การจัดการทรัพยากรร่วมของท้องถิ่น: กรณีศึกษาบึงกระชา อำเภอซำสูง จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาปัญหาการบริหารทรัพยากรน้ำที่ใช้ประโยชน์ร่วมกันในบริเวณบึงกระชา อำเภอซำสูง จังหวัดขอนแก่น 2) เพื่อศึกษาความร่วมมือกันระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตอำเภอซำสูง และบทบาทของชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ และ 3) เพื่อเสนอแนวทางในการบริหารทรัพยากรน้ำตามแนวทางการจัดการทรัพยากรร่วม โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบกรณีศึกษา และเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ จากการสัมภาษณ์ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำชุมชน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการใช้ทรัพยากรร่วม
ผลการวิจัยพบว่า การจัดการทรัพยากรน้ำในบึงกระชา ยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควรเพราะมีปัญหาและผลกระทบจากการจัดการทรัพยากรหลายด้าน ทั้งทางด้านการใช้ประโยชน์และขอบเขตการใช้ประโยชน์ด้านกติกาและบทลงโทษในการใช้ประโยชน์ ด้านงบประมาณในการจัดการ ด้านการดูแลรักษา และด้านการจัดการความขัดแย้ง การจัดการทรัพยากรน้ำในบึงกระชาควรคำนึงถึงบริบทของพื้นที่ในทุกมิติ เน้นความร่วมมือกันทุกภาคส่วน รวมไปถึงต้องให้ผู้อยู่อาศัยในชุมชนมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ เพื่อให้เกิดความยั่งยืน