การศึกษาถ้อยคำสำนวนบริภาษและค่านิยมทางสังคมของตัวละครในบทละครโทรทัศน์ไทยประชานิยม ปี พ.ศ. 2562

Main Article Content

อรทัย ขันโท
วรวรรธน์ ศรียาภัย
วรัญญา ยิ่งยงศักดิ์
บุญยงค์ เกศเทศ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาลักษณะถ้อยคำสำนวนในบทบริภาษของตัวละครในบทละครโทรทัศน์ไทย 2) ศึกษาค่านิยมทางสังคมที่ปรากฏจากบทบริภาษของตัวละครในบทละครโทรทัศน์ไทย โดยมีขอบเขตในการศึกษาจากถ้อยคำสำนวนบริภาษ และค่านิยมทางสังคมของตัวละครในบทละครโทรทัศน์ไทยประชานิยม พ.ศ. 2562 จำนวน 3 เรื่อง คือ ผู้บ่าวอินดี้ ยาหยีอินเตอร์, สารวัตรใหญ่
และกรงกรรม วิธีการวิจัยคือ คัดเลือกข้อมูลจากบทสนทนาจากตัวละครทุกตัวเป็นตัวแทนของข้อมูล แล้วนำข้อมูลเนื้อหาที่ได้มาพรรณนาวิเคราะห์ (descriptive analysis) เนื้อหาแล้วสรุปผล
ผลการวิจัยพบว่า
1. ถ้อยคำบริภาษจากบทละครไทยโทรทัศน์ที่ได้รับความนิยมในการชม พบ 3 ลักษณะ คือ 1) การใช้รูปภาษาบริภาษที่แสดงนามธรรมเชิงลบ 2) การใช้รูปภาษาบริภาษแสดงความอัปลักษณ์ทางกายภาพ และ 3) การใช้รูปภาษาบริภาษแสดงความด้อยคุณค่า ส่วนลักษณะสำนวนในบทบริภาษ พบ 5 ประการ คือ 1) สำนวนบริภาษเกี่ยวกับความประพฤติหรือ การกระทำ 2) สำนวนบริภาษเกี่ยวกับการพูดไม่ดี 3) สำนวนบริภาษเกี่ยวกับความอกตัญญู การคบหามิตรและศัตรู 4) สำนวนบริภาษเกี่ยวกับความโกรธแค้น และ 5) สำนวนบริภาษเกี่ยวกับการดูหมิ่นหรือสั่งสอนผู้ที่มีความประพฤติไม่ดี
2. ค่านิยมทางสังคมที่ปรากฏจากบทบริภาษปรากฏค่านิยมที่เห็นเด่นชัด 3 ประการ คือ 1) ค่านิยมเกี่ยวกับการเป็นสมาชิกที่สังคมไทยต้องการ 2) ค่านิยมเกี่ยวกับการเล็งเห็นผลปฏิบัติงานและ 3) ค่านิยมเกี่ยวกับความเหลื่อมล้ำในสังคม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ขันโท อ., ศรียาภัย ว. ., ยิ่งยงศักดิ์ ว. ., & เกศเทศ บ. . (2022). การศึกษาถ้อยคำสำนวนบริภาษและค่านิยมทางสังคมของตัวละครในบทละครโทรทัศน์ไทยประชานิยม ปี พ.ศ. 2562. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 22(3), 13–28. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/252283
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

กุหลาบ มัลลิกะมาส. (2524). วรรณคดีวิจารณ์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

เต็มสิริ บุณยสิงห์. (2562). แนวคิดไทยในเอกสารการสอนชุดวิชา หน่วยที่ 1-6. (พิมพ์ครั้งที่ 18). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

นิพนธ์ เที่ยงธรรม. (2562). กรงกรรม. เข้าถึงได้จาก https://mgronline.com/drama/detail/9620000015257

บุญเหลือ เทพยสุวรรณ, หม่อมหลวง. (2517). วิเคราะห์รสวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: โครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

ผ่องพันธุ์ มณีรัตน์. (2561). แนวคิดไทย ในเอกสารการสอนชุดวิชา หน่วยที่ 7-15. (พิมพ์ครั้งที่ 18). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

รัญชนีย์ ศรีสมาน. (2552). บทบริภาษในบทละครนอก: ภาพสะท้อนค่านิยมไทย. วารสารมนุษยศาสตร์, 16(2), 8-21.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ: นามมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

วรวรรธน์ ศรียาภัย. (2552). รูปภาษาที่ใช้อ้างถึงตัวแสดงบทบาทในวรรณคดีร้อยกรองไทย. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

วสิษฐ เดชกุญชร. (2562). สารวัตรใหญ่. เข้าถึงได้จาก https://mgronline.com/drama/detail/9620000002798

วิไล ธรรมวาจา. (2549). บทบริภาษ: ถ้อยคำสำนวนที่สะท้อนค่านิยมในสังคมไทย. วารสารศิลปศาสตร์ปริทัศน์, 1(2), 48-56.

วิสันต์ สุขวิสิทธิ์. (2547). วัจนกรรมการบริภาษในภาษาไทย. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมเกียรติ รักษ์มณี. (2551). ภาษาวรรณศิลป์. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: สายน้ำใจ

สมบูรณ์ ศรีระสันต์. (2542). บทบริภาษ ถ้อยคำสำนวนที่สะท้อนค่านิยมในสังคมไทย. วารสารศิลปศาสตร์ปริทัศน์, 1(2), 48-56.

สลา คุณวุฒิ. (2562). ผู้บ่าวอินดี้ ยาหยีอินเตอร์. เข้าถึงได้จาก https://mgronline.com/drama/detail/9620000057118

อรทัย ชินอัครพงศ์. (2557). การศึกษาคำด่าในภาษาไทยตามแนวอรรถศาสตร์พันธุ์และวัจนปฏิบัติศาสตร์. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.

อริยานุวัตน์ สมาธยกุล. (2564). พจนานุกรมสำนวนไทย. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

อัญมณี ภักดีมวลชน. (2562). การกำหนดกรอบเพื่อให้ความหมายของความเป็นแม่ ในละครโทรทัศน์เรื่อง “กรงกรรม”. วารสารการสื่อสาร มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 2(2), 68-97.