The Hokkien Rayas of Songkhla
Main Article Content
Abstract
Of the numerous Chinese families in Thailand, perhaps fewer than ten can trace their ancestry back to the 18th century; one of these is the Wu clan of Songkhla. Wu Rang (吳陽), the patriarch, known locally as Hao Yiang, was part of a nascent Hokkien merchant community that thrived in Songkhla during the reign of King Borommakot (1733-1758) of Ayutthaya. Three prominent Thai-Chinese families trace their roots back to Hao Yiang, namely Na Songkhla, Suwankiri and Rochanahusdin. During the early Bangkok period the fortune of Songkhla rulers fluctuated depending on local conditions, Siamese demands, as well as center-periphery relations between the Siamese court and tributary principalities of the South. This article traces the story of the rulers of Songkhla from the late 18th century until the establishment of a centralized modern bureaucracy by King Rama V at the end of the 19th century.
Article Details
References
Bradley, Francis R. “Siam’s Conquest of Patani and the End of Mandala Relations, 1786-1838.” In Patrick Jory, ed., Ghosts of the Past in Southern Thailand: Essays on the History and Historiography of Patani. Singapore: NUS Press, 2013.
Damrong Rachanubhab, Prince. “Athibai rueang phongsawadan an pen mulhet haeng jotmai luang udomsombat” [Explaining the history behind the letter of Luang Udomsombat]. In Udomsombat, Jotmai luang udomsombat. ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา. “อธิบายเรื่องพงศาวดารอันเป็นมูลเหตุแห่งจดหมายหลวงอุดมสมบัติ.” ใน จดหมายหลวงอุดมสมบัติ.
____. “Rueang jatkan pokkhrong hua mueang phak tai” [Organizing the administration of the cities in the southern region] in Phrarachaphongsawadan krung rattanakosin rachakan thi 2 [Royal chronicles of the Bangkok era, Second Reign]. ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา. “เรื่องจัดการปกครองหัวเมืองปักษ์ใต้”, พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 2. อนุสรณ์งานฌาปนกิจศพ หม่อมแก้ว ทินกร และนายฤทธิสำแดง กรุงเทพฯ, 2498
____. Phrarachaphongsawadan krung rattanakosin rachakan thi 2 [Royal chronicles of the Bangkok era, Second Reign]. Bangkok: Fine Arts Department, 1968. ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา. พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 2. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2511.
____. Anuson ngan prarachathan ploeng sop chaophraya sithammathibet (jit na songkhla) [Cremation memorial book of Chaophraya Sithammathibet (Jit na Songkhla). Bangkok, Chuan Phim, 1976. สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ, อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ (จิตร ณ สงขลา). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชวนพิมพ์, 2519.
Farrington, Anthony. Dr Richardson’s missions to Siam 1829-1839. Bangkok: White Lotus, 2004.
____. Low’s Mission to Southern Siam 1824. Bangkok: White Lotus, 2007.
Low, James. Jotmaihet james low “Journal of a public mission to Raja of Ligor.” Bangkok: Fine Arts Department, 1999. James Low, ‘Extracts from the journal of a political mission to the Raja of Ligor in Siam’, Journal of the Asiatic Society in Bengal, 7 (1838): 583-608. โลว์, เจมส์. จดหมายเหตุเจมส์โลว์ “Journal of public mission to Raja of Ligor”. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร 2542
Munro-Hay, S.C. “A Plan of Nakhon Si Thammarat (Southern Thailand) of c.1825 in the Collection of the Royal Asiatic Society”, Journal of the Royal Asiatic Society, 3rd Series, 10, 1 (2000): 61–70.
Nattapon na Songkhla, ed. Kiattiprawat trakun na songkhla [History of the na Songkhla family]. Bangkok: P Press, 2011. ณัฐพล ณ สงชลา บรรณาธิการ. เกียรติประวัติ ตระกูล ณ สงขลา. ชมรมสายสกุล ณ สงขลา กรุงเทพฯ : พีเพรส, 2554.
Nidhi Eoseewong. Kanmueang thai samai phrajao krung thonburi [Thai history in the reign of the King of Thonburi]. Bangkok: Sinlapa Watthanatham, 2016. นิธิ เอียวศรีวงศ์. การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี. กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2559.
