ปู่จ๋าน: บทบาทการส่งเสริมพระพุทธศาสนาของชุมชน กรณีศึกษา ตำบลดงมะดะ อำเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะและบทบาทการส่งเสริมพระพุทธศาสนาของปู่จ๋านในชุมชน ตำบลดงมะดะ อำเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยทำการสัมภาษณ์เชิงลึกกับปู่จ๋านประจำวัดเพื่อทำความเข้าใจคุณลักษณะสำคัญของปู่จ๋านในบริบททางสังคมล้านนา จำนวน 15 คน และจัดประชุม กลุ่มย่อยเพื่อศึกษากิจกรรมทางสังคมที่เป็นบทบาทสำคัญของปู่จ๋านต่อการส่งเสริมพระพุทธศาสนาของชุมชน ทำการวิเคราะห์เนื้อหาและสร้างข้อสรุปตามประเด็นศึกษา
ผลการวิจัยพบว่า ปู่จ๋านในชุมชนล้านนาภาคเหนือตำบลดงมะดะ อำเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย ส่วนใหญ่เป็นชายผู้มีอายุ มีภูมิธรรมความรู้ทางพระพุทธศาสนา และทำหน้าที่เป็นผู้นำทำพิธีกรรมทางศาสนาตามแบบล้านนาที่สืบทอดกันมา บทบาทสำคัญ คือ การสร้างศาสนทายาทของชมรมอาจารย์วัด บทบาทในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาด้วยการสนับสนุนปัจจัย การจูงใจไปฟังธรรมะและการสนทนาธรรม บทบาทในการสังคมสงเคราะห์ช่วยเหลือผู้ยากไร้ และบทบาทด้านศาสนพิธีกรรมพุทธศาสนา และพิธีตามความเชื่อเรื่องอำนาจเหนือธรรมชาติด้วยการส่งเคราะห์ สะเดาะเคราะห์เพื่อการบำบัดทางจิตใจ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์เอกสารอ้างอิง
จีรศักดิ์ ปันลำ. (2560). รูปแบบและกระบวนการสร้างเครือข่ายมัคนายกในการส่งเสริมการเรียนรู้พระพุทธศาสนาในล้านนา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ชาญชัย ฤทธิร่วม. (2560). การศึกษาแนวทางการพัฒนาศักยภาพของปู่จารย์ในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาของตำบลดงมะดะ อำเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย. เชียงราย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
นัชพล คงพันธ์, พระครูอุทิตปริยัติสุนทร และพระครูอุทิตธรรมคุณ. (2564). พิธีกรรมทางศาสนากับการปฏิบัติตนนิสิตสังคมศึกษายุคโลกาภิวัตน์. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม, 6(2), 207-219.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ศุภลักษณ์ ใจวัง. (2558). การศึกษาโครงสร้างบทบาทหน้าที่และคุณค่าในพิธีกรรมของชาวไทเขิน สันป่าตอง เชียงใหม่. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
สมร สังฆะสร. (2545). คนอยู่ป่า. เชียงใหม่: ธารเหนือ.
สามารถ ใจเตี้ย. (2563). พิธีกรรมพื้นบ้านล้านนามิติการสร้างเสริมสุขภาพจิต. วารสารควบคุมโรค, 46(3), 219-229.
สุริยา สมุทรคุปติ์. (2540). พิธีกรรม “ข่วงผีฟ้อน” ของ “ลาวข้าวเจ้า” จังหวัดนครราชสีมา. นครราชสีมา: สำนักวิชาเทคโนโลยีสังคม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.
