ความเหลื่อมล้ำทางรายได้ของครัวเรือนเกษตรในประเทศไทย
คำสำคัญ:
ความเหลื่อมล้ำทางรายได้, ครัวเรือนเกษตร, การแยกองค์ประกอบความเหลื่อมล้ำ, การแยกองค์ประกอบด้วยสมการถดถอยบทคัดย่อ
ครัวเรือนเกษตรยังคงเผชิญกับปัญหารายได้ต่ำและความเหลื่อมล้ำทางรายได้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความเหลื่อมล้ำทางรายได้ของครัวเรือนเกษตร และปัจจัยที่ส่งผลต่อความเหลื่อมล้ำด้วยการแยกองค์ประกอบด้วยสมการถดถอย (RBD) ผลการศึกษาพบว่า ครัวเรือนเกษตรในภาคกลาง แม้มีความเหลื่อมล้ำทางรายได้สูงที่สุด แต่ยังคงมีรายได้เฉลี่ยสูง ขณะที่ครัวเรือนเกษตรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีความเหลื่อมล้ำทางรายได้น้อยที่สุด แต่มีรายได้เฉลี่ยต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของภาพรวม นอกจากนี้ กลุ่มรายได้ต่ำสุดร้อยละ 20 ของครัวเรือนเกษตร ในภาคเหนือมีรายได้เฉลี่ยต่ำที่สุด ผลการแยกองค์ประกอบความเหลื่อมล้ำตามแหล่งรายได้ชี้ว่า เงินโอนและเงินช่วยเหลือด้านการเกษตรจากภาครัฐสามารถลดความเหลื่อมล้ำได้ ขณะที่รายได้ทางการเกษตรนอกฟาร์มและรายได้นอกการเกษตรส่งผลต่อความเหลื่อมล้ำแตกต่างกันตามภูมิภาค และผลจาก RBD พบว่า ปัจจัยสำคัญที่อธิบายความเหลื่อมล้ำคือ ขนาดของพื้นที่ทำการเกษตร การศึกษาของหัวหน้าครัวเรือน การเข้าถึงอุปกรณ์และเครื่องจักรกลทางการเกษตร การเข้าถึงสินเชื่อเพื่อการเกษตร และความเป็นเจ้าของพื้นที่เกษตร จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า ครัวเรือนเกษตรรายได้ต่ำในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือควรได้รับการช่วยเหลือเป็นอันดับแรก ด้วยการเพิ่มผลิตภาพการผลิตของเกษตรกรรายย่อย ส่งเสริมการเข้าถึงเทคโนโลยีที่เหมาะสมด้วยสินเชื่อและการอุดหนุน ประกอบกับการพัฒนาทักษะสู่การทำเกษตรสมัยใหม่
เอกสารอ้างอิง
วิษณุ อรรถวานิช. (2564). รายงานการวิจัย การประเมินผลกระทบของนโยบายสาธารณะที่หลากหลายต่อความเป็นอยู่ทางเศรษฐกิจของเกษตรกรไทย. สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.
สมพร อิศวิลานนท์. (2541). การวิเคราะห์การกระจายรายได้ของครัวเรือนเกษตร. วารสารเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 5(1), 1-16.
สุวิมล เฮงพัฒนา, ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ และพิชิต รัชตพิบุลภพ. (2562). การกระจายรายได้และทรัพย์สินในประเทศไทย: การวิเคราะห์ความเหลื่อมล้ำจำแนกตามชนชั้น. วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ, 6(1), 35-48.
Aminu, R. O., Wei, S., Arowolo, A. O., & Ibrahim, S. B. (2021). Socioeconomic determinants of income inequality among smallholder arable crop farmers in Nigeria. The Journal of Developing Areas, 55(3), 175-188.
Das, R., & Srivastava, R. (2021). Income inequality among agricultural households in India: A regression‐based decomposition analysis. Review of Development Economics, 25(3), 1128-1149.
El Benni, N., & Finger, R. (2013). The effect of agricultural policy reforms on income inequality in Swiss agriculture-An analysis for valley, hill and mountain regions. Journal of Policy Modeling, 35(4), 638-651.
Fields, G. S. (2003). Accounting for income inequality and its change: A new method, with application to the distribution of earnings in the United States. In: Polachek, S. W. (Ed.), Worker Well-Being and Public Policy (Research in Labor Economics, Vol. 22, pp. 1–38). Emerald Group Publishing Limited.
Haughton, J.H. & Khandker, S.R. (2009). Handbook on poverty and inequality. World
Bank, Washington, DC.
Ikemoto, Y., & Uehara, M. (2000). Income inequality and Kuznets’ hypothesis in Thailand. Asian Economic Journal, 14(4), 421-443.
Kingnetr N., Leurcharusmee S., & Sriboonchitta S. (2019). Thailand’s household income inequality revisited: Evidence from decomposition approaches. In: Kreinovich V., & Sriboonchitta S. (eds) Structural Changes and their Econometric Modeling (pp. 220–234). TES 2019. Studies in Computational Intelligence, vol 808. Springer, Cham.
Lerman, R. I., & Yitzhaki, S. (1985). Income inequality effects by income source: A new approach and applications to the United States. The review of economics and statistics, 151-156.
Morduch, J., & Sicular, T. (2002). Rethinking inequality decomposition, with evidence from rural China. The Economic Journal, 112(476), 93-106.
Motonishi, T. (2006). Why has income inequality in Thailand increased?: An analysis using surveys from 1975 to 1998. Japan and the World Economy, 18(4), 464-487.
Palma, J. G. (2011). Homogeneous middles vs. heterogeneous tails, and the end of the ‘inverted‐U’: It's all about the share of the rich. Development and Change, 42(1), 87-153.
Pochanasomboon, A., Attavanich, W., & Kidsom, A. (2020). Impacts of land ownership on the economic performance and viability of rice farming in Thailand. Land, 9(3), 71.
Severini, S., & Tantari, A. (2013). The effect of the EU farm payments policy and its recent reform on farm income inequality. Journal of Policy Modeling, 35(2), 212-227.
Severini, S., & Tantari, A. (2015). The distributional impact of agricultural policy tools on Italian farm household incomes. Journal of Policy Modeling, 37(1), 124-135.
Shorrocks, A.F. (1982). Inequality decomposition by factor components. Econometrica 50(1), 193–211.
Stark, O., Taylor, J. E., & Yitzhaki, S. (1986). Remittances and inequality. The economic journal, 96(383), 722-740.
UNESCAP. (2018). Inequality in Asia and the Pacific in the era of the 2030 agenda for sustainable development. United Nations. Retrieved from https://www.unescap.org/publications/inequality-asia-and-pacific-era-2030-agenda-sustainable-development
Warr, P. (2004). Globalization, growth, and poverty reduction in Thailand. ASEAN Economic Bulletin, 21(1), 1–18.
Wilkinson, R. G. (2006). The impact of inequality. Social Research, 73(2), 711–732.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
Copyright to published manuscripts becomes the property of the Graduate School of Development Economics, National Institute of Development Administration. Reproduction of all or part of a Development Economic Review (DER) article by anyone, excluding author(s), is prohibited, unless receiving our permission.
