คาเฟ่ฮอปปิ้ง: จากกระแสสู่การสร้างอัตลักษณ์และวัฒนธรรมทางสายตาในสังคมเมืองร่วมสมัย

Main Article Content

เตชภณ ทองเติม

บทคัดย่อ

บทบาทของคาเฟ่ในประเทศไทยได้เปลี่ยนจากสถานที่เพื่อการบริโภคไปสู่การเป็นพื้นที่นันทนาการร่วมสมัยที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตของคนเมืองในยุคดิจิทัล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทที่สังคมเมืองกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างอย่างรวดเร็วดังเช่นปัจจุบัน บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) อธิบายคาเฟ่ฮอปปิ้งในฐานะกิจกรรมนันทนาการเชิงวัฒนธรรมและบทบาทต่อการใช้เวลาว่างของคนเมืองร่วมสมัย 2) วิเคราะห์กระบวนการสร้างและแสดงออกซึ่งอัตลักษณ์ทางสังคมของผู้เข้าร่วมกิจกรรมโดยใช้กรอบทฤษฎีทางสังคม 3) ศึกษาบทบาทของวัฒนธรรมทางสายตาในประสบการณ์คาเฟ่ฮอปปิ้ง และ 4) เสนอข้อเสนอแนะเชิงวิชาการสำหรับการพัฒนากิจกรรมนันทนาการในเมืองอย่างยั่งยืน โดยใช้การสังเคราะห์องค์ความรู้จากเอกสารวิชาการ งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการสังเกตเชิงภาคสนาม ผลการสังเคราะห์ชี้ให้เห็นว่า คาเฟ่ฮอปปิ้งเป็นกิจกรรมนันทนาการในเมืองที่สะท้อนวิถีชีวิตของคนเมืองยุคดิจิทัลอย่างลึกซึ้ง เนื่องจากสามารถตอบสนองทั้งความต้องการด้านการพักผ่อน การสร้างปฏิสัมพันธ์ทางสังคม และการใช้เวลาว่างเชิงประสบการณ์ได้อย่างลงตัว ซึ่งการเข้าร่วมกิจกรรมดังกล่าวถือเป็นกระบวนการสร้างและแลกเปลี่ยนสัญลักษณ์ทางสังคมที่เปิดโอกาสให้ผู้คนแสดงออกและยืนยันอัตลักษณ์ของตนผ่านการกระทำและการสื่อสารเชิงสัญลักษณ์ ขณะเดียวกัน วัฒนธรรมทางสายตาที่ปรากฏผ่านการถ่ายภาพและเผยแพร่บนสื่อสังคมออนไลน์มีบทบาทสำคัญในการสร้างความหมาย คุณค่า และการจดจำประสบการณ์ของผู้เข้าร่วม ทั้งในระดับปัจเจกและระดับสังคม ดังนั้นคาเฟ่ยุคใหม่จึงทำหน้าที่เป็นทั้ง “พื้นที่ที่สาม” ที่ส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคล และ “พื้นที่ไฮบริด” ที่เชื่อมโยงโลกจริงกับโลกดิจิทัลเข้าด้วยกัน จนเกิดเป็นพื้นที่ทางสังคมรูปแบบใหม่ที่มีพลังในการสร้างทุนทางวัฒนธรรม เสริมความสัมพันธ์ของชุมชน และยกระดับคุณภาพชีวิตของคนเมือง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ทองเติม เ. (2025). คาเฟ่ฮอปปิ้ง: จากกระแสสู่การสร้างอัตลักษณ์และวัฒนธรรมทางสายตาในสังคมเมืองร่วมสมัย. วารสารภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย, 11(2), 126–146. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/KUTH/article/view/287514
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย

เตชภณ ทองเติม. 2568. บทบาทของคาเฟ่ในมิติการนันทนาการ: จากธุรกิจเอกชนสู่การสร้างคุณค่าเชิงสังคมอย่างยั่งยืน. วารสารงานวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ 12(1): 14–33.

จุฑารัตน์ จั่นจินดา จุฑามาศ วงศ์กันทรากร และถนอมศักดิ์ สุวรรณน้อย. 2567. การท่องเที่ยวร้านกาแฟแบบคาเฟ่ฮอปปิ้ง: ผลกระทบของประสบการณ์ท่องเที่ยวที่น่าจดจําต่อความตั้งใจในการแนะนําและการกลับมาใช้บริการอีกครั้ง. วารสารการสื่อสารและการจัดการ นิด้า 10(1): 1-20.

จุรีรัตน์ หนองหว้า ปรียา พรมแดน และชลธิชา ทองพู. 2568. ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเลือกใช้บริการร้านคาเฟ่แบบคาเฟ่ฮอปปิ้ง (café hopping) ของนักท่องเที่ยวชาวไทยกลุ่ม Gen Y ในเขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย 20(72): 37–47.

ชลดา สุวรรณไชยรบ พงศ์หิรัณย์ ปิยภิญโญภาพ และเมษ์ธาวิน พลโยธี. 2566. การออกแบบเส้นทางการท่องเที่ยวสำหรับนักท่องเที่ยวที่มีความสนใจเฉพาะ ประเภทเครื่องดื่มและเบเกอรี่ ในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. วารสารนวัตกรรมการบริหารและการจัดการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ 11(1): 25-33.

ทัชชกร สัมมะสุต กาญจน์สุดา พ้นภัยพาล คุณากร หนูนิล เปรมฤดี ปิ่นประเสริฐ และศิริพร ตฤณขจี. (2566). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการท่องเที่ยวแบบ Café Hopping ของผู้บริโภค Gen Z กรณีศึกษา Minimo House Café. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี 14(2): 480–494.

