การวิเคราะห์ความงามสิมไม้ตามทฤษฎีจิตนิยมวัดเจริญทรงธรรม บ้านดอนปอ ตำบลหนองบัวใต้ อำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู

Main Article Content

พระมนชัย ถาวโร (ยางแวง)
จรัส ลีกา
สุวิน ทองปั้น

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความงามตามทฤษฎีจิตนิยม 2) เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของสิมไม้วัดเจริญทรงธรรม บ้านดอนปอ ตำบลหนองบัวใต้ อำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู 3) เพื่อวิเคราะห์ความงามสิมไม้ตามทฤษฎีจิตนิยมวัดเจริญทรงธรรม บ้านดอนปอ ตำบลหนองบัวใต้ อำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากเอกสารวิชาการงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยมีผู้ให้ข้อมลจำนวน 20 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. ทฤษฎีความงามในทัศนะจิตนิยม มีทัศนะว่าความงามนั้นเกิดขึ้นที่ จิตโดยมีมนุษย์เป็นเกณฑ์ตัดสินความงามจิตนิยมได้แบ่งอารมณ์สุนทรียะออกเป็น 6 ประการ คือ 1) ความงาม 2) ความแปลกหูแปลกตา 3) ความน่าทึ่ง 4) ความพึงพอใจ 5) ความศรัทธา 6) ความเพลิดเพลิน
2. สิมไม้วัดเจริญทรงธรรมมีลักษณะเป็นสิม (สีมา) ทึบสร้างด้วยไม้เมื่อปีพุทธศักราช 2489 มีคุณค่าทางด้านสถาปัตยกรรมของสกุลช่างพื้นบ้านอีสาน ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานจากกรมศิลปากร เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2544
3. ความงามสิมไม้ตามทัศนะจิตนิยมวัดเจริญทรงธรรม ประกอบด้วยความงาม 6 ด้าน คือ 1) เป็นงานพุทธศิลป์ที่สะท้อนความงามในจิตใจ 2) เป็นสิมที่สร้างด้วยไม้ทั้งหลังมีความเด่นชัดแปลกตาไปจากสิมอื่นๆ 3) สร้างด้วยไม้ตะเคียนซึ่งเป็นไม้ศักดิ์สิทธิ์ตามความเชื่อของชาวบ้าน 4) เป็นงานพุทธศิลป์ที่ตอบสนองต่อชุมชน 5) สร้างขึ้นจากพลังศรัทธาของชาวบ้านที่มีต่อพระพุทธศาสนา 6) เป็นสิมไม้ที่งดงามให้ความรู้สึกเพลิดเพลิน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
(ยางแวง) พ. ถ. ., ลีกา จ., & ทองปั้น ส. (2021). การวิเคราะห์ความงามสิมไม้ตามทฤษฎีจิตนิยมวัดเจริญทรงธรรม บ้านดอนปอ ตำบลหนองบัวใต้ อำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 21(1), 1–14. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/240538
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

เผด็จ สุขเกษม. (2535). รูปแบบสิมที่พบในจังหวัดหนองคาย. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒมหาสารคาม.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). พุทธธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระไพรบูลย์ ปญฺญาโภ. (2557). การศึกษาวิเคราะห์คุณค่าทางสุนทรียในศิลปะลายสักของนายบุญเลิศ อนุศรี ตำบลบ้านกง อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชบัญญัติโบราณสถานโบราณวัตถุศิลปวัตถุและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. 2504. (2544, 21 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 118 ตอนพิเศษ 127ง, หน้า 13-14.

พ่วง มีนอก. (2536). สุนทรียศาสตร์ (Aesthetics: A Theory of Beauty). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ลักษณวัต ปาละรัตน์. (2551). สุนทรียศาสตร์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

วสันต์ ยอดอิ่ม. (2544). สิมพื้นถิ่นในเขตภาคอีสานตอนบน. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วิโรฒ ศรีสุโร. (2540). สิม อีสาน (รายงานผลงานวิจัย). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

อุดม บัวศรี. (2544). สัมมนาปัญหาปรัชญา (Seminar on Problem of Philosophy). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.