รูปแบบการพัฒนามนุษย์ตามแนวพุทธจริยศาสตร์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนามนุษย์ 2) ศึกษาการพัฒนามนุษย์ตามแนวพุทธจริยศาสตร์ และ 3) วิเคราะห์รูปแบบการพัฒนามนุษย์ตามแนวพุทธจริยศาสตร์ เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร โดยการเก็บข้อมูลจากเอกสารปฐมภูมิและทุติยภูมิ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณาตามหลักอุปนัยวิธี
ผลการวิจัยพบว่า
1. การพัฒนามนุษย์ เป็นการทำมนุษย์ให้ดำเนินชีวิดไปในวิถีชีวิตที่ถูกต้อง มนุษย์มีธรรมชาติของความเป็นสัตว์ที่สามารถฝึกฝนพัฒนาตนเองได้ พระพุทธศาสนาให้มนุษย์เป็นศูนย์กลางในการพัฒนาเพื่อทำให้มนุษย์สามารถดำเนินชีวิตอยู่ในกรอบของคุณธรรมจริยธรรม ที่ก่อให้เกิดการพัฒนาในทุกๆ ด้าน
2. พุทธจริยศาสตร์ในการพัฒนามนุษย์ เป็นมาตรฐานความประพฤติของมนุษย์ ตั้งแต่พื้นฐานเบื้องต้น ท่ามกลาง และระดับสูง เพื่อให้มนุษย์ได้ดำเนินชีวิตอันดีงามตามอุดมคติเท่าที่มนุษย์จะสามารถทำได้ เพื่อให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์
3. วิเคราะห์รูปแบบการพัฒนามนุษย์ตามหลักไตรสิกขา เป็นขั้นตอนของการพัฒนามนุษย์อย่างเต็มระบบ เพื่อพัฒนามนุษย์ให้ก้าวสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้ง 3 ด้าน กล่าวคือ 1) การพัฒนามนุษย์ด้านพฤติกรรม (อธิศีลสิกขา) ตามองค์แห่งมรรค คือ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะและสัมมาอาชีวะ เป็นเครื่องสนับสนุนทำให้บุคคลมีความพร้อมในการสร้างเสริมฐานแห่งจิตให้มีคุณภาพดียิ่งขึ้น 2) การพัฒนามนุษย์ด้านจิตใจ (อธิจิตตสิกขา) ตามองค์มรรคเกิดขึ้นอีก คือ สัมมาวายามะ สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ เพื่อทำให้จิตผู้ปฏิบัติมีความพร้อมด้วยคุณธรรม เป็นฐานของการพัฒนาปัญญา และ 3) การพัฒนามนุษย์ด้านปัญญา (อธิปัญญาสิกขา) ตามองค์มรรคที่สำคัญคือ สัมมาทิฐิ และสัมมาสังกัปปะ เพื่อทำให้ผู้ปฏิบัติมีความพร้อมในด้านปัญญาที่สามารถดำเนินชีวิตอยู่ด้วยปัญญาที่มั่นคงอย่างยั่งยืน