยนุ้ย. (2553). การใช้อำนาจของผู้บริหารสถานศึกษามือใหม่ที่ส่งผลต่อขวัญในการปฏิบัติงานของครูใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้. สารนิพนธ์ศึกษาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

วันชัย มีชาติ. (2552). การบริหารองค์การ .กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์.

พิพัฒน์ นนทนาธรณ์. (2556). ภาวะผู้นำเชิงปฏิบัติการ:Life Model Operational Leadership: Life Model. กรุงเทพฯ: วิสต้า อินเตอร์ปริ้นท์.

กนกพร พิริยวุฒิกรอุดม. (2558). การส่งเสริมการยอมปฏิบัติตามในองค์กรทางการศึกษา. (ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต) สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Acosta, M. (2020). An examination of the relationship between power and leadership among educators. Texas: Our Lady of the Lake University San Antonio.

Anter, A. (2014). Max Weber’s Theory of the Modern State. London: Palgrave Macmillan.

Ayanna, M. (2020). Principle of Human Resource Development. Cambridge, M.A.: Perseus.

Bendix, R. (1988). Work and Authority in Industry: Managerial Ideologies in the Course of Industrialization. [n.d.]

Barnard Chester. (1938). General and social system. New Brunswick, N.J. Ruger University press.

Dowse, R. E., & Hughes, J. A. (1972). Political Sociology. Toronto: John Wiley & Sons.

Dudley, C. (2000). Effective Leadership. Texas: Gulf Publishing Company.

Etzioni, A. (1975). A comparative analysis of Complex organizations. New York: Free Press.

Fayol, H. (1949). General and Industrial Management. London: Sir Issac Pitman & Sons.

George, J. M., & Jones, G.R. (2006). Contemporary Management. New York: McGraw-Hill/Irwin.

Graham, R. M. (2015). Human Resource Management. (9thed.). Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall.

Griffin, W., & Moorhead, G. (2006). Organizational Behavior: Managing People and Organizations (8thed.). New York: Houghton Mifflin Company.

Guishan, S. (2001). Management Principle and Practices. [n.d.]

Hersey, P. (2013). Management of organizational behavior. New Jersey: Prentice-Hall Ingo Pies.

Henry, J. M. (2017). Human Resource Management. (10thed.). Boston: McGraw-Hill Irwin.

Hill, E.T. (2009). The Blackwell Guide to Kant’s Ethics. Oxford: Black well Publishing Ltd.

James L. (2011). Power of the Presidency. New York: Macmillan Publishing Company.

Kelman, C. H. (1958). Compliance identification and internalization: Three processes of altitude change. journal of conflict R. Solution.

Kemp, J. & other. (2021). Global Midwifery: Principles, Policy, and Practice. Switzerland. The registered company spring nature.

Khan, A. H. (2008). An introduction to Public Administration. Maryland: University Press America.

Koslowski, P. (2011). Corporate Citizenship and New Governance: The Political Role of Corporation. New York: Springer Dordrecht Heidelberg.

Meechart, W. (2019). Management of organization. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House.

Nontanaphorn, P. (2013). Life Model Operational Leadership. Bangkok: Vista interprint.

Olmstead, A. J. (2000). Executive Leadership. Texas: Gulf Publishing Company.

Osborne, J. (2008). Best Practices in Quantitative Methods. Sage Publications, Inc.

Prasad, P. (1997). Managing the Organizational Melting Pot: Dilemmas of Workplace Diversity. California: Sage Publications.

Pebody, J. A. (2000). Total Quality in Managing Human Resources. Delray Beach, Fla: St. Lucie Press.

Poper, M. (2012). Fact and Fantasy about Leadership. Cheltenham: Edward Elgar Publishing Limited.

Robert, N. L. (2005). Human Relationship in Organization. Applications and Skill Building.

Skinner, B. F. (1974). About behaviors. New York: Knopf.

Sharp, T. A. (1973). Organizational Behavior. New Jersey: Prentice Hall.

Sylvia, D. (2010). Leadership through the Ages. Long Grove: Waveland Press.

Steers, M. R. & Sanchez-Runde, J. (2013). Management across cultures: Developing Global competencies. New York: Cambridge University.

Robbins, P. S. (1983). Essentials of Organizational Behavior. Englewood Cliffs: Prentice Hall, Inc.

Roger A. Lohmann, A.R. & Lohmann, N. (2002). Social Administration. New York: Columbia University Press.

Yulk, J.H. (2013). The Structure of Sociological Theory. Illinois: Dancy Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-01-24

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย