รูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

ชินนุพงษ์ สุวรรณชัยรบ; พระครูปลัดสุวัฒนสัจจคุณ

ผู้แต่ง

ชินนุพงษ์ สุวรรณชัยรบ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
พระครูปลัดสุวัฒนสัจจคุณ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

รูปแบบ, การบริหารโรงเรียน, โรงเรียนวิถีพุทธพระราชทาน

บทคัดย่อ

การวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2) พัฒนารูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ 3) ประเมินและรับรองรูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยใช้วิธีการวิจัยแบบ ผสมผสาน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงคุณวุฒิที่ใช้สัมภาษณ์ข้อมูลเชิงลึก จำนวน 9 รูป/คน 2) โรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา จำนวน 35 โรงเรียนทั่วประเทศ จำนวน 245 คน 3) ผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงคุณวุฒิประเมินและรับรองรูปแบบ จำนวน 15 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง แบบสอบถาม และแบบตรวจสอบรายการมีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.90 เก็บข้อมูล ระหว่างเดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2565 – สิงหาคม พ.ศ.2566 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( $gif.latex?\inline&space;\chi&space;\widetilde{}$ ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ (EFA) โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูปทางสถิติ

ผลการวิจัยพบว่า

1) องค์ประกอบการบริหารงานโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน พบว่า ได้ตัวแปรองค์ประกอบ 90 ตัวแปร 2) รูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นรูปแบบที่มีชื่อว่า “MDSTTP Model”เป็นรูปแบบเชิงบูรณาการมีองค์ประกอบที่สำคัญเพื่อช่วยให้เข้าใจหลักในการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มี 6 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ (1) ด้านการบริหารจัดการ (2) ด้านผู้บริหาร (3) ด้านนักเรียน (4) ด้านครูผู้สอน (5) ด้านไตรสิกขา และ (6) ด้านการมีส่วนร่วม 3) ผลการประเมินและรับรองรูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทานระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ด้านความเหมาะสม ความเป็นไปได้ ความถูกต้อง และสามารถนำไปใช้ประโยชน์ ภาพรวมมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.82 ซึ่งผ่านเกณฑ์การประเมินตามที่ได้กำหนด จึงสรุปได้ว่าผู้เชี่ยวชาญและ ผู้ทรงคุณวุฒิรับรองรูปแบบที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). แนวทางการดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การ รับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์.

นงลักษณ์วิรัชชัย. (2543). พรมแดนความรู้ด้านการวิจัยและสถิติ. บรรณาธิการโดย เนาวรัตน์พลายน้อย, ชัยยันต์ประดิษฐศิลป์และจุฑามาศ ไชยรบ. ชลบุรี: วิทยาลัยการบริหารรัฐกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา.

ปาริชาติสถาปิตานนท์. (2546). ระเบียบวิธีวิจัยการสื่อสาร. พิมพ์ครั้งที่ 2. สานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระณรงค์เดช อธิมุตฺโต (เดชาดิลก). (2560). รูปแบบการพัฒนาศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนวิถีพุทธ. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหากิตติพัฒน์ ศรีชัย. (2565). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามหลักไตรสิกขาร่วมกับแนวคิดจิตตปัญญาการศึกษา เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะของความเป็นพลเมืองดีสำหรับนักเรียนประกาศนียบัตรวิชาชีพ.ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2553). ผลการดำเนินการ 29 ประการสู่ความเป็น โรงเรียนวิถีพุทธ. แหล่งที่มาhttps://www.vitheebuddha.com/main.php?url=

about&id=35877&cat=J (สืบค้นวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566)

รัชนี ศรีทับทิม. (2562). การบริหารจัดการโรงเรียนวิถีพุทธของโรงเรียนวัดเฉลิมพระเกียรติ (พิบูลบำรุง). หลักสูตรศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศิลปากร.

รัตนชัย เอี่ยมพิทักษ์พร. (2565). รูปแบบการบริหารงานโรงเรียนประถมศึกษาตามแนวคิดโรงเรียนวิถีพุทธพระราชทาน. ปริญญาศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

สมชาย วรกิจเกษมสกุล. (2553). ระเบียบวิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 2. อุดรธานี : อักษรศิลป์การพิมพ์.

สมาน อัศวภูมิ. “การใช้วิจัยพัฒนารูปแบบในวิทยานิพนธระดับปริญญาเอก”. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 2 (กรกฎาคม – ธันวาคม 2550): 83-84.

สำราญ โคตรสมบัติ. (2560). วิธีการและรูปแบบโรงเรียนวิถีพุทธ. วารสารปรัชญาปริทรรศน์. ปีที่ 22 ฉบับที่ 1 มกราคา - สิงหาคม: หน้า 159 – 160.

สิริกุล อนุรักษ์ธนากร. (2563). รูปแบบการบริหารการศึกษาของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร. ปริญญาศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

สุวิมล โขมโนทัย. (2560).การร่วมมือกันระหว่าง บ้าน วัด และโรงเรียน ในการพัฒนาโรงเรียนวิถีพุทธ.รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาบริหารรัฐกิจ. คณะรัฐศาสตร์ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing. (3rd ed.). NY: Harper & Collins.

Lake, Vickie E. (2001). Linking Literacy and Moral Education in the Primary Classroom. The Reading Teacher. 55(2) : 125-129 ; October.

Madaus, G.F., Scriven, M.S., & Stufflebeam, D.L. (1983). Evaluation models viewpoints on educational and human services evaluation. 8 th ed. Boston: Khuwer-Nijhoff Publishing.

Wiersma, William. (2000). Research Methods In Education. 7th ed. Boston : Allyn and Bacon.