บดินทร์ เดชาบูรณานนท์. (2568). การนำเสนอคอนเทนต์ของนักรีวิวท่องเที่ยวคาเฟ่ฮอปปิ้งบนแพลตฟอร์ม TikTok. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 33(1): 189-201.

ภัทร์ศินี แสนสำแดง นันธารา ธุลารัตน์ และปิยพัชร วิมลโสภณกิตติ. 2564. อัตลักษณ์ของคาเฟ่ฮอปปิ้งในประเทศไทยผ่านสื่อสังคมออนไลน์. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ 15(3): 259-271.

สุดารัตน์ เชื้อเมืองแสน จีราพรรณ อินทรี อาทิตยาพร ประสานพานิช และกันตภพ บัวทอง. 2565. การพัฒนากลยุทธ์ทางการตลาดการท่องเที่ยวแบบคาเฟ่ฮอปปิ้ง (Café Hopping) บริเวณถนนเลียบริมแม่น้ำโขง จังหวัดนครพนม. วารสารวิชาการเทคโนโลยีการจัดการ 3(1): 40–56.

อัจฉราภรณ์ อมรสิทธินนท์ วชิรวิทย์ หอมบุญยงค์ ภัทรนิษฐ์ วีระชลีย์ภัทร ปรัชญา บุญลือ วิจิตรา บุญแล และพรนภา ธนโพธิวิรัตน์. 2568. รูปแบบการดำเนินชีวิตและปัจจัยทางการตลาดที่มีอิทธิพลต่อความตั้งใจใช้บริการร้านคาเฟ่ในรูปแบบคาเฟ่ฮอปปิ้งของผู้บริโภค Gen Y และ Gen Z. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี 19(1): 89–100.

Laohaviraphap, T. 2023. Factors influencing Café hopper’s choice of cafes in Bangkok using the AHP approach: Factors influencing Café hopper’s choice of cafes in Bangkok using the AHP approach. International Thai Tourism Journal (ITTJ) 19(2): 136–165. (in Thai)

ภาษาต่างประเทศ

Ahmad, H., Sumarti, E., & Sriwulandari, Y. A. 2022. Cafe as a Representation of the Lifestyle of the Urban Community. Technium Soc. Sci. J. 33: 569.

Aulia, R. N., & Wiyono, S. N. 2023. Perspektif Pelaku Usaha Dan Konsumen Kedai Kopi Di Kota Bandung Terhadap Tren Café-Hopping. Mimbar Agribisnis: Jurnal Pemikiran Masyarakat Ilmiah Berwawasan Agribisnis 9(2): 3285-3298.

Blumer, H. 1986. Symbolic interactionism: Perspective and method. Univ of California Press.

Bourdieu, P. 1984. Distinction: A social critique of the judgement of taste (R. Nice, Trans.). Harvard University Press. (Original work published 1979)

Dai, J., & Liu, F. 2024. Embracing the digital landscape: enriching the concept of sense of place in the digital age. Humanities and Social Sciences Communications 11(1): 1-7.

Egerer, M., Annighöfer, P., Arzberger, S., Burger, S., Hecher, Y., Knill, V., ... & Suda, M. (2024). Urban oases: the social-ecological importance of small urban green spaces. Ecosystems and People 20(1): 2315991.

Hafizi, N. N. A., Zaki, M. Z. M., Yusof, A. F., Ismail, M. A. A., Muhamad, J., & Arman, M. F. (2024). Exploring the Third Place Theory in the Context of Existing Recreation Space in Malaysia. International Journal of Business and Technology Management 6(S1): 205-221.

Henriksen, I. M., Skjølsvold, T. M., & Grønning, I. 2013. The café community. In Café society (pp. 87-101). New York: Palgrave Macmillan US.

Hogg, M. A. 2016. Social identity theory. In Understanding peace and conflict through social identity theory: Contemporary global perspectives (pp. 3-17). Cham: Springer International Publishing.

Lestari, D. A., Iskandar, R. Y., & Sundjaja, A. P. 2024. Eksistensi Cafe dalam Tren Cafe Hopping Sebagai Pengembangan Aktivitas Urban Tourism di Banyuwangi. Economic Reviews Journal 3(4): 1904-1919.

Mirzoeff, N. 2015. How to see the world: A pelican introduction. Pelican Books.

Oldenburg, R. 1999. The great good place: Cafes, coffee shops, bookstores, bars, hair salons, and other hangouts at the heart of a community. Da Capo Press.

Rose, G. 2022. Visual methodologies: An introduction to researching with visual materials (5th ed.). Sage Publications.

Samdahl, D. M. 1988. A symbolic interactionist model of leisure: Theory and empirical support. Leisure Sciences 10(1): 27-39.

Sansomedang, P., Thularate, N., & Vimolsophonkitti, P. 2021. The Identity of The Café’Hopping in Thailand Through Social Media. Journal of Graduate Studies Valaya Alongkron Rajabhat University 15(3): 259-271.

Steigemann, A. M. 2017. Social practices in a café: community through consumption?. Geographica Helvetica 72(1): 45-54.

Stets, J. E., & Burke, P. J. 2000. Identity theory and social identity theory. Social psychology quarterly 224-237.

Widyaningsih, A., Kusumawardhani, P., & Zerlina, D. 2021. Coffee culture and urban settings: locating third place in the digital era. The cases of about life coffee brewers in Tokyo and Kopi Tuku in Jakarta. In ARTEPOLIS 8-the 8th Biannual International Conference (ARTEPOLIS 2020) (pp. 119-130). Atlantis Press.