การวิเคราะห์องค์ประกอบสุขภาวะทางปัญญา ตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขังคดียาเสพติด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขังคดียาเสพติดและ 2) ตรวจสอบความสอดคล้องระหว่างโมเดลโครงสร้างสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขังคดียาเสพติดกับข้อมูลเชิงประจักษ์ การศึกษาองค์ประกอบสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขังคดียาเสพติดครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ ผู้ต้องขังคดียาเสพติด (ยาบ้า) จำนวน 200 คน ในฐานะผู้เสพอย่างเดียว ผู้ค้าอย่างเดียวและเป็นทั้งผู้เสพและผู้ค้าที่ถูกตัดสินโทษจำคุกตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไปแต่ไม่เกิน 10 ปี ภายในเรือนจำกลางนครสวรรค์ ปี พ.ศ. 2563 ซึ่งได้มาจากการเลือกแบบเจาะจงอย่างมีเกณฑ์ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบวัดสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขัง เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 33 ข้อ มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.76 และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือ การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน (Confirmatory Factor Analysis)
ผลการวิจัยพบว่า
1. องค์ประกอบเชิงยืนยันสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขังคดียาเสพติด (ยาบ้า) มี 3 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ด้านการรู้ 2) ด้านการตื่นและ 3) ด้านความเบิกบาน
2. โมเดลโครงสร้างสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องคดียาเสพติด (ยาบ้า) มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยมีค่าไค-สแควร์ (X2) เท่ากับ 2.29 (p-value = 0.51) มีค่า GFI เท่ากับ 0.99 มีค่า AGFI เท่ากับ 0.98 มีค่า RMSEA เท่ากับ 0.00 มีค่า SRMR เท่ากับ 0.04 โดยมีค่าน้ำหนักองค์ประกอบมาตรฐานอยู่ระหว่าง 0.56-0.71 ทุกองค์ประกอบมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
กรมราชทัณฑ์. (2563). หลังกำแพง: ส่องสภาพเรือนจำไทยภายหลังรัฐประหาร. กรุงเทพฯ: กรมราชทัณฑ์.
โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ และนภนาท อนุพงศ์พัฒน์. (2560). สุขภาพทางปัญญา: จิตวิญญาณ ศาสนาและความเป็นมนุษย์. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ.
นงเยาว์ มงคลอิทธิเวช และคณะ. (2552). การสังเคราะห์ความรู้ทางด้านการพัฒนาจิตปัญญา (วิญญาณ)จากเรื่องเล่าความสำเร็จของผู้ให้บริการและผู้รับบริการในระบบสุขภาพ: พัฒนาการทางจิตวิญญาณและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง. เชียงใหม่: โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ และมูลนิธีสดศรี-สฤษดิ์วงศ์.
ประเวศ วะสี. (2551). สุขภาวะทางปัญญา. เข้าถึงได้จาก http://jitwiwat.blogspot.com/2008/06/blog-post_14.html
พระไพศาล วิศาโล. (2552). สุขแท้ด้วยปัญญา วิถีสู่สุภาวะทางปัญญา. กรุงเทพฯ: ปิรุส พับลิเคชั่น.
_______. (2557). ความสุขคืออะไร. เข้าถึงได้จาก http://www.happinessisthailand.com/2014
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต). (2550). จิตวิทยาเพื่อการพัฒนาคนตามแนวธรรมชาติ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: พุทธธรรมมูลนิธิ.
_______. (2552). พุทธธรรม (ฉบับปรับปรุงและขยายความ). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาสุทิตย์ อาภากโร และคณะ. (2556). สุขที่ได้ธรรม. กรุงเทพฯ: ดีไซน์ดีไลท์.
พิณณภา แสงสาคร, อรพินทร์ ชูชม และพรรณี บุญประกอบ. (2555). การสังเคราะห์องค์ความรู้เกี่ยวกับสุขภาวะทางจิตวิญญาณในบริบทของสังคมไทย. วารสารพฤติกรรมศาสตร์, 18(1), 84-94.
พิณนภา หมวกยอด. (2558). การพัฒนาศักยภาพนักศึกษาในการสร้างเสริมสุขภาวะทางปัญญา. (ปริญญานิพนธ์วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พูลพงศ์ สุขสว่าง. (2557). หลักการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์, 6(2), 136-145.
มนตรี หลินภู. (2563). รูปแบบการให้คำปรึกษากลุ่มตามแนวสติปัฏฐาน เพื่อสร้างเสริมสุขภาวะทางปัญญาตามหลักพุทธธรรมของผู้ต้องขัง. (ปริญญานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
มนตรี หลินภู และคณะ. (2563). สุขภาวะทางปัญญาและพฤตินิสัยของผู้ต้องขังคดียาเสพติดตามหลักพุทธธรรม. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(3), 263-277.
รณกรณ์ เอกฉันท์. (2549). การศึกษาระดับความเครียดของผู้ต้องขังคดียาเสพติดในแดนความมั่นคงสูง: กรณีศึกษาทัณฑสถานบำบัดพิเศษกลาง. (สารนิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วิทยา สุริยะวงศ์. (2558). สรุปสัมมนาวิชาการ: คดีล้นศาลนักโทษล้นคุกปัญหาจุกอกกระบวนการยุติธรรมไทย. เข้าถึงได้จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/article_20200608145458.pdf
อุไรรัตน์ หน้าใหญ่. (2560). การพัฒนารูปแบบกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาวะทางปัญญาสำหรับเด็กและเยาวชนในสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนจังหวัดปัตตานี. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
Fahey, T. (2005). Fit & Well: Core Concepts and Labs in Physical Fitness and Wellness "Introduction to Wellness, Fitness, and Lifestyle Management". Retrieved from https://www.ci.oswego.or.us/sites/default/files/fileattachments/parksrc/webpage/21474/six_dimensions_of_wellness.pdf
Sykes, M. G. (1958). The society of Captives: A study of Maximum Security Prison. US: Priceton university press.
Hattler, B. (1976). Six dimensions of Wellness Model. Retrieved from http://c.ymcdn.com/sites/www.nationalwellness.org/resource/resmgr/docs/sixdimensionsfactsheet.pdf
Melnyk, B. M. & Neale, S. (2018). 9 Dimensions of wellness. American Nurse Today, 13(1), 10-11.
Walmsley, R. (2015). World Prison Population List (eleventh edition). Retrieved from https://www.prisonstudies.org/sites/default/files/resources/downloads/world_prison_population_list_11th_edition_0.pdf
