การพัฒนาต้นแบบกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวภูไทบ้านโพน ตำบลโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาศักยภาพการจัดการท่องเที่ยว 2) ศึกษาพฤติกรรมและความต้องการ ในการพัฒนากิจกรรมท่องเที่ยวของชาวภูไทบ้านโพน 3) พัฒนาต้นแบบกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวภูไทบ้านโพน และ 4) ประเมินต้นแบบกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวภูไทบ้านโพน ตำบลโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ใช้ระเบียบวิธีการวิจัยและพัฒนา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงประมาณ สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ความถี่ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. ศักยภาพการจัดการท่องเที่ยว บนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น ของชาวภูไทบ้านโพน ประกอบด้วย 1) สิ่งดึงดูดใจทางการท่องเที่ยว 2) กิจกรรมการท่องเที่ยว 3) ด้านการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยว 4) การอำนวยความ 5) ที่พักแรม และ 6) การบริการเสริมทางการท่องเที่ยว
2. พฤติกรรมการท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยว พบว่า ส่วนมากท่องเที่ยวกับเพื่อน/เพื่อนร่วมงาน (ร้อยละ 72) เพื่อซื้อของฝาก (ร้อยละ 61) โดยการหาข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวจากอินเตอร์เน็ต (ร้อยละ 57) ความต้องการของนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ต้องการเข้าเยี่ยมชมศูนย์การเรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมผู้ไท ผ้าไหมแพรวา
3. ต้นแบบกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวภูไทบ้านโพน ได้แก่ กิจกรรมเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมการทอผ้าไหมแพรวา การจักสาน การปลูกพุทรา และกิจกรรมการเรียนรู้วิถีชีวิตชาวภูไทบ้านโพน
4. การประเมินผลต้นแบบกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวภูไทบ้านโพน พบว่า กิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมในการกำหนดกิจกรรมการท่องเที่ยว ชุมชนเกิดความตระหนักและรักษาสืบทอดเอกลักษณ์และวัฒนธรรมท้องถิ่น สร้างความภาคภูมิใจต่อภูมิปัญญาของท้องถิ่น มีการกระจายรายได้สู่ชุมชน ผลิตภัณฑ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นที่รู้จักมากขึ้นอย่างแพร่หลาย และเหมาะสมเป็นต้นแบบของกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นให้กับชุมชนอื่น