บทวิเคราะห์พัฒนาการการสอนจริยธรรมในหลักสูตรการศึกษาไทย

Main Article Content

กฤตภาส สายทองดี
พุทธรักษ์ ปราบนอก

บทคัดย่อ

จริยธรรมเป็นเนื้อหาสำคัญอย่างหนึ่งที่รัฐจะต้องจัดให้อยู่ในหลักสูตรการเรียนการสอนเพื่อให้พลเมืองได้เรียนรู้และเข้าใจในหลักจริยธรรม บทความนี้มีวัตถุประสงค์คือ เพื่อวิเคราะห์พัฒนาการการสอนจริยธรรมในหลักสูตรการศึกษาไทย จากการศึกษาวิเคราะห์พบว่า พัฒนาการหลักสูตรทางจริยธรรมของไทยสามารถแบ่งได้เป็น 6 ช่วงเวลาด้วยกัน ใน 6 ช่วงเวลานี้หลักสูตรการศึกษาที่ได้สร้างหลักการสอนจริยธรรมบนฐานของหลักธรรมทางพุทธศาสนา แม้จะมีการผสมผสานแนวคิดทางจริยธรรมอื่นๆ เข้ามาภายหลังก็ตาม แต่ก็เป็นไปเพื่อสร้างความสอดคล้องและเชื่อมโยงกับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเท่านั้น ทั้งนี้ยังพบว่า มีการประยุกต์หลักจริยธรรมเพื่อให้สอดคล้องกับสภาวการณ์ร่วมสมัย แต่เรายังพบว่า หลักสูตรการสอนจริยธรรมของการศึกษาไทยยังเป็นการฝึกฝนให้พลเมืองเป็นผู้เชื่อฟังหลักจริยธรรมเท่านั้น ยังไม่ได้เป็นการสอนให้เข้าใจหลักการทางจริยธรรม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สายทองดี ก. ., & ปราบนอก พ. (2022). บทวิเคราะห์พัฒนาการการสอนจริยธรรมในหลักสูตรการศึกษาไทย. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 22(4), 361–374. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/253990
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ (Academic Article)

เอกสารอ้างอิง

กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. (2518). คู่มือหลักสูตรประโยคมัธยมศึกษาตอนปลาย พุทธศักราช 2518. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

_______. (2536). หลักสูตรประถมศึกษา พุทธศักราช 2521 (ปรับปรุง พ.ศ. 2533). กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

_______. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

_______. (2554). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2554. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

ดนัย ปรีชาเพิ่มประสิทธิ์. (2549). หลักสูตรการศึกษาพระพุทธศาสนาในโรงเรียนไทย: รุ่งเรืองหรือร่วงโรย. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 6(2), 128-159.

เด่นพงษ์ แสนคำ. (2561). การสร้างแนวคิดชาตินิยมไทยผ่านทางการศึกษาวัฒนธรรมและงานนิพนธ์. วารสารนานาชาติมหาวิทยาลัยขอนแก่น สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 8(3), 142-168.

นววรรณ วุฒฑะกุล. (2550). แผนการศึกษาแห่งชาติ หลักสูตร และการจัดการเรียนการสอนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวถึงสิ้นสุดยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ปวีณา วังมี. (2543). รัฐไทยกับการกล่อมเกลาทางการเมืองผ่านแบบเรียนในช่วง พ.ศ. 2475-2487. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พุทธรักษ์ ปราบนอก. (2560). การสอนศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรมในโรงเรียนประถมศึกษาของประเทศไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 34(3), 269-287.

วรัฏรยา หุ่นเจริญ. (2545). โรงเรียนในสมัยรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 6 (พ.ศ. 2411-2468). (วิทยานิพนธ์สถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วัชรินทร์ มัสเจริญ. (2533). แบบเรียนสังคมศึกษากับการกล่อมเกลาทางการเมืองไทย ในสมัยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์: ศึกษากรณีความมั่นคงของสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วิทย์ วิศทเวทย์. (2526). ปรัชญาการศึกษาไทย 2411-2475. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.

โสภา ปาลบุตร. (2475). แบบสอนอ่านหน้าที่ราษฎร. พระนครศรีอยุธยา: โรงเรียนช่างพิมพ์วัดสังเวช.

Cromdal, J. (2006). Socialization. In Brown, K. (Eds.). Encyclopedia of language and linguistics. North-Holland: Elsevier.

Halstead, J. M. (2010). Moral Education. In Clauss-Ehlers C.S. (Eds). Encyclopedia of Cross-Cultural School Psychology (pp. 260-265). Boston: Springer.

Klechaya, R. & Glasson, G. (2017). Mindfulness and place-based education in buddhist-oriented schools in Thailand. In Powietrzyńska, M., & Tobin, K. (Eds.). Weaving complementary knowledge systems and mindfulness to educate a literate citizenry for sustainable and healthy lives (pp. 159-170). Brill Sense: Springer.

Lockwood, J. H. (1999). The Moral of the Story: Content, Process, and Reflection in Moral Education through Narratives. La Vergne, TN: Dissertation Com.

Russell, D. C. (2013). Virtue ethics, happiness, and the good life. In Russell, D. C. (Eds.). The Cambridge companion to virtue ethics (pp. 7-28). Oxford: Cambridge University Press.

Singsuriya, P., Aungsumalin, W. & Worapong, S. (2014). Narrative approach to moral education: A case of Thailand. Education, Citizenship and Social Justice, 9(3), 209-225.

Tirri, K. (1999). Teachers' perceptions of moral dilemmas at school. Journal of Moral Education, 28(1), 31-47.