Phrarachaphongsawadan chabap phrarachahatthalekha [Royal chronicles, royal autograph edition]. Bangkok: Fine Arts Department, 1999. พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2542
Rueang phrabat somdet phraphutthaloetlainaphalai mai pho phrathai [Concerning the displeasure of King Rama II]. Jotmaihet hong samut wachirayan lek thi 8 jo so 1182 [Records of Wachirayan Library No. 8, CS 1182]. เรื่องพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยไม่พอพระราชหฤทัย จดหมายเหตุ (ห้องสมุดวชิรญาณ,จ.ศ.1182: เลขที่ 8)
Sangop Songmueang, Kan phatthana hueamueang songkhla nai samai krung thonburi lae rattanakosin ton ton (pho so 2310-2444) [Development of Songkhla in the Thonburi and early Bangkok eras, 1767-1801]. Songkhla: Sinakharinwirot University, 1979. สงบ ส่งเมือง. การพัฒนาหัวเมืองสงขลาในสมัยกรุงธนบุรีและรัตนโกสินทร์ตอนต้น (พ.ศ. 2310-2444). สงขลา : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2522
Sawatkhiri Sisamanthasnayok, Phraya (Yen Suwannapathom). Phongsawadan mueang songkhla phak 2 [Chronicle of Songkhla, vol. 2], cremation volume of Chaophraya Sithammathibet, 1976. พระยาสวัสดิ์คิรีศรีสมันตราษฎ์นายก (เย็น สุวรรณปัทม). พงศาวดารเมืองสงขลา ภาค 2, อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ พ.ศ. 2519.
Sisamon Sibenjaphalangkun. Prawatisat mueang songkhla [History of Songkhla]. Songkhla, Songkhla Rajabhat University, 1996. ศรีสมร ศรีเบญจพลางกูร. ประวัติศาสตร์เมืองสงขลา. สงขลา : สถาบันราชภัฏสงขลา, 2539.
Siworawat, Luang (Phin Jantharojawong). Phongsawadan mueang phatthalung [Chronicle of Phatthalung]. In Prachum phongsawadan phak thi 15 [Collected chronicles part 15]. Bangkok: Sophon Phiphathanakon, 1920. หลวงศรีวรวัตร (พิณ จันทโรจนวงศ์), พงศาวดารเมืองพัทลุง ใน ประชุมพงศาวดารภาคที่ 15. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, 2463.
Suphatr Sukhonthaphirom na Phatthalung. “Prawatisat sultan sulaiman” [History of Sultan Sulaiman]. In Prawatisat trakun sultan sulaiman [History of the lineage of Sultan Sulaiman]. Bangkok: Amarin, 1976. ร.ท. สุภัทร สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง. “ประวัติศาสตร์สุลต่านสุลัยมาน”, ใน ประวัติศาสตร์ตระกูลสุลต่านสุลัยมาน. กรุงเทพฯ : อมัรินทร์พริ้นติ้ง, 2530.
Thiphakhorawong, Chaophraya (Kham Bunnag). Phrarachaphongsawadan krung rattanakosin rachakan thi 1 [Royal Chronicles of the Bangkok Era, First Reign]. Bangkok: Fine Arts Department, 1988. เจ้าพระยา ทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค). พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 1. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร 2531.
Thiphakhorawong, Chaophraya (Kham Bunnag). Phrarachaphongsawadan krung rattanakosin rachakan thi 3 [Royal Chronicles of the Bangkok Era, Third Reign]. Bangkok: Khurusapha, 1981. เจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค). พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 3. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภา, 2538. พิมพ์แจกเปนที่ระลึก ในงานพระราชทานเพลิงศพ ท่านผู้หญิงวงษานุประพัทธ์ (ตาด สนิทวงศ์ ณอยุธยา) วันที่ ๑๗ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๑, ณเมรุวัดเทพศิรินทราวาส; พิมพ์ที่โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร
Udomsombat, Luang. Jotmai luang udomsombat [Letters of Luang Udomsombat]. Bangkok: Fine Arts Department, 1987. หลวงอุดมสมบัติ. จดหมายหลวงอุดมสมบัติ. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร 2530.
Wichiankhiri, Phraya (Chom na Songkhla). Phongsawadan mueang songkhla [Chronicle of Songkhla]. twelfth reprint in cremation memorial book of Chaophraya Sithammathibet (Jit na Songkhla). Bangkok, Chuan Phim, 1976. วิเชียรคิรี, พระยา (ชม ณ สงขลา). อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ (จิตร ณ สงขลา). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชวนพิมพ์, 2519.
Wichit Khananurak (Chuanyin Tantanawat). “Chiwaprawat jangwangto luang samretkitkonjangwang” [Biography of Luang Samretkitkonjangwang] in Panthep Kananurak, Prayundet Kananurak and Phanrit Watthanayakon, Prawat thayat luang samretkittakon [History of the kin of Luang Samretkitkon]. วิชิต คณานุรักษ์ (ซวนยิ่น ตันธนวัฒน์). “ชีวประวัติจางวางโทหลวงสำเร็จกิจกรจางวาง”, น.พ. ปานเทพ คณานุรักษ์ นายประยูรเดช คณานุรักษ์ และนายพันธ์ฤทธิ์ วัฒนายากร, ประวัติทายาทหลวงสำเร็จกิจกร. www.kananurak.com