ยุทธศาสตร์การดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบการดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2) ศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและ 3) พัฒนายุทธศาสตร์การดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือโดยใช้วิธีผสมผสาน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารศูนย์ฯ ที่ปรึกษาศูนย์ฯ พระสงฆ์ ผู้นำชุมชน และปราชญ์ชาวบ้านศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวนทั้งสิ้น 352 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถาม ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.99 สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีความสอดคล้อง และค่าดัชนี PNI_Modified
ผลการวิจัยพบว่า
1. องค์ประกอบของการดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีองค์ประกอบ 6 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการตัดสินใจร่วมกัน 2) ด้านการจัดโครงสร้างและบทบาทหน้าที่ 3) ด้านการจัดสถานที่และวัสดุอุปกรณ์ 4) ด้านการสร้างกฎกติการ่วมกัน 5) ด้านการสื่อสารระหว่างผู้นำสมาชิกกับองค์กรชุมชน และ 6) ด้านการควบคุมตรวจสอบ
2. สภาพปัจจุบันของการดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาพรวมมีการปฏิบัติในระดับปานกลาง และสภาพที่พึงประสงค์ของการดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือภาพรวมมีระดับที่พึงประสงค์อยู่ในระดับมากที่สุด
3. ผลการพัฒนายุทธศาสตร์การดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วย 6 ยุทธศาสตร์ 28 กลยุทธ์ และ 28 ตัวชี้วัด ได้แก่ การสร้างกฎกติการ่วมกันประกอบด้วย 4 กลยุทธ์ 4 ตัวชี้วัด การสื่อสารระหว่างผู้นำสมาชิกกับองค์กรชุมชน ประกอบด้วย 4 กลยุทธ์ 4 ตัวชี้วัด การตัดสินใจร่วมกัน ประกอบด้วย 4 กลยุทธ์ 4 ตัวชี้วัด การจัดโครงสร้างและบทบาทหน้าที่ประกอบด้วย 5 กลยุทธ์ 5 ตัวชี้วัด การจัดสถานที่และวัสดุอุปกรณ์ ประกอบด้วย 5 กลยุทธ์ 5 ตัวชี้วัด และการควบคุมตรวจสอบ ประกอบด้วย 6 กลยุทธ์ 6 ตัวชี้วัด