การแก้ไขปัญหาทางอารมณ์ด้วยหลักพุทธศาสตร์ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สังเคราะห์การแก้ไขปัญหาทางอารมณ์ในพระพุทธศาสนาเถรวาท 2) ศึกษาการแก้ไขปัญหาทางอารมณ์ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาวิชาพุทธศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตอีสาน 3) เพื่อสร้างแนวทางการแก้ไขปัญหาทางอารมณ์ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ ผู้ให้ข้อมูล จำนวน 18 คน แล้วนำมาจัดหมวดหมู่ วิเคราะห์ และสังเคราะห์ให้สอดคล้องอย่างเป็นระบบ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. อารมณ์เป็นสิ่งที่ยึดหน่วงจิตทั้งดีและเสีย เมื่อมีอารมณ์เสียเกิดขึ้นถ้าหากไม่สามารถกำจัดทิ้งได้ จะเกิดปัญหาคือมีความทุกข์ เสื่อมจากกุศลธรรม สะสมทุกข์เป็นหนทางแห่งความตายจากความดีงาม มีชีวิตอยู่อย่างเป็นทุกข์ และทำให้ประมาทมัวเมา ถ้าสามารถกำจัดได้จะเกิดผลดีคือเป็นที่รัก ที่พอใจที่เคารพ และได้รับการยกย่องสามารถกั้นอกุศลไม่ให้เกิดขึ้นได้ นำสุขมาให้ และพ้นจากอาสวะกิเลส
2. สังเคราะห์การแก้ไขปัญหาทางอารมณ์ในพระพุทธศาสนาเถรวาท คือการสำรวมชีวิตด้วยการเลี่ยงอารมณ์ ชนะอารมณ์ ลงโทษอารมณ์ ปล่อยวางอารมณ์ และปฏิบัติตามหลักสติปัฏฐาน 4 ในชีวิต
3. แนวทางการแก้ไขปัญหาทางอารมณ์ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา มีปัญหาจากการไม่ได้ศึกษาและปฏิบัติธรรม การไม่เข้าใจในตัวเองสิ่งแวดล้อมไม่ดี อยู่ห่างไกลกัลยาณมิตร ชีวิตไม่มีวินัย แนวทางแก้ไข คือ การมีสติอยู่ในชีวิตประจำวันการปฏิบัติกรรมฐานมีกัลยาณมิตร และบำเพ็ญประโยชน์