วิเคราะห์การบริหารขององค์การบริหารส่วนตำบลภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ตามหลักสังคหวัตถุ 4

Main Article Content

ชนกานต์ กุลด้วง
พระมหามิตร ฐิตปญฺโญ
พระโสภณพัฒนบัณฑิต

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาหลักสังคหวัตถุ 4 ในคัมภีร์ทางพุทธศาสนา 2) ศึกษาการบริหารด้วยหลักสังคหวัตถุ 4 ขององค์การบริหารส่วนตำบลภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัด ขอนแก่น 3) วิเคราะห์การบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ตามหลักสังคหวัตถุ 4 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากเอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยมีผู้ให้ข้อมูล 25 รูป/คน วิเคราะห์เรียบเรียงข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. หลักสังคหวัตถุ 4 ที่ปรากฏในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา พบว่า 1) ทาน การให้ การเสียสละ 2) ปิยวาจา เจรจา ไพเราะ มีความซาบซึ้งใจ 3) อัตถจริยา ประพฤติสิ่งที่เป็นประโยชน์ และส่งเสริมจริยธรรม 4) สมานัตตตา ความเป็นผู้วางตนเหมาะสมแก่ฐานะที่เป็นอยู่ คุณธรรมทั้ง 4 นี้ เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวใจกันไว้ในโลก
2. การบริหารขององค์การบริหารส่วนตำบลภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ตามหลักสังคหวัตถุ 4 พบว่า มีความเข็มแข็งในการบริหารงาน ได้มีใช้หลักทานคือการให้ การเสียสละ แก้ปัญหาการขาดความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ใช้หลักปิยวาจา แก้ปัญหาการขาดความอ่อนน้อมถ่อมตน โดยการพูดจาด้วยถ้อยคำที่ไพเราะ ใช้หลักอัตถจริยา แก้ปัญหาการขาดความเสียสละ โดยการสงเคราะห์เพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่น ใช้หลักสมานัตตตา แก้ปัญหาความขัดแย้ง โดยการวางตนเหมาะสม
3. วิเคราะห์การบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ตามหลักสังคหวัตถุ 4 พบว่า การบริหารคน บริหารเงิน บริหารวัสดุ บริหารการจัดการ เป็นการบริหารอยู่บนพื้นฐานหลักสังคหวัตถุ 4 ที่ใช้ในการบริหารจะประสบผลสำเร็จตามเป้าหมาย ต้องอาศัยบุคลากรที่มีคุณภาพมีปริมาณเพียงพอ ต้องได้รับงบประมาณสนับสนุนการดำเนินการเพียงพอ ต้องมีวัสดุอุปกรณ์ที่เหมาะสมกับความต้องการของแผนงาน และต้องมีระบบการจัดการที่ดี มีประสิทธิภาพเพื่อใช้ทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
กุลด้วง ช. ., พระมหามิตร ฐิตปญฺโญ, & พระโสภณพัฒนบัณฑิต. (2021). วิเคราะห์การบริหารขององค์การบริหารส่วนตำบลภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ตามหลักสังคหวัตถุ 4. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 21(4), 115–128. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/249253
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

โกวิทย์ พวงงาม. (2552). การปกครองท้องถิ่นไทยหลักการและมิติใหม่ในอนาคต. กรุงเทพฯ: วิญญูชน.

ไชยวัฒน์ ค้ำชู. (2545). ธรรมาภิบาลการบริหารการปกครองที่โปร่งใสด้วยจริยธรรม. กรุงเทพฯ: น้ำฝน.

ธิดารัตน์ ศิละวรรณโณ. (2555). ความคิดเห็นของพนักงานส่วนตําบลต่อการบริหารงานขององค์การบริหาร ส่วนตําบลตามหลักสังคหวัตถุ 4 กรณีศึกษาอำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูวินัยธรยิ่งยง ธมมวโร (โหมดศิริ). (2552). ความพึงพอใจของประชาชนต่อการบริหารงานตาม

หลักสังคหวัตถุ 4 ขององค์การบริหารส่วนตําบลบางกะไห อําเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต). (2543). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาบรรณาคาร.

พระใบฎีกาศราวุฒิ มหาลาโภ (หงส์คำ). (2552). การบริหารงานตามหลักสังคหวัตถุ 4 ขององค์การบริหารส่วนตําบลในเขตอําเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาชัยณรงค์ ญาณกิตติ. (2553). ภาวะผู้นําด้านมนุษย์สัมพันธ์ของผู้บริหาร โรงเรียนมัธยมศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สํานักฝึกอบรมเผยแพร่และประชาสัมพันธ์สถาบันพระปกเกล้า. (2541). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. กรุงเทพฯ: คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา.