รูปแบบความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา

ผู้แต่ง

  • สุธิเดช สุวรรณลา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • ระวิง เรืองสังข์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • สิน งามประโคน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การบริหารสถานศึกษา, หลักพุทธธรรม, พลเมืองดิจิทัล

บทคัดย่อ

บทความนี้จะนำเสนอการบูรณาการดุษฎีนิพนธ์เรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความต้องการจำเป็นของความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา 2) เพื่อพัฒนารูปแบบความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา 3) เพื่อเสนอรูปแบบความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา การวิจัยนี้เป็นแบบผสมผสานวิธี ได้แก่ การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้บริหารสถานศึกษาหรือครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ที่ได้จากการสุ่มอย่างง่าย จำนวน 397 คน เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม โดยวิเคราะห์ทางสถิติด้วยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิโดยเลือกเฉพาะเจาะจง จำนวน 5 คน การสนทนากลุ่ม โดยผู้ทรงคุณวุฒิ 10 คน

ผลการวิจัยพบว่า

1. ความต้องการจำเป็นของความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษา ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านเรียงลำดับความต้องการจำเป็นจากมากไปหาน้อย ดังนี้ ด้านการปกป้องตนเองและผู้อื่น ด้านการให้การศึกษาตนเองและผู้อื่น และด้านการเคารพตนเองและผู้อื่น ตามลำดับ

2.การพัฒนารูปแบบความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา ผู้วิจัยได้ศึกษาเอกสาร แจงแบบสอบถาม สัมภาษณ์ นำมาสนทนากลุ่ม ผลจากการประเมิน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ในระดับมากที่สุด ได้แก่ ด้านความเป็นประโยชน์ ด้านความถูกต้อง ด้านความเหมาะสม ด้านความเป็นไปได้ ตามลำดับ

3.รูปแบบความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ 1) หลักการ กล่าวถึงความสำคัญของความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาและหลักสัปปุริสัจธรรม 7 ในการนำไปใช้ในโรงเรียนให้เกิดประสิทธิภาพ 2) วัตถุประสงค์ ให้ความสำคัญกับบุคลากรในการปฏิบัติงาน 3) กระบวนการพัฒนาความเป็นพลเมืองดิจิทัลในการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรม ที่นำเสนอแนวทางการบริหารตามองค์ประกอบของความเป็นพลเมืองดิจิทัลมาบูรณาการกับสัปปุริสัจธรรม 7 และจากการศึกษาได้เกิดองค์ความรู้ที่เป็นรูปแบบเชิงภาษา คือ PERS MODEL  ที่จะเป็นประโยชน์ในการบริหารหารสถานศึกษาต่อไป

References

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2545 มาตรา 54ประกาศ เรื่อง ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 – 2580) ออกตามความในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 65

ประกาศ เรื่อง นโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยการพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ตาม บทบัญญัติมาตรา 5 แห่งพระราชบัญญัติการพัฒนาดิจิทัล เพื่อเศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. 2560.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติสำนักนายกรัฐมนตรี. (2566). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566 – 2570).

สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล. (2566). แผนแม่บทการส่งเสริมเศรษกิจดิจิทัล

กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. (2565). รายงานผลการสำรวจพฤติกรรมผู้ใช้อินเทอร์เน็ตในประเทศไทย ปี 2565.

ดาวรุวรรณ ถวิลการ. (2564). ภาวะผู้นำดิจิทัล Digiral Leadership. ขอนแก่น: คณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ปอส ไกรวิญญ์. (2560). กลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารโรงเรียนเอกชนตามแนวคิดความเป็นพลเมืองดิจิทัล. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิตสาขาวิชาบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัยจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

สุกัญญา แช่มช้อย. (2561). การบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัย. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์.

วรพจน์ วงศ์กิจรุ่งเรือง. (2561). คู่มือความเป็นพลเมืองดิจิทัล. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม

ภัทรา จรรยาธรรม. (2564). การบริหารสถานศึกษาเอกชนในยุคดิจิทัล. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปกร.

มลวิภา สิขเรศ. (2559). การบริหารสถานศึกษาเชิงพุทธบูรณาการของผู้บริหารสถานศึกษา. พุทธศาสตรดุษฎีนิพนธ์ สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ภัทรา จรรยาธรรม. (2564) การบริหารสถานศึกษาเอกชนในยุคดิจิทัล. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศิลปกร.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-01-05