การเลื่อนชนชั้นและทุนทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจ: กรณีศึกษายูทูบเบอร์

Main Article Content

จอมขวัญ แก้วล้วน
จุฑามาศ แฝงฤทธิ์
Norachit Jirasatthumb

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการต่อยอดและเพิ่มพูนทุนต่างๆ ของยูทูบเบอร์ที่มีทุนทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสูง และ 2) ศึกษาการเลื่อนระดับทางสังคมของยูทูบเบอร์ ที่ไม่ได้มีพื้นเพด้านทุนทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสูง การวิจัยนี้ใช้แนวคิดเรื่องทุนของปิแอร์ บูร์ดิเยอ และมุมมองด้านทุนสารสนเทศ วิเคราะห์การเลื่อนชนชั้น เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการอภิปรายกรณีศึกษา ได้แก่ ช่องยูทูบ Mindset TV และบี้ เดอะสกา นอกจากนี้ได้รวบรวมข้อมูลยอดผู้สมัครเพื่อติดตามและรายได้จากช่องยูทูบของช่องต่างๆ เพื่อหาความสัมพันธ์ทางสถิติ
ผลการวิจัยพบว่า
1. กรณีศึกษา Mindset TV (ตัวแทนของกลุ่มยูทูบเบอร์ที่มีพื้นเพทุนทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสูง) แสดงข้อได้เปรียบด้านเครือข่ายทางสังคม และการปลูกฝังทางวัฒนธรรมที่เอื้อต่อการสร้างเนื้อหาในช่องยูทูบที่ช่วยรักษาและส่งเสริมทุนต่างๆ ได้
2. กรณีศึกษาของช่องบี้ เดอะสกา (ตัวแทนของกลุ่มยูทูบเบอร์ที่ไม่มีทุนทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสูง) แสดงการเลื่อนระดับของทุนที่รวดเร็วได้ ดังนั้นสื่อดิจิทัลต่างๆ จึงไม่ใช่เพียงเครื่องมือสื่อสารเท่านั้น แต่ทำหน้าที่เป็นทุนสารสนเทศที่อาจช่วยให้เกิดการเลื่อนระดับของทุนต่างๆ ได้รวดเร็วขึ้น ทั้งความสำเร็จของยูทูบเบอร์ต้องขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่นที่ส่งเสริมความสามารถในการสร้างเนื้อหาด้วย 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
แก้วล้วน จ. ., แฝงฤทธิ์ จ. ., & Jirasatthumb, N. (2021). การเลื่อนชนชั้นและทุนทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจ: กรณีศึกษายูทูบเบอร์. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 21(4), 235–248. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/251300
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กนกศักดิ์ แก้วเทพ. (2546). เศรษฐศาสตร์การเมืองของสื่อสารมวลชน. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

โธมัส พิเก็ตตี. (2556). ทุนนิยมในศตวรรษที่ 21. แปลโดย นรินทร์ องค์อินทรี. กรุงเทพฯ: บางกอกโพสต์.

นรชิต จิรสัทธรรม และปิยธิดา ข่าขันมะลี. (2564). การบริโภคเชิงวัฒนธรรมของกล้องฟิล์ม. วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ, 8(1), 162-179.

รุ้งนภา ยรรยงเกษมสุข. (2550). ชนชั้นนำในการเมืองไทยปัจจุบัน: การศึกษากระบวนการผลิตซ้ำทุนวัฒนธรรมตามแนวปิแอร์ บูร์ดิเออ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์. (2547). โครงสร้างตลาดสื่อวิทยุและโทรทัศน์. ใน นวลน้อย ตรีรัตน์ และกนกศักดิ์ แก้วเทพ (บรรณาธิการ), เสรีภาพสื่อไทยในยุคเศรษฐกิจการเมืองผูกขาด (หน้า 1-48). กรุงเทพฯ: ศูนย์ศึกษาเศรษฐศาสตรการเมือง คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุภางค์ จันทวานิช. (2557). ทฤษฎีสังคมวิทยา. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Bie the ska. (2563). เซอร์ไพรส์พ่อแม่ ซื้อบ้านในฝันของบี้ เดอะสกา. เข้าถึงได้จาก https://youtu.be/OE6D20hhEtk

Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste (Richard Nice, Trans). Massachusetts: Havard University.

Buranahiran, S. (2563). บุกบ้าน King of Youtube ที่มีผู้ติดตามมากกว่า 10 ล้านคน บี้ เดอะสกา - บุกบ้าน กับบูรณะหิรัญ. เข้าถึงได้จาก https://www.youtube.com/watch?v=ICPi9GzAk5o

Karmali, N. (Ed.). (2021). THAILAND’S RICHEST 2021. Forbes Asia. Retrieved from https://www.forbes.com/lists/thailandbillionaires/#38e316df223e

Van Dijk, J. A. G. M. (2005). The deepening divide: Inequality in the information society. Thousand Oasks, CA: Sage.