การพัฒนารูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี

ผู้แต่ง

  • เกริกไกร แก้วล้วน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ, ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21

บทคัดย่อ

                    การวิจัยเรื่องการพัฒนารูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อ 1) ศึกษาสภาพ ปัญหาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 และแนวทางทางการพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี 2) สร้างและตรวจสอบรูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี
3) ทดลองใช้รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี และ                    4) ประเมินรูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถาม แบบการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview)
การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา และสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าความถี่ (Frequency) ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean)  และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

          ผลการวิจัยพบว่า        

  1. ผลศึกษาสภาพ ปัญหาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 และแนวทางทางการพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี จากครูผู้สอนของโรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง และผลการสัมภาษณ์แนวทางทางการพัฒนาทักษะ
    การจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี จากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน ด้านทักษะการคิดวิจารณญาณและการแก้ปัญหา ครูผู้สอนวิเคราะห์ สังเคราะห์ข้อมูลสารสนเทศต่าง ๆ ใช้ข้อมูลสารสนเทศ และความรู้
    ต่าง ๆ พัฒนาครูผู้สอนโดยใช้เทคนิคการประชุมเชิงปฏิบัติและการนิเทศติดตามช่วยเหลือแบบกัลยามิตร
    ด้านทักษะด้านสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี ส่งเสริม สนับสนุน ให้ครูผู้สอนได้ตระหนักการใช้สื่อ เทคโนโลยี จัดกิจกรรมและบรรยากาศการเรียนการสอนให้เปลี่ยนไปจากเดิมและเกิดความน่าสนใจ
    ด้านทักษะด้านชีวิตและอาชีพ ส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจ เน้นการเรียนรู้ ด้านทักษะความคิดสร้างสรรค์และพัฒนานวัตกรรมครูผู้สอน การกำหนดประเด็นที่ผู้เรียนสนใจ ส่งเสริมให้ผู้เรียนท่องเที่ยวในโลกของความรู้  ด้านทักษะด้านการเรียนการสอน ครูผู้สอนจำเป็นต้องสร้างสรรค์กิจกรรรมการเรียนการสอนที่หลากหลาย การจัดการเรียนการสอนยึดนักเรียนเป็นศูนย์กลาง ด้านทักษะด้านการจัดการชั้นเรียน ครูผู้สอนต้องวางแผนการเรียนการสอนร่วมมือกับผู้ปกครอง เป็นการสร้างความร่วมมือ และความรับผิดชอบ กระตุ้นและเสริมแรงพฤติกรรมที่เหมาะสม และด้านทักษะการประเมินผล คำนึงถึงความแตกต่างหลากหลาย ประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้ไว้ด้วยกัน 3 ด้าน ได้แก่ ด้านพุทธิพิสัย จิตพิสัย และทักษะพิสัย
  2. ผลการสร้างและตรวจสอบรูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะ
    การจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี ซึ่งประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ดังนี้  1) หลักการของรูปแบบ 2) วัตถุประสงค์ของรูปแบบ 2) เนื้อหาของรูปแบบ 4) กระบวนการของรูแบบ และ 5) การวัดและประเมินผล ผลการตรวจสอบรูปแบบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า ความเหมาะสม ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ ความสอดคล้อง ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด  และผลการสร้างคู่มือการใช้รูปแบบ
    ซึ่งประกอบด้วย 3 ส่วน ดังนี้ ส่วนที่ 1 คำชี้แจงในการใช้คู่มือ 1.1) จุดประสงค์ของคู่มือ 1.2) ความรู้พื้นฐานที่จำเป็นในการใช้คู่มือ  1.3) วิธีการใช้และคำแนะนำ ส่วนที่ 2 เนื้อหาสาระ 2.1) เนื้อหาสาระ2.1) การวัดประเมินผล  ส่วนที่ 3 แหล่งอ้างอิง 3.1) แหล่งอ้างอิง 3.2) ภาคผนวก ผลตรวจสอบคู่มือ
    การใช้รูปแบบ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า ความเหมาะสม ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และความสอดคล้อง ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
  3. ผลการทดลองใช้รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี โดยครูผู้สอนของโรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก เกี่ยวกับความเป็นชุมชนแห่ง
    การเรียนรู้ทางวิชาชีพ พบว่า ก่อนใช้รูปแบบ ภาพรวมอยู่ในระดับน้อย  และหลังใช้รูปแบบ ภาพรวม
    อยู่ในระดับมากที่สุด และเกี่ยวกับทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนโรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก พบว่า ก่อนใช้รูปแบบ ภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง และหลังใช้รูปแบบ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ผลการประเมินคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับมาก และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ ปีการศึกษา 2565 ร้อยละของคาเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6  รวมเฉลี่ย 75.14 และปีการศึกษา 2566 ร้อยละของค่าเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการชั้นมัธยมศึกษา
    ปีที่ 1-6  รวมเฉลี่ย 80.65 เพิ่มขึ้นร้อยละ 5.51 สรุปได้ว่าปีการศึกษา 2566 หลังรูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนทั้ง 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ สูงกว่าปีการศึกษา 2565 ก่อนใช้รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี
  4. ผลการประเมินรูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี พบว่า ความเป็นไปได้ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และความเป็นประโยชน์ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และผลการประเมินคู่มือการใช้รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี พบว่า ความเป็นไปได้ ภาพรวมอยู่ในระดับมาก และความเป็นประโยชน์ ภาพรวมอยู่ในระดับมาก

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). แผนพัฒนาของกระทรวงศึกษาธิการ (ฉบับ 12) พ.ศ. 2560-2564. : กระทรวงศึกษาธิการ.

เงาแข เดือดขุนทด. (2564). รูปแบบการพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้สำหรับครูในศตวรรษที่ 21 ของ โรงเรียนฉะเชิงเทราปัญญานุกูล จังหวัดฉะเชิงเทรา. ฉะเชิงเทรา: สำนักบริหารงานการศึกษา พิเศษ.

จารุชา สมศรี. (2564). รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสาร : ครุศาสตร์สาร. 15(2).

ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2562). รูปแบบการพัฒนาความสามารถในการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของครูโดยใช้ชุมชนแห่งการเรียนรู้เชิงวิชาชีพในการศึกษาชั้นเรียนและการชี้แนะโดยพี่เลี้ยงของ มหาวิทยาลัย. ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา หาวิทยาลัยสุโขทัย

ธรรมาธิราช.

ณัฐชนิกา ทวีทรัพย์นวกุล. (2565).รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อเสริมสร้างการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนบ้านเจ้าวัด สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา อุทัยธานี เขต 2. อุทัยธานี: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุทัยธานี เขต 2.

ธนา ธุศรีวรรณ. (2562). การพัฒนารูปแบบการชี้แนะ เพื่อส่งเสริมทักษะการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษ ที่ 21 สำหรับครูระดับมัธยมศึกษา. ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ธนากร พ่อชมภู. (2564). สภาพ ปัญหาและแนวทางพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครพนม เขต 1. วารสารการบริหารและนิเทศทางการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 14(3).

ธมญณรรษฆ์ นิตยกุลเศรษฐ์. (2564). รูปแบบการบริหารการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 โดยใช้ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพเป็นฐานโรงเรียนบ้านน้ำพุหินลาด อำเภอคอนสารจังหวัดชัยภูมิ. วารสารการบริหารการศึกษาและภาวะผู้นำ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. 11(43).

โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก. (2565). ผลการประเมินตนเองของโรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลา ภิเษกปีการศึกษา2565. อุบลราชธานี: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี.

โรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก. (2566). แผนปฏิบัติการโรงเรียนนาเยียศึกษารัชมังคลาภิเษก.อุบลราชธานี: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุบลราชธานี.

วาสนา กีรติจำเริญ และอิสรา พลนงค์ (2562). ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมาจากการจัดการเรียนรู้แบบ สืบเสาะหาความรู้ (7E) ร่วมกับผัง มโนทัศน์. วารสารการบริหารการศึกษาและภาวะผู้นำ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. 8(36).

สฤษดิ์ วิวาสุขุ. (2562). รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุก โรงเรียนจอมพระประชาสรรค์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 33. สุรินทร์: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 33.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 – 2579. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.

อรอุษา วงศ์จรัสเกษม. (2564). ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสาคร. วารสารบริหารการศึกษา มศว. 16(31).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-01-05

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย